Ở thời đại mà các tổ hợp tên lửa chống tăng dẫn đường đã trở nên quá phổ biến thì các dòng pháo chống tăng xe kéo gần như không còn chỗ đứng trên chiến trường. Tuy nhiên người Nga đã chứng minh điều ngược lại với mẫu pháo chống tăng MT-12 được đưa vào sản xuất từ những năm 1970. Nguồn ảnh: Vitaly Kuzmin.
Tiền thân của MT-12 là T-12 được Quân đội Liên Xô đưa vào trang bị từ đầu những năm 1960. Tuy nhiên chỉ sau vài năm sử dụng T-12 đã tỏ ra lỗi thời và được thiết kế lại vào năm 1971 với cái tên là MT-12. Điểm khác biệt duy nhất giữa MT-12 và T-12 chính là hệ thống treo xoắn mới được tích hợp trên bệ đỡ chính của pháo giúp nó ổn định hơn khi bắn. Nguồn ảnh: Vitaly Kuzmin.
Giống như nhiều mẫu pháo chống tăng khác MT-12 là mẫu pháo kéo, nó sử dụng pháo chính 100mm nòng trơn với phanh mõm giảm độ giật khi bắn ở đầu nòng. Tổng trọng lượng của MT-12 tối đa là 3.1 tấn với chiều dài tổng thể lên đến gần 10m, đây chính là một trong những nguyên nhân khiến việc triển khai MT-12 trở nên khó khăn hơn. Nguồn ảnh: Nevskii-Bastion.
Để triển khai pháo chống tăng MT-12, Quân đội Nga phải sử dụng đến các phương tiện cơ giới từ xe tải quân sự đặc chủng cho đến xe bọc thép đa năng MT-LB. MT-12 có góc xoay của bệ pháo lên đến 54 độ và nâng hạ góc nòng pháo là từ 20 đến -6 độ. Nguồn ảnh: Nevskii-Bastion.
Thiết kế của MT-12 không khác mấy so với các dòng pháo kéo khác ngoại trừ việc nó được thiết kế để chống tăng hoặc các vị trí phòng thủ kiên cố của đối phương, kíp chiến đấu của nó từ dao động 6-7 binh sĩ khi đã hoàn tất triển khai con số này chỉ tầm 3 binh sĩ. Nguồn ảnh: Military Russia.
Điều tạo nên sự đặc biệt của MT-12 chính là việc nó có thể triển khai các loại tên lửa chống tăng dẫn đường qua nòng pháo chính 100mm, mà cụ thể hơn là tên lửa chống tăng 9M117 Bastion đã quá quen thuộc trên một số dòng xe chiến đấu bộ binh hay pháo tự hành chống tăng của Nga hiện nay. Nguồn ảnh: Military Russia.
Theo đó khi triển khai 9M117, MT-12 được tích hợp thêm các thiết bị dẫn đường và điều khiển bắn 1K13-1 hỗ trợ tác chiến cả ban đêm. Thiết bị này được triển khai ở bên ngoài và không làm thay đổi cụm thước ngắm cơ bản trên MT-12 vốn sử dụng OP4MU-40U hay một số thiết bị hỗ trợ ngắm ban đêm khác như APN-6-40 hoặc 1PN53. Nguồn ảnh: Bộ Quốc phòng Nga.
Pháo chống tăng MT-12 được trang bị ba loại đạn chống tăng cơ bản gồm BPS, FFS và COP. Trong đó BPS là mẫu đạn dành "tặng" cho các mục tiêu bọc thép hạng nặng như xe tăng hoặc pháo tự hành, với các mẫu đạn xuyên giáp được trang bị lõi đạn xuyên phá UBM-1, UBM-2 và UBM-10. Nguồn ảnh: Military Russia.
Tầm bắn hiệu quả của MT-12 phụ thuộc vào các loại đạn mà nó triển khai như 3.000m với BPS, 5.955m với COP và 8200m với FFS. Tốc độ bắn của khẩu pháo này là từ 6-12 phát/phút với hai loạt đạn đầu đi đến trúng mục tiêu nó đã có thể tiêu diệt được mục tiêu. Các thông số trên chỉ dành cho các loại đạn thông thường chứ chưa nói đến tên lửa chống tăng 9M117. Nguồn ảnh: Military Russia.
Tuy nhiên, với sự phát triển ngày càng lớn của các loại vũ khí chống tăng tiên tiến MT-12 cũng phải được thay đổi và biến thể mới nhất của nó hiện này là MT-12P / 2A29R "Rapier" được phát triển vào đầu những năm 1990 và mới chỉ được trang bị hạn chế trong Quân đội Nga. Nguồn ảnh: Military Russia.
Ở biến thể này, MT-12P được trang bị thêm hệ thống radar dẫn bắn và điều khiển hỏa lực tất cả được tích hợp lên sẵn khẩu pháo này. Điểm nhấn của MT-12P vẫn là hệ thống radar 1A31 "Ruta" hỗ trợ dẫn bắn ở nhiều chế độ khác nhau và loại bỏ hoàn toàn cụm kính ngắm, thước ngắm cơ khí kiểu cũ. Nguồn ảnh: Military Russia.
Dù việc trang bị 1A31 "Ruta" khiến tăng đáng kể trọng lượng của MT-12P, nhưng bù lại nó giúp đảm bảo khẩu pháo chống tăng này có thể đuổi kịp các dòng tên lửa chống tăng dẫn đường hiện đại. Bên cạnh đó 1A31 "Ruta" có thể hoạt động ở mọi điều kiện thời tiết và hỗ trợ dẫn bắn chính xác hơn so với một số dòng tên lửa chống tăng dẫn đường. Nguồn ảnh: Vitaly Kuzmin.
