Mitsubishi Motors Corporation vừa thông báo chấm dứt thỏa thuận liên doanh với Công ty TNHH Sản xuất Động cơ Hàng không Thẩm Dương Mitsubishi (Shenyang Aerospace Mitsubishi), đánh dấu sự rút lui hoàn toàn của hãng xe Nhật Bản khỏi lĩnh vực sản xuất ôtô tại Trung Quốc.

Quyết định này được đưa ra sau khi Mitsubishi dừng sản xuất xe tại địa phương vào năm 2023, cho thấy bước lùi chiến lược của hãng trong bối cảnh Trung Quốc đang chuyển mình nhanh chóng sang xe năng lượng mới.

Shenyang Aerospace Mitsubishi được thành lập vào tháng 8/1997, từng là một trụ cột trong chiến lược phát triển của Mitsubishi tại Trung Quốc. Liên doanh này sản xuất động cơ cho cả xe mang thương hiệu Mitsubishi lẫn nhiều hãng xe nội địa Trung Quốc. Bắt đầu hoạt động từ năm 1998, công ty đóng vai trò cung ứng các bộ phận truyền động quan trọng cho dây chuyền lắp ráp trong nước của Mitsubishi và các nhà sản xuất bên thứ ba. Tuy nhiên, ngày 2/7/2025, công ty đã chính thức đổi tên thành Công ty TNHH Công nghệ Năng lượng Quốc Khánh Thẩm Dương (Shenyang Guoqing Power Technology Co., Ltd.), và Mitsubishi Motors cùng Tập đoàn Mitsubishi đã rút toàn bộ vốn góp.

Trong tuyên bố chính thức, Mitsubishi Motors nêu rõ "sự chuyển đổi nhanh chóng của ngành công nghiệp ô tô Trung Quốc" là nguyên nhân chính dẫn đến quyết định này, đồng thời nhấn mạnh việc tái đánh giá chiến lược khu vực là cần thiết.

Mitsubishi bắt đầu hoạt động tại Trung Quốc từ năm 1973 với việc xuất khẩu xe tải hạng trung. Đến đầu những năm 2000, hai liên doanh sản xuất động cơ của hãng đã cung cấp hệ truyền động cho khoảng 30% số xe sản xuất trong nước. Tuy nhiên, sự trỗi dậy mạnh mẽ của ngành xe năng lượng mới cùng nhu cầu suy giảm đối với động cơ đốt trong đã khiến vị thế của hãng dần suy yếu.

Liên doanh GAC Mitsubishi, thành lập năm 2012 giữa Tập đoàn Ô tô Quảng Châu (GAC – 50%), Tập đoàn Mitsubishi (20%) và Mitsubishi Motors (30%), từng được kỳ vọng sẽ mở rộng hiện diện của hãng tại Trung Quốc. Năm 2018, doanh số của liên doanh đạt đỉnh 144.000 xe, trong đó mẫu SUV Outlander chiếm 105.600 xe. Tuy nhiên, đến năm 2022, doanh số hàng năm chỉ còn 33.600 xe do sức ép cạnh tranh từ các thương hiệu xe điện nội địa ngày càng gia tăng.

Tính đến ngày 31/3/2023, GAC Mitsubishi công bố tổng tài sản 4,198 tỷ nhân dân tệ (tương đương 582 triệu USD), tổng nợ phải trả 5,613 tỷ nhân dân tệ (778 triệu USD), dẫn đến giá trị tài sản ròng âm 1,414 tỷ nhân dân tệ (âm 196 triệu USD), theo công bố từ GAC. Đến tháng 10/2023, Mitsubishi thông báo kế hoạch dừng sản xuất tại Trung Quốc và tái cấu trúc hoạt động trong nước. Sau đó, GAC tiếp quản toàn bộ liên doanh và có kế hoạch chuyển đổi nhà máy để sản xuất xe điện thương hiệu Aion, với mục tiêu đưa vào sản xuất hàng loạt từ tháng 6/2024.

Việc Mitsubishi rút lui phản ánh những thách thức mà các hãng xe nước ngoài đang phải đối mặt tại thị trường ôtô điện hóa Trung Quốc. Các thương hiệu nội địa như BYD cùng hoạt động sản xuất tại chỗ của Tesla đang chiếm ưu thế rõ rệt, trong khi nhiều liên doanh khác như GAC–FCA đã hoàn toàn sụp đổ.

“Cục diện ngành ôtô Trung Quốc giờ đây là chiến trường đổi mới xe điện, nơi các hãng xe truyền thống đang gặp khó khăn trong cạnh tranh,” chuyên gia phân tích ngành công nghiệp Chen Liwei nhận định với trang tin Jiemian. “Sự rút lui của Mitsubishi cho thấy xu hướng chuyển dịch không thể đảo ngược về phía các giải pháp bản địa.”