Phát hiện nhiều vi phạm nghĩa vụ tài chính

Theo đó từ năm 2019 đến tháng 6/2024, Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh Tây Ninh (cũ) đã cấp 23 giấy phép thăm dò khoáng sản và 37 giấy phép khai thác, chủ yếu là đất san lấp và cát xây dựng. Ngoài ra, 30 giấy phép được cấp từ trước vẫn còn hiệu lực trong giai đoạn này. Các doanh nghiệp được cấp phép đa phần là tư nhân và công ty cổ phần, hoạt động với quy mô khác nhau.

Một trong những phát hiện đáng lo ngại là có đến 21/29 giấy phép bị kiểm tra phát hiện vi phạm nghĩa vụ tài chính. Cụ thể, nhiều doanh nghiệp khai thác đã không kê khai, quyết toán đầy đủ thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường và tiền thuê đất. Tổng số tiền phải nộp thêm vào ngân sách lên đến 7,15 tỷ đồng, nhưng mới chỉ thu hồi được gần 940 triệu đồng.

Không dừng lại ở đó, một số mỏ khai thác đã hết hạn nhưng chưa hoàn tất thủ tục đóng cửa mỏ. Trong đó, có giấy phép hết hạn hơn 6 tháng nhưng chủ đầu tư vẫn chây ì không nộp hồ sơ đóng mỏ, bất chấp đã được Sở chuyên ngành mời làm việc và yêu cầu thực hiện. Việc đóng cửa mỏ chậm trễ tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng môi trường, an toàn lao động và gây khó khăn trong công tác quản lý tài nguyên. Thanh tra tỉnh đánh giá đây là hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai, thuế và khoáng sản.

Sai phạm trong hoạt động khai thác và sử dụng đất

Qua kiểm tra thực địa 20 mỏ khoáng sản, đoàn thanh tra phát hiện 2 mỏ khai thác không đúng tọa độ hoặc vị trí mở vỉa không theo quy định trong giấy phép. Dù các sai phạm đã được khắc phục sau khi bị xử phạt, đây vẫn là dấu hiệu cho thấy lỏng lẻo trong công tác giám sát, nghiệm thu thực tế. Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp sử dụng đất khai thác mỏ nhưng không thực hiện đăng ký biến động đất đai, không gia hạn sử dụng đất dù đã hết hạn. Tổng diện tích đất có dấu hiệu sử dụng không đúng quy định lên đến hơn 237.000 m².

Trước thực trạng nêu trên, Thanh tra tỉnh đã đề xuất nhiều kiến nghị xử lý để siết lại kỷ cương trong công tác quản lý khoáng sản trên địa bàn. Cụ thể, Sở Nông nghiệp và Môi trường được giao rà soát toàn bộ văn bản liên quan, kịp thời điều chỉnh hoặc thay thế. Đồng thời, đơn vị này phải đôn đốc doanh nghiệp đóng cửa mỏ đúng quy định, công khai danh sách vi phạm, phối hợp liên ngành để theo dõi nghĩa vụ tài chính. UBND cấp xã cũng được giao tăng cường kiểm tra, giám sát thực địa các hoạt động khai thác khoáng sản, phối hợp với ngành thuế và môi trường trong thu nộp ngân sách, tránh thất thu.

Về phía Chi cục Thuế khu vực XVI, cơ quan này được yêu cầu kiểm tra nghĩa vụ tài chính các doanh nghiệp chưa được thanh tra, cưỡng chế thu hồi nợ thuế và đảm bảo nghĩa vụ thuế được thực hiện đầy đủ.