Một số câu hỏi liên quan đến khả năng chiến đấu của lớp tàu khu trục duy nhất của Anh là Type 45, đã được đưa ra trong cuộc họp của Ủy ban trang bị quốc phòng của Quốc hội Anh; nơi hiện đang thảo luận về nội dung của cuốn Sách trắng “Bảo vệ nước Anh trong thời đại cạnh tranh toàn cầu”.
Hải quân Anh hiện đang sở hữu một hạm đội khu trục hạm Type 45 gồm 6 tàu; nhưng do những hạn chế về ngân sách, dẫn đến quy mô bị cắt giảm một nửa, so với dự kiến ban đầu là 12 tàu.
Mặc dù tàu khu trục lớp Type 45 sở hữu những cảm biến hiện đại, nhất là cho vai trò phòng không hạm; nhưng vũ khí của nó bị đánh giá là lạc hậu, nếu so với các tàu chiến cao cấp, hiện trong biên chế các cường quốc hải quân hàng đầu trên thế giới hiện nay.
Các tàu khu trục trang bị hệ thống chiến đấu AEGIS của Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc, hay tàu khu trục Type Lớp 052D và Type 055 của Trung Quốc mới đưa vào trang bị, đều được trang bị các hệ thống chiến đấu có các tính năng tương tự như hệ thống AEGIS của Mỹ và đều vượt xa tính năng của Type 45.
Một so sánh nhỏ để biết khả năng chiến đấu của Type 45, các tàu khu trục lớp Arleigh Burke của Mỹ, lớp Maya và Atago của Nhật Bản đều có 96 giếng phóng đa năng thẳng đứng (VLS); các tàu khu trục lớn hơn của Trung Quốc và Hàn Quốc có hơn 100 giếng. Trong khi đó Type 45 chỉ có 48 giếng phóng.
Chưa hết, không chỉ có ít giếng phóng hơn, mà các giếng phóng này chỉ có thể phóng được hai loại tên lửa, sử dụng trong vai trò phòng không thông thường là Aster 15 và Aster 30, mà không thể đánh chặn tên lửa đạn đạo; trái ngược hoàn toàn với các giếng phóng thẳng đứng trên tàu AEGIS.
Trên các tàu khu trục hiện đại của Trung Quốc và thậm chí trên các tàu khu trục và tàu hộ tống mới nhất (có lượng giãn nước rất nhỏ) của Nga, có thể triển khai nhiều loại tên lửa để phòng không, tác chiến chống ngầm, chống tàu nổi và tấn công đất liền.
Tại Ủy ban trang bị quốc phòng, nhiều thành viên chất vấn tại sao Type 45 lại thiếu tính linh hoạt, khiến Hải quân Anh không có khả năng phòng thủ tên lửa đạn đạo trên biển; vấn đề mà Mỹ, Nhật Bản hay Trung Quốc và Nga đang đầu tư rất nhiều, cho các tàu chiến trang bị hệ thống chiến đấu AEGIS của họ?
Về trang bị vũ khí cho 6 tàu khu trục của Hải quân Anh, để có thể đánh chặn tên lửa đạn đạo, đã được thảo luận vào tháng 4/2019, khi các thành viên Quốc hội tuyên bố rằng, họ đang làm việc, để “kiểm tra tiềm năng” của tàu khu trục Type 45, trong phòng thủ tên lửa đạn đạo.
Bộ trưởng Quốc phòng Anh Stuart Andrew, tuyên bố về những nỗ lực của Hải quân Anh, khi ông cho rằng: Bộ Quốc phòng đang “lấy ý kiến thêm, về tiềm năng của các tàu khu trục Type 45, để hoạt động trong vai trò phòng thủ tên lửa đạn đạo”. Nhưng kết quả vẫn chưa có gì chuyển biến.
Mặc dù tên lửa đánh chặn tầm cao SM-3 và SM-6 mà Mỹ và Nhật Bản sử dụng, không tương thích với các tàu khu trục của Anh. Do vậy một lớp tên lửa mới được gọi là Aster 30 Block 1NT, có khả năng cung cấp cho Type 45 khả năng phòng thủ khu vực, chống lại tên lửa đạn đạo có tầm bắn đến 1.500km.
Với việc Anh đang tìm cách tăng cường hiện diện hải quân ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương, nơi những tàu chiến của Hải quân Anh sẽ phải đối mặt với những tên lửa đạn đạo của Trung Quốc và Triều Tiên. Trong đó có nhiều loại tên lửa được thiết kế, để tiêu diệt tàu chiến của đối phương.
Hiện tại, Type 45 sẽ vẫn là một khu trục hạm được trang bị vũ khí kém hơn nhiều so với các đối thủ. Với nhiều loại tên lửa đạn đạo chống hạm của Trung Quốc và Triều Tiên như DF-17, DF-21 và DF-26, thì có khả năng, những tàu chiến của Hải quân Anh, sẽ biến thành những chiếc “bia” di động trên biển.
Những loại tên lửa chống hạm của Trung Quốc và Triều Tiên như Hwasong-12 và DF-26, được thiết kế để tấn công mục tiêu ở cự ly xa hơn 1.500km; do vậy, loại tên lửa đánh chặn như Aster 30 Block 1NT, mà Hải quân Anh chưa đưa vào sử dụng, đã bị lạc hậu.
Môi trường tác chiến đã thay đổi, và tính “bảo thủ” của người Anh cũng không nên áp dụng trên những thiết kế tàu chiến mới. Để tồn tại, Hải quân Anh phải gấp rút phát triển nhiều loại tên lửa, để có thể đánh chặn những mối đe dọa như tên lửa đạn đạo và cả những loại tên lửa có tốc độ siêu vượt âm, như Zircon của Nga hay DF-17 của Trung Quốc. Nguồn ảnh: Pinterest.
