Hiện nay, các tên lửa phòng không tự hành trên thế giới đều có khả năng cơ động khi hành quân nhờ đặt trên khung gầm bánh xích hoặc bánh lốp. Tuy nhiên, khi triển khai chiến đấu, các tổ hợp tên lửa tầm thấp – trung - cao hiện nay hầu như đều phải đặt cố định tầm hướng rồi phóng tên lửa. Nhưng mới đây người Nga đã đạt bước tiến vượt bậc với tên lửa phòng không Tor-M2U khi có khả năng vừa hành tiến vừa bắn chính xác mục tiêu.
Theo đó, mới đây tại thao trường ở Astrakhan (Nga), tổ hợp tên lửa phòng không Tor-M2U đã bắn hạ thành công mục tiêu bay Saman (ở cự ly 8km) khi đang di chuyển với tốc độ 25km/h. “Trong quá trình phóng thử, tổ hợp Tor-M2U đã phát hiện, theo dõi và khai hỏa vào mục tiêu hoàn toàn tự động khi đang hành tiến. Toàn bộ các thông số của vụ bắn thử đã được ghi lại để tiếp tục phân tích”, ông Yan Novikov, giám đốc chương trình phát triển Tor-M2 cho biết.
Các chuyên gia Almaz-Antey nhận định, khả năng phóng tên lửa trong tình trạng hành tiến của Tor-M2U là bước tiến mang tính bước ngoặt trong chiến thuật phòng không tầm thấp. Nhờ khả năng mới, Tor-M2U có khả năng tạo ô phòng không lục quân, bảo vệ các phương tiện di chuyển trên mặt đất trước các đòn tấn công của đối phương.
Tor-M2U là tổ hợp tên lửa phòng không tầm ngắn hiện đại hóa từ loại Tor-M2 được phát triển bởi nhá máy điện cơ Izhevsk JSC, bộ phận của công ty Almaz-Antey (nhà sản xuất tên lửa phòng không hàng đầu thế giới). Loại tên lửa này được thiết kế để bảo vệ các căn cứ quân sự, cơ sở chính phủ trước các cuộc không kích. Nó có khả năng phá hủy hầu như mọi mục tiêu khí động gồm tên lửa hành trình, tên lửa có điều khiển, các loại máy bay, bom thông minh, vũ khí chính xác cao ở độ cao thấp - trung.
Tổ hợp tên lửa phòng không Tor-M2U bao gồm nhiều thành phần: xe chiến đấu 9A331; xe tiếp đạn 9T244; xe cẩu 9T245; xe bảo trì 9V887; xe tải 9F399 và một số thành phần khác.
Xe chiến đấu 9A331 sử dụng khung gầm bánh xích GM-5955 có thể hành quân với tốc độ tối đa 65km/h, cự ly hành trình 500km. Ngoài khung gầm bánh xích, các tổ hợp Tor-M2 của Nga hiện nay thiết kế theo kết cấu module cho phép tích hợp trên khung gầm xe bánh lốp.
Trên xe chiến đấu 9A331 được tích hợp cabin lái đặt ở phía trước và tháp pháo đặt ở trung tâm chứa các hộp đạn tên lửa. Phía trước và sau tháp trung tâm trang bị các hệ thống radar trinh sát, dẫn bắn. Theo một số nguồn tin rò rỉ, tổ hợp Tor-M2U có thể theo dõi cùng lúc đến 40 mục tiêu, tự động đánh giá mức độ nguy hiểm của từng loại lên phương án đánh chặn. Đài radar có thể dẫn bắn cùng lúc vào 4 mục tiêu với số lượng đạn tên lửa không giới hạn.
Tổ hợp tên lửa Tor-M2U được trang bị 12 đạn không đối đất 9M331 đặt thẳng đứng trong các hộp phóng làm bằng hợp kim nhôm. Đạn tên lửa mang đầu nổ phá mảnh và ngòi nổ cận tiếp xúc chủ động cho phép hạ mục tiêu di chuyển ở tốc độ 700m/s, trần bay tối đa 6km, trong phạm vi 12km.
Đặc biệt, Tor-M2U có khả năng bắn loạt ngắn 3 quả đạn chỉ trong 5 giây. Tên lửa 9M331 được thiết kế đặc biệt để chống lại các mục tiêu có khả năng thao diễn và tiết diện phản xạ tín hiệu radar nhỏ (ví dụ như máy bay tàng hình, tên lửa hành trình, bom lượn thông minh).
Khả năng tác chiến cực mạnh kết hợp với tính năng “vừa đi vừa bắn” khiến tổ hợp tên lửa phòng không Tor-M2U vốn đã nguy hiểm, nay càng nguy hiểm hơn.
