Trong một động thái phản ánh tình hình địa chính trị phức tạp ở Trung Đông, Israel được cho là đã thúc giục Mỹ ủng hộ sự hiện diện liên tục của các căn cứ quân sự Nga ở Syria như một biện pháp đối trọng với ảnh hưởng ngày càng tăng của Thổ Nhĩ Kỳ trong khu vực. Ảnh: X
Diễn biến này, được nêu chi tiết trong báo cáo ngày 28/2 của Reuters, xuất hiện sau khi Tổng thống Syria Bashar al-Assad bị lật đổ vào cuối năm 2024, một sự kiện đã định hình lại động lực quyền lực ở Syria và làm gia tăng mối quan ngại của Israel về nước láng giềng phía bắc. Ảnh: Reuters
Theo các nguồn tin thân cận với các cuộc thảo luận, các quan chức Israel đã tiếp xúc với các đối tác cấp cao của Mỹ và các đại diện quốc hội tại Israel, ủng hộ chính sách bảo tồn cơ sở hải quân của Nga tại Tartus và căn cứ không quân tại Hmeimim để ngăn chặn Thổ Nhĩ Kỳ củng cố quyền kiểm soát đối với Syria hậu Assad. Ảnh: Telegram
Sự hiện diện quân sự của Nga tại Syria, được thành lập vào năm 2015 để củng cố chế độ Assad, tập trung vào hai cơ sở chính. Căn cứ hải quân Tartus, nằm trên bờ biển Địa Trung Hải của Syria, đóng vai trò là cảng nước ấm duy nhất của Nga bên ngoài Biển Đen, nơi có các cơ sở sửa chữa, kho nhiên liệu và bến tàu có khả năng chứa tới 11 tàu chiến, bao gồm cả tàu khu trục tên lửa dẫn đường và tàu ngầm. Ảnh: Maxar
Giá trị chiến lược của nó nằm ở khả năng triển khai sức mạnh hải quân trên khắp phía đông Địa Trung Hải, được hỗ trợ bởi lượng hàng tiếp tế hàng năm là hơn 500.000 tấn. Căn cứ không quân Hmeimim, nằm gần Latakia, là nơi có lực lượng không quân hùng hậu, bao gồm máy bay chiến đấu Su-35, máy bay ném bom Su-34 và trực thăng tấn công Mi-24. Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga
Được trang bị đường băng dài 3.000 mét, hầm chứa máy bay kiên cố và hệ thống phòng không S-400, Hmeimim cho phép Nga thực hiện hơn 100 phi vụ mỗi ngày trong các hoạt động cao điểm, như đã chứng minh trong chiến dịch chống lại lực lượng phiến quân năm 2015-2017. Ảnh: Sputnik
Những căn cứ này, có khoảng 4.000 nhân sự vào đầu năm 2025, dựa vào mạng lưới radar tiên tiến và hệ thống tác chiến điện tử để bảo vệ không phận Syria và giám sát các mối đe dọa trong khu vực. Ảnh minh họa: Sputnik
Lý do của Israel ủng hộ chỗ đứng của Nga này xuất phát từ mối đe dọa được nhận thấy do sự liên kết của Thổ Nhĩ Kỳ với giới lãnh đạo mới của Syria. Sau khi ông Assad bị lật đổ, Thổ Nhĩ Kỳ đã nổi lên như một bên ủng hộ chính của chính phủ lâm thời, do những nhân vật có liên hệ với phe đối lập Syria và các phe phái Hồi giáo lãnh đạo. Ảnh: Reuters
Các quan chức Israel, như Reuters trích dẫn, lo ngại rằng ảnh hưởng của Ankara có thể biến Syria thành nơi tập kết cho các nhóm như Hamas, mà Thổ Nhĩ Kỳ trước đây vẫn ủng hộ về mặt ngoại giao. Ảnh: CNN
“Mối lo ngại lớn nhất đối với Israel là Thổ Nhĩ Kỳ sẽ can thiệp và tài trợ cho một trật tự Hồi giáo Syria mới, có khả năng biến nơi này thành bệ phóng cho Hamas và các chiến binh khác”, Aaron Lund, một chuyên gia về Syria tại Century International, cho biết trong một cuộc phỏng vấn đi kèm với báo cáo của Reuters. Ảnh: Ahval News
Mối lo ngại này càng gia tăng khi Thổ Nhĩ Kỳ có sự hiện diện quân sự ở miền bắc Syria, nơi nước này duy trì hơn 10.000 quân và hàng chục tiền đồn theo các thỏa thuận có từ chiến dịch Lá chắn Euphrates năm 2016. Ảnh: EPA
Lập trường của Israel đã được chính thức truyền đạt tớiMỹ thông qua các cuộc họp cấp cao vào tháng 2 năm 2025, kèm theo một bản sách trắng (white paper) được lưu hành trong giới hoạch định chính sách Mỹ. Các nguồn tin cho biết Israel đã lập luận ủng hộ một Syria “yếu và phi tập trung”, trong đó các căn cứ của Nga có thể đóng vai trò ổn định nhằm chống lại sự thống trị của Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: Reuters
Quan điểm này đánh dấu một sự thay đổi so với những chỉ trích trước đây của Israel đối với vai trò của Nga tại Syria, nơi hệ thống phòng không của Nga đôi khi hạn chế các cuộc không kích của Israel nhằm vào các mục tiêu Iran. Ảnh: Reuters
“Israel coi sự hiện diện suy giảm của Nga là phương án ít rủi ro hơn so với việc Thổ Nhĩ Kỳ hoạt động mà không bị kiểm soát,” Tiến sĩ Ehud Eilam, cựu nhà phân tích quốc phòng Israel, nhận định trong một bài bình luận tháng 3/2025 cho Viện Chiến lược và An ninh Jerusalem. Ảnh: Sputnik
