“Đi làm đã mệt mỏi với nội quy, về nhà lại gặp quy ước của vợ, có nhất thiết phải làm khổ nhau vậy không?” - Quang ném túi xách xuống ghế, bực dọc.

Số là, Quang và vợ đã giao kèo, trong một tuần, anh chỉ được đi nhậu vào thứ Tư và thứ Sáu. Nhưng hôm nay, Quang có tiệc chia tay đồng nghiệp, đã xin vợ thay vì thứ Tư, chuyển sang nhậu thứ Ba, nhưng vợ anh cương quyết: “Không được, anh đặt ra quy ước, anh phải tôn trọng quy ước đó. Anh không tôn trọng quyết định của bản thân, còn ai có thể tôn trọng anh?”. Chuyện của vợ chồng Quang không phải là cá biệt. Việc vợ chồng đặt ra quy ước để ràng buộc trách nhiệm với gia đình một cách rõ ràng hơn đang khá phổ biến…

"Mua dây buộc mình?"

Quang và Yến lấy nhau được bảy năm, có một con gái năm tuổi. Yến đã “mời” Quang ngồi vào “bàn đàm phán gia đình” và thẳng thắn: “Em và anh đều làm công chức, công việc tương đương nhau, nhưng sau giờ làm, anh đi nhậu, còn em tối mắt tối mũi với bếp núc, chăm con”. Với cách đặt vấn đề nghiêm túc và hợp lý ấy, Quang đành phải thỏa thuận, một tuần chỉ nhậu vào thứ Tư và thứ Sáu, những ngày còn lại thì về ăn cơm cùng vợ con, chở vợ con đi bơi hoặc đi công viên. Nhưng, muốn nhậu có hứng thì phải có đúng bạn và đúng dịp. Trong nhóm bạn, chỉ mỗi Quang là phải nhậu theo “lịch” cố định, nên anh thường xuyên ấm ức khi "kế hoạch nhậu" của mình không trùng với các chiến hữu.

Ảnh minh họa.

Quang gần như bị bạn nhậu bỏ rơi, nên dù anh vẫn về nhà đều nhưng “mỗi lần nhìn mặt vợ là thấy ghét”! Đã thế, anh còn bị vợ nhận xét: “Chỉ vì không được bữa nhậu như ý mà mặt sưng mày sỉa. Một giao ước nhỏ với vợ mà làm không xong, chẳng hiểu ở cơ quan, làm sao anh tuân thủ các nguyên tắc khác để làm việc. Thảo nào cứ lẹt đẹt cái chân chuyên viên quèn”. Quang chạm tự ái, lớn tiếng đòi chia tay để khỏi phiền phức với mấy cái quy ước vớ vẩn. Yến không vừa: “Anh tự đặt ra quy ước rồi nói nó vớ vẩn, chẳng khác nào tự nhận là mình vớ vẩn”.

Từ lúc mới cưới, Tiến và Hằng đã thỏa thuận, phải thực hiện số lần thăm bên ngoại và bên nội như nhau. Thỏa thuận này tưởng chừng hợp lý, bởi vợ chồng Tiến ở Q.Bình Thạnh, cha mẹ Tiến ở Q.Gò Vấp, cha mẹ Hằng ở Q.Phú Nhuận, quãng đường đi thăm tương đương nhau.

Nhưng, sau khi sinh con, Hằng quyến luyến về ngoại nhiều hơn. Có hôm, Tiến thả hai mẹ con bên ngoại, rồi chạy sang bên nội uống rượu, trong khi ở nhà ngoại hôm đó cũng có tiệc. Trong bữa ăn, cha hỏi con gái: “Thằng Tiến buồn gì nhà mình mà không ở lại ăn chung?”. Hằng nửa phân bua với cha, nửa cố nuốt cục nghẹn vào lòng. Chiều, Tiến ghé đón vợ con, Hằng cự. Tiến nói lý do: “Dạo gần đây em hay về bên ngoại. Thôi thì em không thăm bên nội được, anh phải tranh thủ đi một mình. Mình đã giao kèo là thăm hai gia đình với số lần bằng nhau mà?”. Hằng chống chế là do có con nhỏ nên về ngoại chơi, được bà ngoại đỡ đần, chứ sang bên nội, vừa chật chội, vừa phải lo ôm con.

Tiến giận, nói vợ coi thường nhà chồng nóng, chê mẹ chồng vô tâm. Đã vậy, bỏ quy ước luôn cho khỏe. Hằng không chịu, bảo việc đi thăm hai bên nội ngoại mỗi cuối tuần là cần thiết. Hằng nói: “Thỏa thuận là vậy, nhưng anh phải xem xét thực tế mà thông cảm cho em, không thể áp dụng cứng nhắc”. Nhưng, Tiến vẫn khăng khăng, thà không lập quy ước, đã lập mà thực hiện nửa vời, chỉ rước thêm bực.

Tự nguyện là chính

Thực tế, số người đặt ra quy ước thì nhiều, nhưng thực hiện được lại chẳng bao nhiêu. Con người vốn có xu hướng muốn vượt ra ngoài khuôn khổ, trong khi “người giám sát” lại không đủ quyền lực và chế tài, nên lại càng khó. Đơn cử, có đôi vợ chồng giao ước không về nhà quá 11h đêm mỗi ngày. Người chồng vẫn biết là đến giờ phải về, nhưng phần ham vui, phần chủ quan nghĩ, có thất hứa với vợ một bữa cũng không sao, cùng lắm vợ cằn nhằn vài câu rồi đâu lại vào đó. Khi “bên kia” vi phạm, người vợ dù rất tức nhưng không có cách gì để trừng phạt.

MC Quỳnh Hương được nhiều người thán phục vì nhiều năm qua, chị đã giữ được quy ước “dù bận thế nào, hai vợ chồng cũng về nhà để cùng ăn cơm trưa”. Chồng Quỳnh Hương là người thành đạt, rất bận rộn, chị cũng không dễ sắp xếp thời gian vào buổi trưa. Thế nhưng, họ vẫn làm được điều họ muốn. Chị nói, điều quan trọng là hai vợ chồng phải làm sao để cảm thấy được ăn trưa cùng nhau là niềm vui, chứ không phải chuyện miễn cưỡng. Thực hiện được một thời gian, đâm “ghiền”, trưa phải ăn ở ngoài là khó chịu.

Biên tập viên Đông Quân (gương mặt quen thuộc với khán giả truyền hình với chương trình Chào buổi sáng trên HTV) thì có “cái hẹn trường kỳ” với vợ là ăn sáng, uống cà phê và chỉ nói chuyện về gia đình vào mỗi thứ Ba, thứ Năm hàng tuần ở một quán quen sau lưng Nhà văn hóa Thanh Niên (TP.HCM). Anh chia sẻ, ban đầu, đưa ra quy ước thì thấy nhẹ nhàng, nhưng khi thực hiện mới thấy khó. Mỗi ngày, ai cũng có áp lực và kế hoạch công việc khác nhau. Nhưng cả hai xác định, vợ chồng có quá ít thời gian dành cho nhau, nên hai bữa cà phê sáng trong tuần là khoảng thời gian cơ bản nhất để gắn bó, xây dựng gia đình.

Như vậy, có thể thấy, hai người lập ra quy ước đồng thời cũng là người tự giám sát việc thực hiện quy ước ấy, nếu cứ lấy lý lẽ ra để “nói chuyện” với nhau là khó khả thi. Những trường hợp như MC Quỳnh Hương, biên tập viên Đông Quân, họ đều thực hiện thành công bởi họ đặt ra quy ước phù hợp với điều kiện thực tế và người trong cuộc thực hiện trên tinh thần hoàn toàn tự nguyện. Nếu lập ra giao ước để rồi khi bất đồng lại dùng chính giao ước đó để bắt lỗi nhau, vô tình sẽ biến thành chuyện miễn cưỡng, gò ép.

Thạc sĩ Phạm Thị Thúy (giảng viên Học viện Hành chính cơ sở TP.HCM, chuyên viên tư vấn tâm lý) kể: “Tôi và chồng cùng thỏa thuận, dù thế nào, cả hai phải ở nhà với con vào ngày Chủ nhật. Chồng tôi vốn ít la cà bên ngoài, nên thực hiện điều này dễ dàng. Trong khi đó, tôi thường xuyên đi dạy, tham gia nói chuyện chuyên đề nên Chủ nhật lại là ngày “đắt sô” nhất. Ban đầu, tôi ở nhà nhưng cứ bứt rứt, bồn chồn. Chồng tôi chỉ nhẹ nhàng: “Em hãy nói cho anh biết, mục tiêu sống cao nhất của em là gì? Có phải vì gia đình không? Nếu không, em có thể phá bỏ quy ước, vắng nhà ngày Chủ nhật”. Tôi tâm phục khẩu phục. Bây giờ, sau hai năm, tôi đã thấy quen, không còn muốn rời gia đình vào ngày Chủ nhật nữa. Quy ước chỉ là hình thức để tạo cơ sở cho hai vợ chồng thực hiện nghĩa vụ yêu thương. Thứ cao hơn là lòng chân thành, thật tâm muốn hy sinh vì nhau. Chỉ khi có được thứ cao hơn ấy, quy ước mới tồn tại bền vững”.

Thạc sĩ Thúy chia sẻ thêm: “Quy ước hôn nhân là hình thức nhắc nhở vợ và chồng thực hiện nghĩa vụ với nhau theo cách mà họ đã thống nhất chọn lựa. Trước tiên, những điều kiện cả hai chọn phải phù hợp với khả năng và đặc thù công việc của mỗi người. Khi đặt ra những điều kiện ấy, cả hai cần lưu ý đến yếu tố “có thể cùng nhau thực hiện một cách thoải mái và tự nguyện”. Nếu quy ước chưa phù hợp với điều kiện mới, có thể cùng nhau điều chỉnh lại cho phù hợp hơn. Một khi quy ước khiến cả hai ngột ngạt mà chẳng mang lại lợi ích chung, thậm chí khiến cả hai có cảm giác như “mua dây buộc mình”, thì nên từ bỏ, không nên cố chấp mà theo đến cùng”.

Bảy giờ tối, anh rồ ga lao lên dốc, loạng choạng vào nhà. “Mẹ đâu?”. “Dạ… mẹ chưa về”, con bé lớn ấp úng khi nhìn thấy gương mặt đỏ bừng của anh.

Anh rút điện thoại, bấm. Tiếng chị vang lên lẫn trong tiếng nhạc xập xình. Chị cố hét to để át bớt tiếng ồn nhưng anh chỉ nghe tiếng được tiếng mất. Anh a lô mấy lần, rồi bực tức ném cái điện thoại vào góc nhà, vỡ tan tành. Chỉ kịp nghe con bé lớn á lên một tiếng, anh xông vào, hất tung chiếc bàn ăn, mâm cơm tung tóe, cái lồng bàn lăn long lóc. Con bé nhỏ chạy ra, ôm anh khóc nức nở. Nhưng nó không níu được chân anh. Anh kéo xềnh xệch nó lại tủ chén bát, định đập vỡ mọi thứ. Con bé lớn hét lên: “Ba!”. Anh nhìn gương mặt thất thần của con rồi như sực tỉnh, cúi xuống gỡ bàn tay nhỏ xíu đang ôm lấy chân mình, buồn bã bỏ vào phòng.

Ảnh minh họa.

Nằm một mình trong phòng, những cảnh báo của đám bạn nhậu lại ong ong trong đầu, anh chỉ muốn lao thẳng lên cơ quan chị để bắt quả tang đôi “gian phu dâm phụ”. Chuyện vợ ngoại tình anh đã nghe xầm xì từ lâu. Lúc đầu, ông bạn nhậu chỉ ỡm ờ: “Mày phải xem lại vợ mày”. Anh gạt phắt. Anh là tài xế, chị là cán bộ huyện. Anh thương vợ, chị trọng chồng, đôi bên lúc nào cũng vừa lòng nhau, chẳng thể có chuyện chị chê anh mà ngoại tình.

Lần tiếp theo, trong một bàn nhậu đông người, đang bàn chuyện đàn bà lăng nhăng, bạn nhậu làm như cao hứng cụng ly với anh một cái, “khen”: “Nhịn nhục như mày mới lấy được vợ có chức!”. Anh chột dạ. Nhân lúc đám bạn lè nhè say, anh tranh thủ tìm hiểu. Chuyện này người ta truyền tai nhau đã lâu, vì “khó nói” nên bạn bè anh “im lặng nhìn anh bị cắm sừng”. “Tình địch” của mình anh biết rất rõ, là sếp lâu năm của chị, hai người thân như anh em. Anh bán tín bán nghi, nóng lòng về nhà gặp vợ để hỏi cho ra lẽ. Đêm đó, vừa về tới nhà, thấy chị cơm nước sẵn sàng ngồi chờ chồng; vui vẻ, dịu dàng dù chồng đã say khướt, anh cười khẩy vào nỗi hoài nghi của mình. Chị đảm đang, vẹn toàn với chồng con thế, lấy đâu ra năng lượng mà… hư hỏng?

Từ ngày chị được thăng chức, “dư luận” càng thêm ồn ã. Anh nghe ra bao nhiêu mỉa mai trong những lời chúc mừng của đồng nghiệp. Thằng bạn thân nhất cuối cùng cũng chịu làm “bạn tốt”, khi thân mật quàng vai anh, nói khẽ: “Thiệt tình, vợ ông đàn bà con gái, lại không thân không thế, làm sao leo lên được cái chức đó nếu không nhờ gã kia”. Anh thật sự mất bình tĩnh khi anh bạn an ủi: “Mà nghĩ lại, nó leo cao thì chồng con nó được nhờ, mà chồng con nó là cha con ông chớ ai!”. Anh ta còn buông một câu: “Khổ nỗi, đã vậy thì khó mà còn thời gian cho chồng, kiểu gì cũng tới lúc ông dài cổ chờ vợ bên mâm cơm thôi”. Anh đứng phắt dậy, không nói không rằng, xách xe chạy thẳng về nhà. Y như rằng, chị không có nhà, còn anh thì lần đầu tiên trở thành người cha hung dữ trước mặt con gái.

Anh gác tay lên trán, lần giở lại từng ngày tháng năm đã qua, rồi nhận ra mọi biểu hiện của vợ sao mà trùng khớp với lời đồn. Chị đi sớm về muộn, mở miệng ra là một sếp, hai sếp. Chuyện chị khéo vun vén gia đình cũng dễ hiểu thôi, vì đã làm điều tội lỗi nên chị càng muốn bù đắp cho gia đình, đó cũng như một cách che mắt. Càng nghĩ, anh càng tuyệt vọng.

Ngoài kia, anh nghe hình như vợ đã về. Tiếng thút thít của con bé nhỏ mỗi lúc một to lên như đang kể tội cha với mẹ nó. Anh nhớ, sáng đi làm chị đã báo trước là tối nay trên cơ quan có tiệc tân niên. Mặc kệ, biết đâu đó chỉ là một cái cớ. Anh ngồi dậy, lại chỗ máy tính, vào google, gõ “cách làm thủ tục ly hôn”. Bên ngoài vọng vào tiếng mảnh vỡ thủy tinh va vào nhau rất khẽ, chị đang lặng lẽ dọn dẹp tàn tích sau cơn giận của chồng. Trên màn hình hiện lên rất nhiều đường dẫn, chỉ cần kích vào một trong số đó, anh sẽ rành rõ cách bước ra khỏi cuộc hôn nhân này. 

Nghe tiếng bước chân vợ tiến gần về phía cửa phòng, anh rời bàn máy, thả lưng xuống giường. Chị đẩy cửa bước vào, tiến lại chiếc máy tính đang sáng màn hình, định toan tắt đi như thường lệ. Chị khựng lại mấy giây trước dòng từ khóa trên màn hình, rồi quay sang chồng, cười buồn: “Anh biết bấm dấu rồi sao?”. Anh len lén tủi hờn, nhớ những đêm vợ kiên nhẫn dạy chồng cách sử dụng máy tính. Đôi tay anh suốt ngày chỉ biết cầm vô lăng cứ cứng đờ, gõ phím như… gà mổ, chị vẫn khăng khăng “anh làm được”, rồi bắt anh phải học cả cách gõ dấu tiếng Việt.

Người phụ nữ chu đáo, khiêm nhường trước mặt anh và người đàn bà ngoại tình trong lời đồn đại mơ hồ của thiên hạ, đâu mới là vợ anh? Làm sao để minh định, khi hình ảnh thật anh nhìn thấy mỗi ngày cứ bị bôi xóa bởi những lời nói hư hư thực thực liên tục thổi vào tai anh, như câu chuyện Tăng Sâm giết người. Thiên hạ đã len chân vào, làm mưa làm gió với mái ấm của anh từ bao giờ, anh đã biến thành bà mẹ vứt bỏ khung cửi chạy theo lời đồn từ bao giờ thế này?

Nhớ hồi hai đứa dắt nhau ra tòa, anh còn thách thức em: “Thử rồi coi sau này em có tìm được ai hơn anh không? Có của quý trong nhà mà không biết giữ...”.

Em cũng không kém cạnh: “Nếu lấy trúng thằng chồng như anh thì thà ở vậy cho sướng. Đàn ông gì đâu mà lười biếng…”. Anh đáp trả: “Chuyện nhà cửa, cơm nước là của đàn bà, mắc gì anh phải làm?”. Em vác mặt lên trời: “Vậy thì đừng có bắt em phải ra ngoài kiếm tiền”…

Cứ lời qua, tiếng lại như vậy cho đến khi chị thẩm phán bực mình gắt: “Thôi, tôi quyết định xử cho hai người ly hôn. Vợ chồng gì mà cứ ăn miếng, trả miếng, chẳng ai nhường nhịn ai thì làm sao mà sống chung? May mà chưa có con chứ nếu không, hai người sẽ làm gương xấu cho con cái”.

Ảnh minh họa.

Vậy rồi hai đứa mình ly hôn. Năm đó anh 25 tuổi, còn em thì 23. Đành rằng cả hai đều muốn ly hôn nhưng khi điều đó thành sự thật thì anh cũng thấy chạnh lòng. Hai đứa mình có quá ít thời gian để nuôi nấng cho tình yêu đủ lớn trước khi thành chồng vợ. Cả hai dường như đều bị trúng tiếng sét ái tình nên cứ muốn lao vào nhau, muốn thuộc về nhau ngay những giây phút đầu tiên. Từ quen đến cưới vỏn vẹn 3 tháng, từ cưới đến ly hôn là 1 năm. Tổng cộng mình có 1 năm 3 tháng để trải nghiệm yêu đương, vợ chồng, ngắn ngủi quá phải không em? Đến bây giờ anh mới thấy nó ngắn ngủi chứ lúc chúng mình bất hòa, gây gổ thì anh thấy như thiên thu…

Dù vậy, anh cũng cảm ơn em, cảm ơn những năm tháng chúng ta là chồng vợ. Chính nhờ sự đổ vỡ ấy mà với cuộc hôn nhân sau này, anh đã biết nâng niu, trân trọng. Dù thỉnh thoảng vẫn mắc phải những lỗi lầm như khi xưa đã từng với em nhưng anh biết cách sửa chữa, khắc phục và trên hết, anh biết nhường nhịn để giữ bình yên cho nếp nhà của mình.

Cảm ơn em, người vợ đầu tiên của anh…