1. Một lễ hội huyền bí mang hai dòng chảy văn hóa. Halloween ngày nay được xem là một trong những lễ hội phổ biến nhất ở phương Tây, nhưng ít ai biết rằng nguồn gốc của nó không chỉ gói gọn trong một nền văn minh. Giữa người Celt cổ đại ở Tây Âu và La Mã cổ đại ở Địa Trung Hải, hai dòng văn hóa tâm linh khác nhau đã dần hòa trộn, tạo nên lễ hội mang sắc thái vừa ma quái vừa thiêng liêng như ta biết hiện nay. Ảnh: Pinterest.
2. Samhain – lễ kết thúc mùa hè của người Celt. Khoảng hơn 2.000 năm trước, người Celt ở vùng nay là Ireland, Scotland và xứ Wales tổ chức lễ Samhain vào đêm 31/10. Họ tin rằng ranh giới giữa thế giới người sống và cõi chết trở nên mờ nhạt, linh hồn người khuất trở lại trần gian. Người Celt đốt lửa trại, hóa trang để xua đuổi ma quỷ và cầu cho mùa đông an lành. Ảnh: Pinterest.
3. Biểu tượng ngọn lửa và mặt nạ ma quỷ. Trong Samhain, ngọn lửa mang ý nghĩa xua tan bóng tối và bảo vệ con người khỏi các linh hồn lang thang. Những chiếc mặt nạ được đeo để “đánh lừa” ma quỷ, khiến chúng nhầm lẫn con người với linh hồn khác. Đây là nguồn gốc của tục đeo mặt nạ ma quỷ vào dịp Halloween. Ảnh: Pinterest.
4. Ảnh hưởng của La Mã cổ đại: Feralia và Pomona. Khi Đế chế La Mã chinh phục vùng đất của người Celt vào thế kỷ I TCN, hai lễ hội La Mã – Feralia (tưởng nhớ người chết) và Pomona (tôn vinh nữ thần hoa quả) – hòa nhập vào Samhain. Pomona thường gắn liền với hình ảnh quả táo, từ đó mới có trò chơi “vớt táo trong nước” phổ biến vào Halloween. Ảnh: Pinterest.
5. Sự “Kitô giáo hóa” của lễ hội cổ xưa. Vào thế kỷ 7, Giáo hoàng Gregory III chọn ngày 1/11 làm “Ngày Các Thánh” (All Saints’ Day), còn đêm 31/10 trở thành “All Hallows’ Eve” – nghĩa là “Đêm trước Ngày Các Thánh”. Theo thời gian, cụm từ này rút gọn thành “Halloween”. Sự kiện tôn giáo mới dần thay thế các nghi lễ ngoại giáo, nhưng nhiều tập tục dân gian Celt-La Mã vẫn được giữ lại. Ảnh: Pinterest.
6. Từ nghi lễ tâm linh đến lễ hội dân gian. Trong thời Trung Cổ, Halloween trở thành dịp người dân hóa trang, kể chuyện ma và đi xin “bánh linh hồn” – món ăn được dâng cho linh hồn người đã khuất. Truyền thống ấy chính là tiền thân của trò “trick-or-treat” ngày nay, mang tính cộng đồng và vui nhộn hơn nhiều so với ý nghĩa tâm linh ban đầu. Ảnh: Pinterest.
7. Hành trình vượt Đại Tây Dương và biến đổi ở Mỹ. Halloween được di dân Ireland mang sang Bắc Mỹ vào thế kỷ 10. Tại đây, nó dần mất đi yếu tố tôn giáo, trở thành một lễ hội giải trí với bí ngô, hóa trang và các trò chơi trẻ em. Quả bí ngô phát sáng (jack-o’-lantern) thay thế củ cải truyền thống của châu Âu, biểu tượng cho linh hồn lạc lối nhưng thân thiện. Ảnh: Pinterest.
8. Halloween – sự giao thoa văn hóa vượt thời gian. Dù khởi nguồn từ Samhain của người Celt hay chịu ảnh hưởng của Feralia và Pomona từ La Mã, Halloween ngày nay là minh chứng cho sự hòa trộn của nhiều tín ngưỡng cổ xưa. Nó phản ánh nhu cầu sâu xa của con người: tưởng nhớ người đã khuất, tôn trọng thế giới vô hình và tìm kiếm niềm vui trong nỗi sợ – một sự giao thoa đầy mê hoặc giữa cổ xưa và hiện đại. Ảnh: Pinterest.
