Mới đây, Sở Xây dựng thành phố Cần Thơ đã công bố kết quả lựa chọn nhà thầu cho Gói thầu xây lắp (Bao gồm chi phí xây dựng và chi phí điều tiết đảm bảo ATGT) thuộc dự án Sửa chữa mặt Đường tỉnh 919, huyện Vĩnh Thạnh. Diễn biến của gói thầu này đang đặt ra nhiều câu hỏi về tính cạnh tranh thực chất trong các cuộc thầu sử dụng vốn ngân sách.

Một gói thầu, 5 nhà thầu và 3 "tấm vé" bị loại

Gói thầu nêu trên có mã thông báo mời thầu IB2500329723-00, sử dụng nguồn ngân sách thành phố từ kinh phí bảo trì đường bộ năm 2025. Gói thầu được phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu tại Quyết định số 145/QĐ-STC ngày 25/06/2025 và có giá là 11.464.783.824 đồng.

Tại thời điểm đóng thầu (09:00 ngày 11/08/2025), có 5 nhà thầu đã nộp hồ sơ dự thầu (E-HSDT). Tuy nhiên, Báo cáo đánh giá E-HSDT số 99.BC-LX.2025 ngày 23/09/2025 của đơn vị tư vấn đấu thầu (Công ty TNHH tư vấn xây dựng Lập Xuân) cho thấy, có đến 3/5 nhà thầu bị loại ngay trước vòng đánh giá tài chính.

Cụ thể, Công ty TNHH Một thành viên Tư vấn Xây dựng Phong Mỹ và Công ty Cổ phần Xây dựng Thương mại và Dịch vụ Đất Việt cùng bị đánh giá "Không đạt" ở bước kiểm tra tính hợp lệ của E-HSDT.

Lý do, theo báo cáo đánh giá, là cả hai nhà thầu này đều có Bảo lãnh dự thầu không hợp lệ. Trường hợp của Công ty Phong Mỹ, bảo lãnh dự thầu nộp cho gói thầu này nhưng nội dung lại ghi cho một gói thầu khác (mã TBMT IB2500014875). Trường hợp của Công ty Đất Việt, bảo lãnh dự thầu bị cho là không có nội dung cam kết thanh toán vô điều kiện theo yêu cầu của E-HSMT và nhà thầu này đã không phản hồi yêu cầu làm rõ của bên mời thầu.

Nhà thầu thứ ba bị loại là Công ty Cổ phần Xây dựng Phúc Hậu. Dù vượt qua bước kiểm tra tính hợp lệ, nhà thầu này bị đánh giá "Không đạt" về năng lực và kinh nghiệm. Báo cáo đánh giá chỉ ra hàng loạt thiếu sót về nhân sự chủ chốt (từ chỉ huy trưởng đến cán bộ kỹ thuật, an toàn lao động) và thiết bị thi công chủ yếu (máy đào, máy lu, máy rải...) . Dù bên mời thầu đã yêu cầu làm rõ, nhà thầu này vẫn không cung cấp đủ tài liệu chứng minh.

Việc 3/5 nhà thầu bị loại vì các lỗi được cho là "cơ bản" về hồ sơ và năng lực đã khiến cuộc thầu chỉ còn là "cuộc đua song mã" giữa Công ty TNHH Xây dựng Thái Bình Miền Tây và Công ty TNHH Xây dựng Bình Nguyên Xanh.

Ngày 09/10/2025, ông Mai Văn Tân, Giám đốc Sở Xây dựng thành phố Cần Thơ, đã ký Quyết định số 352 /QĐ-SXD phê duyệt kết quả. Theo đó, Công ty TNHH Xây dựng Thái Bình Miền Tây đã trúng thầu với giá 10.947.854.223 đồng, thấp hơn giá của Công ty Bình Nguyên Xanh (11.244.289.145 đồng). Gói thầu có thời gian thực hiện 30 ngày.

So với giá gói thầu (11.464.783.824 đồng), giá trúng thầu đạt tỷ lệ tiết kiệm 4,51% cho ngân sách nhà nước.

Nhà thầu trúng thầu "quen mặt" thế nào?

Đơn vị trúng gói thầu trên là Công ty TNHH Xây dựng Thái Bình Miền Tây (MST: 1801190315), có địa chỉ tại phường Bình Thủy, thành phố Cần Thơ, do ông Nguyễn Gia Huy làm Giám đốc.

Theo dữ liệu, đây là một nhà thầu có lịch sử đấu thầu khá dày dạn. Công ty đã tham gia 154 gói thầu, trong đó trúng 57 gói và trượt 95 gói.

Một chi tiết đáng chú ý trong hồ sơ năng lực của nhà thầu này là "Tỷ lệ trung bình giá trúng thầu so với giá dự toán: 98,92%". Điều này đồng nghĩa với việc, trong lịch sử trúng thầu của mình, Công ty Thái Bình Miền Tây có tỷ lệ tiết kiệm trung bình cho ngân sách chỉ 1,08%.

Chỉ tính riêng trong năm 2025, công ty đã tham gia 16 gói thầu, trượt 12 gói và trúng 4 gói. Gói thầu Sửa chữa mặt Đường tỉnh 919 là gói thầu thứ hai công ty này trúng tại Sở Xây dựng thành phố Cần Thơ chỉ trong tháng 10/2025.

Tuy nhiên, "đối tác" quen thuộc nhất của Công ty Thái Bình Miền Tây dường như là Viện Kiến trúc Quy hoạch thành phố Cần Thơ. Dữ liệu ghi nhận, công ty này đã tham gia 10 gói thầu tại Viện và trúng tới 9 gói (tỷ lệ trúng 90%) , với tổng giá trị trúng thầu là 51.202.836.280 đồng.

Một bên mời thầu khác cũng ghi nhận tỷ lệ trúng thầu cao của công ty này là Sở Giao thông vận tải TP. Cần Thơ, nơi Công ty Thái Bình Miền Tây tham gia 5 gói và trúng 4 gói (tỷ lệ trúng 80%).

Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và các văn bản hướng dẫn được ban hành với mục tiêu tối thượng là tăng cường tính cạnh tranh, công bằng, minh bạch và đặc biệt là hiệu quả kinh tế trong việc sử dụng vốn nhà nước. Việc một gói thầu có 5 nhà thầu tham dự nhưng 3 nhà thầu nhanh chóng bị loại vì các lỗi hồ sơ, hay việc một nhà thầu "quen mặt" có lịch sử tiết kiệm trung bình rất thấp lại thường xuyên trúng thầu tại một số bên mời thầu nhất định, là những vấn đề cần được các cơ quan quản lý nhà nước tại Cần Thơ giám sát, làm rõ, nhằm đảm bảo môi trường đấu thầu thực sự cạnh tranh và hiệu quả.