Ngày 28/07/2025, ông Hồng Phong, Giám đốc Công ty TNHH MTV Xăng dầu An Giang (Petrolimex An Giang) đã ký Quyết định số 1269/PLXAG-QĐ phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho Gói thầu số 1: Xây lắp thuộc công trình "Xây mới nhà vệ sinh kết hợp kho phụ trợ và sửa chữa CHXD Petrolimex-Cửa hàng 36 (Vĩnh Gia)".
Đơn vị trúng thầu là Công ty TNHH Một thành viên Xây dựng Thương mại Nam Tây Đô (Công ty Nam Tây Đô) , có mã số doanh nghiệp 1801334599, địa chỉ tại Đường Số 11, KDC Công Ty Xây Dựng Cần Thơ, Phường Cái Răng, Cần Thơ, do bà Hồ Thu Giang làm Giám đốc.
Điều đáng nói, các con số trong kết quả lựa chọn nhà thầu này đang dấy lên băn khoăn về tính cạnh tranh và hiệu quả kinh tế. Cụ thể, giá gói thầu được duyệt là 2.299.255.471 VND. Giá trúng thầu của Công ty Nam Tây Đô là 2.287.479.296 VND. Mức chênh lệch, hay còn gọi là tỷ lệ tiết kiệm cho chủ đầu tư 11.776.175 đồng, tương đương 0,51%.
Tỷ lệ tiết kiệm thấp này càng trở nên đáng chú ý hơn khi nhìn vào biên bản mở thầu được công bố trước đó. Theo Biên bản mở thầu ngày 16/07/2025, gói thầu có mã thông báo mời thầu IB2500311380 này chỉ có duy nhất Công ty TNHH MTV Xây dựng Thương mại Nam Tây Đô nộp hồ sơ dự thầu. Việc một gói thầu trị giá gần 2,3 tỷ đồng chỉ thu hút được một nhà thầu tham gia, và kết quả là giá trúng thầu giảm 11.776.175 đồng so với giá dự toán.
Chân dung nhà thầu "quen mặt" và mối quan hệ với các bên mời thầu
Công ty Nam Tây Đô không phải là một cái tên xa lạ trong lĩnh vực đấu thầu An Giang và các tỉnh miền Tây, đặc biệt với các bên mời thầu thuộc hệ thống Petrolimex. Theo dữ liệu hoạt động đấu thầu, công ty này được xếp vào quy mô doanh nghiệp siêu nhỏ nhưng lại có một lịch sử đấu thầu khá ấn tượng.
Thống kê cho thấy, Công ty Nam Tây Đô đã tham gia 29 gói thầu, trúng 14 gói, đạt tỷ lệ trúng thầu lên đến 48,28%. Tổng giá trị trúng thầu (bao gồm cả liên danh) là 14,61 tỷ đồng.
Phân tích sâu hơn về quan hệ đấu thầu cho thấy một bức tranh rõ nét. Với bên mời thầu là Công ty TNHH MTV Xăng dầu An Giang, Công ty Nam Tây Đô đã tham gia 13 gói và trúng tới 8 gói, đạt tỷ lệ trúng lên đến 61,5%. Tương tự, tại Công ty Xăng dầu Tiền Giang, nhà thầu này đạt tỷ lệ trúng thầu tuyệt đối 100% (tham gia 4 gói, trúng cả 4), đáng chú ý tất cả đều theo hình thức chỉ định thầu rút gọn.
Mặt khác, khi tham gia đấu tại các bên mời thầu khác như Công ty TNHH MTV Xăng dầu Tây Nam Bộ, Công ty Nam Tây Đô trượt cả 4/5 gói đã tham gia. Điều này cho thấy Công ty Nam Tây Đô dường như có "vận may" đặc biệt với các gói thầu của Công ty TNHH MTV Xăng dầu An Giang và công ty thành viên khác của Petrolimex.
Góc nhìn pháp lý: "Một mình một ngựa" có đảm bảo cạnh tranh?
Luật Đấu thầu 2023 được ban hành với mục tiêu cốt lõi là đảm bảo cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế. Việc chỉ có một nhà thầu tham gia và trúng thầu không vi phạm quy trình nếu bên mời thầu đã tuân thủ đầy đủ các bước đăng tải thông tin và phát hành hồ sơ mời thầu. Tuy nhiên, nó đặt ra một dấu hỏi về tính hiệu quả của chính quá trình mời thầu.
Trao đổi với phóng viên, Luật sư Nguyễn Thị Hương, Đoàn Luật sư TP.HCM, phân tích: "Về mặt pháp lý, việc đóng thầu khi chỉ có một nhà thầu tham dự không phải là tình huống bị cấm, miễn là gói thầu không có các yêu cầu bất hợp lý nhằm hạn chế nhà thầu. Tuy nhiên, bản chất của đấu thầu là cạnh tranh về giá và năng lực. Khi chỉ có một 'vận động viên' trên đường đua, yếu tố cạnh tranh gần như bị triệt tiêu. Tỷ lệ tiết kiệm 0,51% trong trường hợp này là hệ quả tất yếu, phản ánh việc giá dự thầu không chịu bất kỳ sức ép cạnh tranh nào. Nó cho thấy mục tiêu 'hiệu quả kinh tế' của Luật Đấu thầu chưa đạt được như kỳ vọng."
Luật sư Hương nhấn mạnh thêm: "Chủ đầu tư, trong trường hợp này là Công ty TNHH MTV Xăng dầu An Giang, cần xem xét lại quá trình lập và phát hành hồ sơ mời thầu. Liệu các tiêu chí đưa ra có quá đặc thù, hay việc truyền thông về gói thầu chưa đủ rộng rãi để thu hút thêm các nhà thầu tiềm năng khác? Một tỷ lệ tiết kiệm thấp lặp lại nhiều lần ở một bên mời thầu với một nhóm nhà thầu quen thuộc là dấu hiệu chủ đầu tư cần tăng cường giám sát để đảm bảo vốn đầu tư được sử dụng một cách hiệu quả nhất."
Rõ ràng, câu chuyện tại gói thầu của Petrolimex An Giang không chỉ là những con số. Nó phản ánh một thực trạng đáng suy ngẫm trong hoạt động đấu thầu, nơi quy trình có thể đúng nhưng hiệu quả cuối cùng lại chưa trọn vẹn. Để đảm bảo nguồn vốn, dù là vốn nhà nước hay vốn doanh nghiệp, được sử dụng tối ưu, sự minh bạch và tính cạnh tranh thực chất phải luôn là kim chỉ nam trong mọi hoạt động đấu thầu.
