Diễn ra trong thời gian từ ngày 15/1 tới ngày 25/2/1966, chiến dịch Van Buren trong giai đoạn đầu của Chiến tranh Việt Nam và một trong những tội ác ghê tởm nhất của Mỹ và chư hầu trên chiến trường miền nam khi 1.563 đồng bào của ta bị địch giết hại dã man trong cuộc hành quân này. Nguồn ảnh: Flickr.
Cuộc hành quân trên diễn ra ở khu vực đồng bằng Tuy Hòa, thuộc tỉnh Phú Yên. Trong thời gian diễn ra chiến dịch này, Lữ đoàn 1 Sư đoàn dù 101 cùng chư hầu đã giết hại rất nhiều người dân thường vô tội trên đường chúng hành quân. Nguồn ảnh: Flickr.
Vì lính Mỹ không có đủ khả năng dàn quân đánh theo kiểu "giữ đất" nên sau khi quân đội Mỹ rút đi, kết quả dễ nhận thấy nhất để chúng tuyên bố chiến thắng là công bố số người mà chúng đã giết hại dã man ở Tuy Hòa. Xác của dân thường, bao gồm cả người già, phụ nữ, trẻ em mà chúng giết hại cũng được tính vào thành tích "tiêu diệt địch" trong những bản báo cáo đầy chiến tích của sĩ quan Mỹ. Nguồn ảnh: Flickr.
Khu vực diễn ra chiến dịch nằm ở Phú Yên, một tỉnh ven biển của Nam Trung Bộ. Trong thời gian cuộc hành quân Van Buren của Mỹ và chư hầu diễn ra, nơi đây có rất ít hoạt động của Quân Giải phóng. Nguồn ảnh: Flickr.
Khu vực Tuy Hòa là một trong những vựa lúa quan trọng bậc nhất của miền Nam Việt Nam thời bấy giờ. Theo thông tin tình báo được Mỹ giải mật sau này, trấn giữ ở Tuy Hòa và toàn bộ Phú Yên trong thời gian diễn ra chiến dịch chỉ có Trung đoàn 95 sư đoàn 5 bộ binh của Quân Giải phóng đang đóng quân tại đây. Nguồn ảnh: Flickr.
Một Trung đoàn đủ trong biên chế của quân đội ta ở thời điểm đó có quân số từ 1.500 tới 3000 quân. Nguồn ảnh: Flickr.
Đối đầu với Trung đoàn 95, Sư đoàn 5 của Quân Giải phóng là Lữ đoàn 1 Sư đoàn dù 101 của Mỹ và Lữ đoàn 2 Thủy quân Lục chiến của Hàn Quốc. Với quân số gần như gấp đôi, Quân Giải phóng đã chọn biệt pháp đánh du kích, tránh đánh trực diện với đối phương áp đảo hơn về mọi mặt. Nguồn ảnh: Flickr.
Kết quả là Mỹ ghi nhận có 55 lính thiệt mạng, Hàn Quốc ghi nhận 45 lính thiệt mạng. Trong khi đó phía Quân Giải phóng ghi nhận 346 tên bị tiêu diệt, bắt sống 33 tên khác. Chính điều này rất có thể đã trở thành lý do khiến Mỹ và chư hầu trở nên điên cuồng, hiếu chiến tại Tuy Hòa. Nguồn ảnh: Flickr.
Và điều mà chúng sử dụng để che đậy thất bại của mình trong cuộc hành quân Van Buren chính là thảm sát những người dân Tuy Hòa vô tội ở bất kỳ đâu mà chúng đi qua, chỉ để làm đẹp hơn bản thành tích của những gã chỉ huy chóp bu trong Sư đoàn dù 1. Nguồn ảnh: Flickr.
Còn những cuộc giao tranh lớn nhất trong chiến dịch này giữa Quân Giải phóng và quân đội Mỹ và chư hầu diễn ra vào các ngày 15/1, 18/1 và mùng 7/2. Sau trận đánh ngày 7/2 ở khu vực mang tên Mỹ Cảnh 2, hầu như không còn bất cứ một cuộc đối đầu trực diện nào giữa hai bên diễn ra. Nguồn ảnh: Flickr.
Mỹ sơ tán thương binh khỏi chiến trường. Nguồn ảnh: Life.
Quân đội Mỹ không những phải đối mặt với hỏa lực dày đặc của ta mà còn phải đối mặt với đủ loại bẫy được quân giải phóng dựng lên sau khi rút lui bảo toàn lực lượng. Nguồn ảnh: Flickr.
