Theo tìm hiểu của Báo Tri thức và Cuộc sống, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Thủ Dầu Một vừa phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho gói thầu "Xây lắp và thiết bị kèm theo xây lắp" thuộc dự án Nâng cấp, mở rộng đường phân khu ĐX144, phường Tương Bình Hiệp (nay là phường Chánh Hiệp, thành phố Hồ Chí Minh theo địa giới mới). Đáng chú ý, gói thầu có quy mô lên tới hơn 162 tỷ đồng này lại diễn ra trong tình trạng "độc mã" khi chỉ có duy nhất một nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu.

Thế "độc mã" tại gói thầu 162 tỷ đồng

Cụ thể, gói thầu số 13: Xây lắp và thiết bị kèm theo xây lắp (mã TBMT: IB2500514254-01) được tổ chức đấu thầu rộng rãi qua mạng. Theo biên bản mở thầu ngày 02/12/2025, Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia chỉ ghi nhận sự tham gia của một nhà thầu duy nhất là Liên danh Ngọc Bảo – Phú Lộc Phát.

Ngày 11/12/2025, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Thủ Dầu Một, ông Nguyễn Điền Trung đã ký Quyết định số 99/QĐ-QLDAKVTDM phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu. Theo đó, Liên danh Ngọc Bảo – Phú Lộc Phát đã trúng thầu với giá 159.915.566.481 đồng. So với giá dự toán gói thầu là 162.441.906.961 đồng, số tiền tiết kiệm cho ngân sách nhà nước chỉ đạt hơn 2,5 tỷ đồng, tương ứng tỷ lệ tiết kiệm khoảng 1,55%.

Đối với một dự án đầu tư công quy mô lớn, việc chỉ có một nhà thầu tham dự và tỷ lệ tiết kiệm đạt thấp thường là vấn đề khiến dư luận quan tâm về tính cạnh tranh và hiệu quả sử dụng vốn ngân sách.

Chân dung những nhà thầu "quen"

Đi sâu vào tìm hiểu năng lực của các thành viên trong liên danh trúng thầu, dữ liệu cho thấy đây đều là những gương mặt rất "quen thuộc" trong lĩnh vực đầu tư công, đặc biệt là tại khu vực Thủ Dầu Một.

Đứng đầu liên danh là Công ty TNHH Xây dựng Thương mại Ngọc Bảo (có trụ sở tại phường Hạnh Thông, TP HCM). Doanh nghiệp này do bà Tạ Lâm Giang Thanh làm đại diện pháp luật và đã có hơn 25 năm hoạt động. Thống kê lịch sử đấu thầu cho thấy Công ty Ngọc Bảo có "phong độ" đáng nể khi tham gia 61 gói thầu và trúng tới 58 gói. Đặc biệt, tại Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Thủ Dầu Một, doanh nghiệp này đã tham gia 12 gói thầu và trúng cả 12 gói, đạt tỷ lệ trúng thầu tuyệt đối 100% tại chủ đầu tư này.

Thành viên còn lại là Công ty TNHH MTV Xây dựng Phú Lộc Phát (trụ sở tại phường Phú Lợi, TP HCM). Doanh nghiệp do ông Nguyễn Tiến Cư làm Giám đốc này cũng sở hữu bảng thành tích "bất bại" khi tham gia 10 gói thầu và trúng cả 10 gói trên phạm vi toàn quốc.

Việc hai "siêu nhà thầu" với tỷ lệ trúng thầu gần như tuyệt đối bắt tay liên danh để tham gia một gói thầu mà không có đối thủ cạnh tranh nào khác nộp hồ sơ đặt ra nghi vấn về tính hấp dẫn của gói thầu đối với các đơn vị xây lắp khác trên thị trường.

Trao đổi về vấn đề này, Luật sư Nguyễn Văn Lập (Đoàn Luật sư TP HCM) cho biết: "Luật Đấu thầu 2023 quy định rất rõ về tính cạnh tranh trong đấu thầu. Trường hợp chỉ có một nhà thầu tham dự thầu rộng rãi qua mạng, chủ đầu tư vẫn có quyền xem xét, đánh giá hồ sơ. Tuy nhiên, nếu tình trạng này diễn ra thường xuyên tại một chủ đầu tư với những nhà thầu quen thuộc, cơ quan chức năng cần rà soát lại xem hồ sơ mời thầu có các tiêu chí mang tính định hướng hoặc hạn chế nhà thầu hay không."

Đồng quan điểm, Chuyên gia Đỗ Phạm Giang nhận định: "Mục tiêu cao nhất của đấu thầu là hiệu quả kinh tế và tính công bằng. Một gói thầu hơn 160 tỷ đồng mà tỷ lệ tiết kiệm chỉ hơn 1% là con số khá khiêm tốn. Hiệu quả kinh tế không chỉ nằm ở giá trúng thầu mà còn ở sự cạnh tranh thực sự để ngân sách được tối ưu hóa nhất."

Dư luận đang kỳ vọng vào sự minh bạch và trách nhiệm giải trình của Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Thủ Dầu Một trong việc quản lý dự án Nâng cấp đường ĐX144, đảm bảo công trình hoàn thành đúng tiến độ 360 ngày và chất lượng như cam kết trong hợp đồng trọn gói.