Diễn ra từ ngày 26/5/1521 đến ngày 13/8/1521, trận Tenochtitlan là trận đánh cuối cùng, mang tính chất quyết định giữa người Aztec bản địa và quân đội thực dân Tây Ban Nha ở Mexico.
Khi đó, Hầu tước Hernán Cortés của Tây Ban Nha chỉ huy quân vây hãm Tenochtitlan, thủ đô của người Aztec, với quyết tâm tiêu diệt dân bản địa để chiếm đất đai và tài nguyên giàu có về cho Tây Ban Nha.
Quân của Cortés gồm khoảng trên 1.000 lính Tây Ban Nha cùng 8 đến 20 vạn quân chư hầu bản địa. Lực lượng phòng thủ Aztec có gần 300.000 người.
So với người Aztec, quân Tây Ban Nha ít hơn nhưng có lợi thế công nghệ đáng kể, với 16 khẩu đại bác, 13 chiến thuyền cùng rất nhiều súng trường.
Thời gian đầu, người Aztec giành được một số thắng lợi nhỏ, nhưng sau đó họ bị nhiễm bệnh đậu mùa, khiến lực lượng phòng thủ suy yếu đáng kể.
Nhận thấy việc xâm chiếm qua từng cứ điểm là bất khả thi, Hầu tước Cortés ra lệnh pháo kích thành phố, phá hủy mọi công trình cho đến khi người Aztec đầu hàng.
Cuộc vây hãm Tenochtitlan kéo dài chỉ gần ba tháng nhưng khiến hơn 200.000 người thiệt mạng, chủ yếu là binh lính và người dân Tenochtitlan.
Sự sụp đổ của Tenochtitlan được coi là dấu chấm hết cho nền văn minh Aztec. Đây cũng được coi là cuộc công thành đẫm máu nhất lịch sử châu Mỹ kể từ sau khi được người châu Âu phát hiện.
