Quan sát của Báo Tri thức và Cuộc sống từ dữ liệu đấu thầu cho thấy, con số biết nói nhất trong hoạt động đấu thầu của Công ty TNHH xây dựng Minh Thành BP (Minh Thành BP) không chỉ là tỷ lệ trúng thầu cao (70%, trúng 7/10 gói đã tham gia), mà là tỷ lệ tiết kiệm cho ngân sách nhà nước ở mức rất thấp.
Cụ thể, tỷ lệ trung bình giá trúng thầu so với giá dự toán của nhà thầu này là 99.04%. Điều này có nghĩa, sau khi tổ chức đấu thầu, ngân sách nhà nước chỉ tiết kiệm được 0.96%. Tổng giá trị 7 gói thầu mà Minh Thành BP đã trúng (bao gồm cả vai trò độc lập và liên danh) là 50,8 tỷ đồng. Nếu áp dụng tỷ lệ tiết kiệm trung bình này, số tiền tiết kiệm được cho ngân sách là không đáng kể so với quy mô các gói thầu mà Báo Tri thức và Cuộc sống đã thể hiện qua bài viết: Minh Thành BP trúng gói thầu 1,78 tỷ: "Một mình một ngựa" [Kỳ 1].
Những mối quan hệ "quen mặt"
Phân tích sâu hơn cho thấy hoạt động của Minh Thành BP thường gắn liền với một nhóm các đối tác và chủ đầu tư nhất định, tạo thành một "hệ sinh thái" quen thuộc.
Dữ liệu ghi nhận Minh Thành BP có quan hệ với 5 bên mời thầu, chủ yếu là UBND các xã trên địa bàn tỉnh Bình Phước cũ. Doanh nghiệp này cũng đã từng liên danh với 6 nhà thầu khác nhau, trong đó nổi bật là Công ty TNHH MTV Xây dựng Tân Bình và Công ty TNHH Tư vấn và Đầu tư xây dựng Gia Khang.
Ví dụ, tại gói thầu Xây dựng thuộc dự án Nâng cấp, mở rộng tuyến đường giao thông liên xã Lộc Hòa, liên danh Tân Bình - Minh Thành BP đã trúng thầu. Hay tại gói thầu Xây dựng tại xã Nha Bích, liên danh Minh Thành BP - Gia Khang đã được lựa chọn.
Bên cạnh đó, các đơn vị tư vấn như Công ty TNHH Tư vấn đấu thầu Miền Nam và Công ty TNHH Tổng hợp Thành Tâm thường xuyên được các chủ đầu tư nói trên lựa chọn để lập E-HSMT và đánh giá E-HSDT trong các gói thầu mà Minh Thành BP và liên danh tham gia, sau đó trúng thầu.
Sự lặp lại của một nhóm các chủ đầu tư, nhà thầu, và đơn vị tư vấn trong nhiều gói thầu khác nhau, kết hợp với tỷ lệ tiết kiệm ngân sách trung bình chỉ 0.96%, đặt ra câu hỏi lớn về một "hệ sinh thái" được thiết lập sẵn. Liệu sự quen mặt này có tạo ra một lợi thế không công bằng, làm xói mòn nguyên tắc cạnh tranh - yếu tố cốt lõi của hoạt động đấu thầu?
Báo Tri thức và Cuộc sống tiếp tục thông tin./.
[Kỳ 3:] Tiết kiệm ngân sách 0.96%: Góc nhìn từ chuyên gia đấu thầu
