Gần đây, Israel đã thực hiện một cuộc không kích kinh hoàng sâu vào trong lãnh thổ Iran, nhắm vào hơn 100 địa điểm quân sự và hậu cần chỉ trong một giờ, theo nhiều báo cáo. Hoạt động này được các nguồn tin mô tả là một cuộc tấn công được phối hợp tỉ mỉ, khiến mạng lưới phòng không được ca ngợi của Iran chao đảo, không thể đưa ra phản ứng hiệu quả kịp thời. Ảnh: @ Al Jazeera.
Cuộc tấn công này được cho là đã làm tê liệt các hệ thống radar, trung tâm chỉ huy và kho đạn dược, nó đặt ra những câu hỏi cấp bách về sự sẵn sàng của quân đội Iran và sự tinh vi trong chiến thuật của Israel. Mặc dù không quốc gia nào chính thức xác nhận toàn bộ phạm vi của cuộc tấn công này, nhưng sự kiện này đánh dấu sự leo thang đáng kể trong cuộc chiến tranh ngầm lâu đời của hai bên, với những hàm ý có thể định hình lại cán cân quyền lực mong manh của khu vực. Ảnh: @ ABC News.
Chiến dịch bắt đầu với những gì các nguồn tin mô tả là "Làn sóng im lặng", một thuật ngữ được sử dụng để mô tả giai đoạn đầu khi máy bay chiến đấu tàng hình F-35 Lightning II của Israel xâm nhập không phận Iran mà không bị phát hiện. Ảnh: @ Lockheed Martin.
Những chiếc máy bay này, được thiết kế bởi Lockheed Martin, nổi tiếng với khả năng trốn tránh radar thông qua công nghệ tàng hình tiên tiến, giảm thiểu các đặc điểm nhiệt và điện từ của chúng. Không giống như máy bay thông thường, vật liệu composite và thiết kế góc cạnh của F-35 phân tán sóng radar, khiến chúng gần như vô hình đối với các hệ thống tên lửa đất đối không như Bavar-373 của Iran (thường được quảng cáo là tương đương với S-300 của Nga. Ảnh: @Airman Magazine - AF.mil.
Máy bay phản lực của Israel được cho là tập trung vào việc vô hiệu hóa các khẩu đội phòng không, nhắm vào chính các hệ thống được cho là bảo vệ bầu trời của Iran. Bằng cách tấn công các cơ sở radar và bệ phóng tên lửa trước, Israel đã làm mù khả năng theo dõi các mối đe dọa đang đến của Iran, mở đường cho các đợt tấn công tiếp theo sau đó. Ảnh: @ Sky News.
Mạng lưới phòng không của Iran, một sự chắp vá của các hệ thống được phát triển trong nước và mua lại từ nước ngoài, đã bị một đòn giáng bất ngờ. Theo phương tiện truyền thông nhà nước Iran, Bavar-373 được công bố vào năm 2016, được thiết kế để phát hiện và tấn công nhiều mục tiêu ở phạm vi lên tới 321 km. Radar mảng pha và tên lửa tầm xa của nó được thiết kế để chống lại các mối đe dọa tiên tiến, bao gồm cả máy bay tàng hình. Ảnh: @tasnimnews.
Tương tự như vậy, Khordad-15, một nền tảng khác của hệ thống phòng không Iran, được cho là có thể theo dõi và tiêu diệt sáu mục tiêu cùng lúc ở phạm vi 193 km. Tuy nhiên, trong cuộc tấn công này, các hệ thống này đã không kích hoạt kịp thời, với các nguồn tin khẳng định rằng, nhiều hệ thống đã bị phá hủy trước khi chúng có thể phóng một tên lửa vào mục tiêu. Độ chính xác của cuộc tấn công cho thấy sự hiểu biết sâu sắc về vị trí của chúng, làm dấy lên suy đoán về vai trò của tình báo Israel trong thành công của hoạt động này. Ảnh: @Missile Threat - CSIS.
Cuộc tấn công không dừng lại ở hệ thống phòng không. Sau khi mạng lưới radar bị vô hiệu hóa, các lực lượng Israel được cho là đã chuyển sự chú ý của họ sang một loạt các mục tiêu có giá trị cao. Bộ chỉ huy của Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), các bệ phóng tên lửa di động và cố định, và các kho đạn dược đã bị tấn công với độ chính xác cao. Các hệ thống radar Kavosh và Mersad (rất quan trọng để theo dõi các mối đe dọa trên không) cũng nằm trong số những hệ thống gặp thương vong, khiến hệ thống liên lạc quân sự của Iran bị hỗn loạn. Ảnh: @ French PressTV.
Theo các báo cáo, một số khẩu đội pháo, trong nỗ lực tuyệt vọng để đáp trả, đã bắn tên lửa một cách mù quáng, không có sự dẫn đường. Phản ứng hỗn loạn này nhấn mạnh mức độ mà cấu trúc chỉ huy và kiểm soát của Iran đã bị phá vỡ, một điểm yếu đã gây ra cuộc tranh luận gay gắt giữa các nhà phân tích quân sự về tình trạng phòng thủ của Iran. Ảnh: @ Euronews.
Vai trò của chiến tranh điện tử trong hoạt động này không thể bị bỏ qua. Máy bay Israel, có thể bao gồm các nền tảng chuyên dụng như Boeing EA-18G Growler hoặc các hệ thống tương tự, được cho là đã gây nhiễu radar và mạng lưới liên lạc của Iran, tạo ra tình trạng mất điện ảo. Chiến tranh điện tử bao gồm việc phát tín hiệu để can thiệp hoặc vô hiệu hóa các cảm biến của đối phương, một chiến thuật mà Israel đã mài giũa trong các hoạt động trước đây. Ảnh: @ Wikipedia.
Bằng cách áp đảo các hệ thống radar của Iran bằng tiếng ồn hoặc tín hiệu giả, các nền tảng này đảm bảo rằng, F-35 có thể hoạt động mà không bị trừng phạt tức khắc. Sự kết hợp giữa tàng hình và chiến tranh điện tử đã tạo ra sức mạnh tổng hợp chết người, cho phép Israel tấn công sâu vào Iran mà không bị trả đũa ngay lập tức. Ảnh: @ Naval News.
Làm thế nào mà Israel đạt được độ chính xác cao như vậy? Các báo cáo chỉ ra rằng, thành phần tình báo đóng vai trò cực kỳ quan trọng, với cáo buộc rằng Cục Tình báo và Đặc nhiệm Mossad của Israel đóng vai trò then chốt trong việc thu thập dữ liệu thời gian thực về các mục tiêu của Iran. Tọa độ của các trạm radar, kho đạn dược và thậm chí cả vị trí của các đội kỹ thuật được cho là đã được chuyển tiếp đến Không quân Israel vài giờ trước cuộc tấn công. Ảnh: @Wikipedia.
Và F-35, trung tâm của hoạt động này, xứng đáng được xem xét kỹ hơn. Được biết đến chính thức với tên gọi là Máy bay chiến đấu tấn công chung, đây là máy bay đa chức năng thế hệ thứ năm có khả năng mang theo tới 8.164 kg đạn dược, bao gồm bom dẫn đường chính xác như GBU-31 JDAM. Bộ cảm biến tiên tiến của nó, bao gồm radar AN/APG-81 và hệ thống nhắm mục tiêu quang điện tử, cho phép nó phát hiện và tấn công mục tiêu với độ phơi sáng tối thiểu. Ảnh: @ USNI News - U.S. Naval Institute.
So với hệ thống phòng không của Iran, F-35 đại diện cho một bước nhảy vọt về mặt thế hệ. Ví dụ, S-400 của Nga, được coi là một trong những hệ thống phòng không tiên tiến nhất thế giới, đang phải vật lộn để phát hiện máy bay tàng hình ở tầm xa, và thách thức tương tự có thể nhìn thấy ở hệ thống Bavar-373 kém tinh vi hơn của Iran. Khả năng hoạt động tinh vi trong không phận có tranh chấp của F-35, kết hợp với chuyên môn của Israel trong việc tích hợp nó với chiến tranh điện tử, khiến F-35 trở thành một nền tảng lý tưởng cho một nhiệm vụ có tính rủi ro cao như vậy. Ảnh: @ AF.mil.
Phản ứng của Iran đã thu hút sự chú ý. Quân đội của nước này, từ lâu được miêu tả là một lực lượng khu vực đáng gờm, dường như đã bị tê liệt. Một số nhà phân tích cho rằng, tốc độ tấn công nhanh chóng đã áp đảo cơ cấu chỉ huy của Iran, vốn phụ thuộc rất nhiều vào việc ra quyết định tập trung. Những người khác chỉ ra những điểm yếu tiềm ẩn trong đào tạo hoặc bảo trì, lưu ý rằng ngay cả các hệ thống tiên tiến như Bavar-373 cũng cần những người vận hành có tay nghề cao và bảo trì thường xuyên để hoạt động hiệu quả. Ảnh: @ PeaceRep.
Việc bắn tên lửa ngẫu nhiên, như đã đưa tin, cho thấy sự cố trong phối hợp, với các đơn vị hoạt động độc lập thay vì là một phần của phòng thủ gắn kết. Điều này đặt ra câu hỏi về khả năng phục hồi của cơ sở hạ tầng quân sự của Iran dưới áp lực, đặc biệt là trước một đối thủ vượt trội về mặt công nghệ. Ảnh: @ The Times of Israel.
Bối cảnh lịch sử căng thẳng Israel-Iran cung cấp cái nhìn sâu sắc quan trọng về ý nghĩa của cuộc tấn công này. Thành công của chiến dịch đã làm dấy lên cuộc tranh luận về tương lai của các hệ thống phòng không. Sự phụ thuộc của Iran vào các hệ thống sản xuất trong nước như Bavar-373 và Khordad-15, mặc dù là niềm tự hào dân tộc, nhưng có thể đã bộc lộ những hạn chế trong thiết kế hoặc triển khai của chúng. So với các hệ thống như Patriot của Mỹ hay Arrow của Israel, tích hợp nhiều lớp cảm biến và máy bay đánh chặn, hệ thống phòng thủ của Iran có vẻ bị phân mảnh. Ảnh: @ Sarcastosaurus - Substack.
Cuộc tấn công cũng làm nổi bật tầm quan trọng ngày càng tăng của chiến tranh tàng hình và điện tử trong các cuộc xung đột hiện đại, nơi các hệ thống dựa trên radar truyền thống phải vật lộn để theo kịp. Đối với Iran, cuộc tấn công có thể đóng vai trò như một lời cảnh tỉnh để đầu tư vào các công nghệ bền bỉ hơn, hoặc đa dạng hóa các chiến lược phòng thủ của mình. Ảnh: @ The Aviation Geek Club.
Về mặt địa chính trị, cuộc tấn công có thể làm thay đổi động lực của Trung Đông. Iran có thể tìm cách trả đũa thông qua các biện pháp bất đối xứng, chẳng hạn như tấn công mạng hoặc tấn công ủy nhiệm, thay vì đối đầu trực tiếp, do các điểm yếu của nước này bị phơi bày. Israel được khuyến khích bởi thành công của chiến dịch trên, có thể tiếp tục gây sức ép, nhắm vào chương trình hạt nhân của Iran. Ảnh: @ GMA Network.
Theo góc nhìn rộng hơn, cuộc tấn công nhấn mạnh bản chất đang phát triển của chiến tranh, nơi trí thông minh, sự tàng hình và độ chính xác chiếm ưu thế. Khả năng xâm nhập sâu vào lãnh thổ Iran, vô hiệu hóa hệ thống phòng thủ của nước này và thoát ra mà không bị tổn hại của Israel phản ánh sự thành thạo của các yếu tố này. Tuy nhiên, hoạt động này cũng đặt ra câu hỏi về độ tin cậy của thế trận quân sự Iran, vốn từ lâu đã là nền tảng cho ảnh hưởng của nước này trong khu vực. Ảnh: @ The Australian.
Tác động lâu dài của hoạt động này vẫn chưa chắc chắn. Liệu Iran có cải tổ hệ thống phòng không, tìm kiếm công nghệ mới hay liên minh để chống lại các mối đe dọa trong tương lai không? Điều này có thể khuyến khích Israel theo đuổi các hành động hung hăng hơn, hay sẽ thúc đẩy việc đánh giá lại chiến lược của mình để tránh gây ra một cuộc xung đột lớn hơn không? Câu trả lời phụ thuộc vào cách cả hai quốc gia xử lý hậu quả, cũng như phản ứng của các cường quốc toàn cầu đang theo dõi từ bên lề. Hiện tại, cuộc tấn công này là minh chứng cho sức mạnh của sự chính xác và chuẩn bị, nhưng cũng là lời cảnh báo về những rủi ro vốn có trong một khu vực nơi căng thẳng âm ỉ ngay dưới bề mặt. Ảnh: @ The Japan News.
