Theo tìm hiểu của Báo Tri thức và Cuộc sống, Gói thầu số 70: Thi công xây dựng (Bổ sung nâng cấp mặt đường quản lý kênh) thuộc dự án Hệ thống hồ chứa nước Kiền Kiền là một trong những gói thầu đáng chú ý được triển khai trong giai đoạn "giao thời" sau khi tỉnh Ninh Thuận chính thức sáp nhập vào tỉnh Khánh Hòa (từ 01/7/2025).

Kỳ vọng lớn, cạnh tranh thấp

Ngày 13/11/2025, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Khánh Hòa (đơn vị mới sau hợp nhất) đã ban hành Quyết định số 249/QĐ-BQLDA phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho gói thầu nêu trên.

Điều đáng nói, dù địa giới hành chính và quy mô thị trường đã mở rộng, cơ hội tiếp cận dự án lẽ ra phải chia đều cho các doanh nghiệp xây dựng của cả khu vực Khánh Hòa (cũ) và Ninh Thuận (cũ), nhưng thực tế lại khá ảm đạm.

Theo Biên bản mở thầu ngày 24/10/2025, chỉ có duy nhất Công ty cổ phần tư vấn và xây lắp 368 nộp hồ sơ dự thầu. Không có bất kỳ sự cạnh tranh nào từ các nhà thầu địa phương hay các doanh nghiệp lớn khác trong khu vực.

Kết quả, Công ty cổ phần tư vấn và xây lắp 368 dễ dàng trúng thầu với giá 10.711.847.234 đồng. So với giá dự toán 10.765.799.522 đồng, gói thầu chỉ tiết kiệm được hơn 53 triệu đồng cho ngân sách nhà nước, tương đương tỷ lệ 0,5%.

Dư luận đặt câu hỏi: Phải chăng các nhà thầu khác "e ngại" tham gia đấu thầu trong giai đoạn chuyển giao bộ máy, hay sức hút của dự án chưa đủ lớn? Hay vì một lý do nào đó mà "sân chơi" này vẫn chỉ dành riêng cho những gương mặt thân quen?

"Người quen" thời cũ

Tìm hiểu sâu hơn về hồ sơ nhà thầu, Công ty cổ phần tư vấn và xây lắp 368 (MST: 0104828951, trụ sở tại Hà Tĩnh) không phải là cái tên xa lạ tại khu vực này.

Trước thời điểm sáp nhập tỉnh (01/7/2025), khi địa bàn này vẫn là tỉnh Ninh Thuận, Công ty 368 đã là một nhà thầu "nhẵn mặt". Dữ liệu đấu thầu cho thấy doanh nghiệp này đã tham gia và trúng ít nhất 8 gói thầu lớn nhỏ tại các Ban QLDA của tỉnh Ninh Thuận cũ.

Điển hình, ngay trước thềm sáp nhập, vào tháng 7/2025, Công ty 368 (trong vai trò liên danh) cũng đã trúng Gói thầu số 42 thuộc dự án kênh đường ống cấp 2, 3... với giá trị hơn 24,1 tỷ đồng.

Việc Công ty 368 tiếp tục trúng thầu Gói thầu số 70 ngay sau khi bộ máy quản lý được sáp nhập về Khánh Hòa cho thấy vị thế vững chắc của nhà thầu này. Dù "tên tỉnh" đã thay đổi, "con dấu" chủ đầu tư đã đổi mới (Ban QLDA ĐTXD tỉnh Khánh Hòa), nhưng nhà thầu thực hiện dự án thì vẫn là "người cũ".

Cần cú hích thực sự về hiệu quả

Chủ trương sáp nhập các đơn vị hành chính và sự nghiệp công lập nhằm mục tiêu tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng ngân sách. Trong lĩnh vực đầu tư công, điều này được kỳ vọng sẽ phá vỡ tính cục bộ địa phương, tạo ra môi trường đấu thầu minh bạch, cạnh tranh sòng phẳng hơn.

Tuy nhiên, nhìn vào kết quả của Gói thầu số 70, có thể thấy "quán tính" cũ vẫn còn khá lớn. Tỷ lệ tiết kiệm 0,5% trong một gói thầu đấu thầu rộng rãi qua mạng là con số khiêm tốn, chưa phản ánh được sự tối ưu hóa nguồn vốn đầu tư công mà việc sáp nhập hướng tới.

Trao đổi về vấn đề này, Chuyên gia đấu thầu Nguyễn Quốc Vũ nhận định: "Giai đoạn chuyển giao sau sáp nhập thường nhạy cảm. Các nhà thầu mới có thể còn tâm lý nghe ngóng cơ chế, chính sách mới. Tuy nhiên, trách nhiệm của Chủ đầu tư (mới) là phải tạo ra các điều kiện mời thầu mở, công bằng để thu hút đa dạng nhà thầu. Nếu sau sáp nhập mà chỉ có 1 nhà thầu tham gia, giá trúng sát sàn sạt thì cần xem lại công tác truyền thông và lập hồ sơ mời thầu, tránh tình trạng 'bình mới rượu cũ', thay tên đổi họ cơ quan nhưng cách làm vẫn theo lối mòn."

Để công tác đầu tư công tại tỉnh Khánh Hòa thực sự phát huy hiệu quả, thiết nghĩ các cơ quan chức năng cần giám sát chặt chẽ hơn nữa quá trình lựa chọn nhà thầu, đặc biệt là tại các dự án chuyển tiếp, đảm bảo mỗi đồng vốn ngân sách bỏ ra đều mang lại giá trị cao nhất.

Báo Tri thức và Cuộc sống sẽ tiếp tục thông tin.