Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngồi trong buồng lái chiến đấu cơ F-16 cùng với Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen vào ngày 20/8/2023.
Kiev muốn Mỹ huấn luyện thêm các phi công Ukraine lái chiến đấu cơ F-16 nhưng Washington từ chối, viện lý do trung tâm huấn luyện đã kín chỗ, tờ Politico hôm 5/6 dẫn nguồn tin từ Ukraine và Mỹ, cho biết.
Nhiều quốc gia, bao gồm Mỹ, đã cam kết hỗ trợ huấn luyện phi công Ukraine theo chương trình cung cấp chiến đấu cơ F-16. Nhóm phi công Ukraine đầu tiên được đào tạo tại căn cứ không quân Morris ở thành phố Tucson, bang Arizona kể từ tháng 10/2023.
Ukraine nói muốn gửi 30 phi công tới trung tâm huấn luyện ở Tucson nhưng Mỹ nói chỉ có chỗ cho 12 người trong một thời điểm, 3 quan chức giấu tên nói trên tờ Politico. Vấn đề tương tự cũng xảy ra ở các địa điểm huấn luyện khác tại Đan Mạch và Romania.
Trong vài tuần qua, Kiev liên tục gửi yêu cầu tới Washington, đề nghị huấn luyện thêm các phi công ở Tuscon nhưng Mỹ không chấp nhận. Lý do mà mỹ đưa ra là cần dành chỗ đào tạo phi công của các nước khác - những quốc gia đã ký hợp đồng mua chiến đấu cơ F-16.
"Chúng tôi hiểu là Mỹ không muốn phá vỡ hợp đồng ký với các nước khác. Nhưng họ có thể đưa các phi công tới cơ sở huấn luyện khác", nghị sĩ Ukraine Sasha Ustinova nói trên tờ Politico.
Thiếu tá Erin Hannigan, phát ngôn viên Lực lượng Vệ binh Quốc gia Arizona, xác nhận số học viên Ukraine được đào tạo là có hạn. "Ngoài các phi công Ukraine, chúng tôi cũng phải tiếp nhận phi công từ nhiều nước khác", Hannigan nói.
"Số lượng phi công nước ngoài được gửi đến đây đào tạo không phải do chúng tôi quyết định", Hannigan giải thích.
Dự kiến 20 phi công Ukraine sẽ hoàn thành khóa học lái chiến đấu cơ F-16 cho đến cuối năm nay. Con số này chỉ bằng một nửa so với 40 người để xây dựng một phi đội F-16 hoàn chỉnh gồm 20 chiếc.
Trước mắt, chỉ có thêm 4 suất đào tạo phi công Ukraine ở tất cả các địa điểm huấn luyện, tờ Politico dẫn nguồn tin cho biết.
Ukraine sẽ không có đủ số lượng phi công để vận hành trọn vẹn môt phi đội chiến đấu cơ F-16 cho đến cuối năm 2025 với tốc độ đào tạo như hiện nay, một cựu quan chức Mỹ nói trên tờ Politico.