Thủ tướng Canada Mark Carney. Ảnh: Getty
Đài RT ngày 4/4 đưa tin, Thủ tướng Canada Mark Carney đã lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ loạt thuế mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump, đồng thời khẳng định Ottawa đã sẵn sàng đảm nhận vai trò lãnh đạo kinh tế toàn cầu thay cho Washington.
Tuyên bố được ông Carney đưa ra vào tuần này, trong lúc công bố các biện pháp đáp trả động thái thuế quan của Mỹ. Trước đó, ông Trump tuyên bố áp thuế “có đi có lại”, bao gồm mức thuế bổ sung 25% đối với ngành công nghiệp ô tô của Canada.
Đáp lại, Ottawa sẽ đánh thuế tất cả xe và linh kiện nhập khẩu từ Mỹ không tuân thủ hiệp định thương mại USMCA – thỏa thuận then chốt giữa Mỹ, Canada và Mexico.
Thủ tướng Carney cảnh báo động thái áp thuế “đối ứng” của chính quyền ông Trump có thể “làm rạn nứt nền kinh tế toàn cầu”, vốn “đã thay đổi một cách căn bản chỉ sau một đêm”.
“Hệ thống thương mại toàn cầu do Mỹ làm trụ cột – hệ thống mà Canada dựa vào kể từ sau Thế chiến II – nay đã chấm dứt. Một hệ thống tuy không hoàn hảo nhưng đã góp phần mang lại thịnh vượng cho Canada suốt hàng thập kỷ qua, giờ không còn nữa. Mối quan hệ từng gắn bó sâu sắc với Mỹ cũng đã kết thúc”, ông Carney tuyên bố.
Thủ tướng Canada gọi đây là một “bi kịch” nhưng cũng là “thực tế mới”, đồng thời nhấn mạnh Ottawa sẵn sàng đảm nhận vai trò lãnh đạo kinh tế toàn cầu thay cho Washington.
“Canada cần tìm hướng đi khác để mở rộng thương mại, phát triển kinh tế và bảo vệ chủ quyền. Canada sẵn sàng dẫn đầu trong việc xây dựng một liên minh gồm các quốc gia cùng chung giá trị”, ông Carney nói. “Nếu Mỹ không còn muốn dẫn dắt, thì Canada sẽ làm điều đó”.
Theo đài RT, Canada đã trở thành một trong những mục tiêu chính trong “cuộc tấn công” của ông Trump nhằm vào trật tự thương mại toàn cầu. Loạt thuế quan mới với mức áp từ 10% đến 49%, ảnh hưởng đến phần lớn các quốc gia trên thế giới, được ông Trump công bố vào ngày 2/4 mà ông gọi là “ngày giải phóng”, với mục tiêu khắc phục tình trạng mất cân bằng thương mại của Mỹ.
Tổng thống Mỹ cho rằng Washington đã “trợ cấp” cho Ottawa khoảng 200 tỷ USD mỗi năm. Nhiều lần trước đây, ông Trump cũng từng đề xuất giải pháp tốt nhất cho những bất đồng kinh tế là để Canada trở thành bang thứ 51 của Mỹ.
Tuy nhiên, cả chính phủ Canada lẫn người dân nước này đều kịch liệt phản đối ý tưởng sáp nhập. Một khảo sát gần đây của YouGov cho thấy có tới 77% người Canada tham gia khảo sát không ủng hộ, trong khi chỉ khoảng 15% đồng tình với việc sát nhập vào Mỹ.