El Nino quay lại có thể sẽ khiến nhiệt độ toàn cầu tăng vọt. Ảnh minh họa
Xu hướng tăng nhiệt độ toàn cầu
Trong một công bố mới đây của Liên Hợp Quốc (UN) cho biết, khả năng hiện tượng thời tiết El Nino (pha nóng) phát triển trong vài tháng tới đang gia tăng, góp phần đẩy nhiệt độ toàn cầu lên ngưỡng cao hơn và tạo ra những kỷ lục nhiệt độ mới.
Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) ước tính có khả năng El Nino phát triển vào cuối tháng 7 năm 2023 là 60% và vào cuối tháng 9 là 80%. Nghĩa là càng về cuối năm 2023, hiện tượng El Nino ảnh hưởng càng rõ rệt; cùng với đó là khả năng nhiệt độ nóng hơn bình thường vào năm 2024.
Lần gần nhất El Nino diễn ra trên toàn cầu là vào năm 2018 - 2019. Từ năm 2020, thế giới trải qua thời kỳ La Nina (pha lạnh) dài khác thường, kết thúc vào đầu năm nay, nhường chỗ cho điều kiện trung hòa hiện nay.
Tuy nhiên, UN cảnh báo, 8 năm qua là thời kỳ nóng nhất từng được ghi nhận, dù hiệu ứng lạnh của La Nina kéo dài gần một nửa thời gian. Nếu không có hiện tượng đó, tình trạng ấm lên toàn cầu có thể còn trầm trọng hơn. La Nina đóng vai trò phanh hãm tạm thời đối với xu hướng tăng nhiệt độ toàn cầu.
WMO cũng cảnh báo, thế giới cần chuẩn bị đối phó với sự phát triển của El Nino. Diễn biến của mô hình khí hậu ấm lên theo dự kiến nhiều khả năng sẽ dẫn tới nhiệt độ toàn cầu tăng vọt lên mốc mới, đe dọa phá vỡ các kỷ lục nhiệt độ.
Nắng nóng tại Việt Nam có thể vượt kỷ lục
Tại Việt Nam, theo ông Nguyễn Văn Hưởng – Trưởng phòng Dự báo thời tiết (Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia), từ tháng 3 đến tháng 4/2023, dù chưa xảy ra nắng nóng diện rộng nhưng nhiều nơi ở Bắc Bộ và Trung Bộ đã ghi nhận nắng nóng vượt ngưỡng lịch sử cùng thời kỳ. Nam Bộ cũng có nắng nóng kéo dài và kết thúc muộn so với trung bình nhiều năm.
Ông Hưởng nhận định, số ngày nắng nóng năm 2023 có thể xuất hiện nhiều hơn so với năm 2022. Nhiều khả năng còn xuất hiện những giá trị nhiệt độ cao nhất vượt kỷ lục cũ đã từng được quan trắc.
Ông Nguyễn Văn Hưởng – Trưởng phòng Dự báo thời tiết
Các đợt nắng nóng cao điểm ở miền Bắc và miền Trung xảy ra trong khoảng thời gian từ tháng 5-8/2023. Trong đó, ở miền Bắc tập trung từ tháng 6-7; miền Trung cao điểm là tháng 7. Nắng nóng trung bình kéo dài từ 2-4 ngày, có đợt dài hơn.
Bên cạnh đó, vấn đề hạn hán, thiếu nước có thể xảy ra nhất là giai đoạn cuối năm 2023 đầu năm 2024. Theo dự báo, dưới tác động của El Nino, thời tiết sẽ ít mưa, mùa mưa khả năng kết thúc sớm, kéo theo tình trạng thiếu nước nghiêm trọng, hạn hán, xâm nhập mặn, khô hạn có khả năng xảy ra nghiêm trọng vào giai đoạn cuối năm 2023, đầu năm 2024.
Ngoài ra, nguy cơ về cháy rừng trong thời gian tới ở khu vực phía vùng núi Bắc Bộ, khu vực Trung Bộ cũng gia tăng.
Về mùa bão năm 2023, chuyên gia khí tượng nhận định, El Nino sẽ khiến lượng bão và áp thấp nhiệt đới (ATNĐ) hoạt động trên khu vực Biển Đông, cũng như ảnh hưởng đến đất liền có khả năng ít hơn so với trung bình nhiều năm.
Bão và ATNĐ hoạt động trên Biển Đông và ảnh hưởng đến đất liền nước ta phù hợp với quy luật khí hậu. Các tháng từ 7-9/2023 sẽ ảnh hưởng đến các tỉnh miền Bắc, từ khoảng tháng từ 9-11 sẽ ảnh hưởng đến các tỉnh Miền Trung.
Trong các tháng nửa cuối năm 2023 đề phòng gió mạnh trên biển do tác động của xoáy thuận nhiệt đới và gió mùa Tây Nam ở vùng biển Giữa và Nam Biển Đông và không khí lạnh từ tháng 11-12/2023 ở khu vực Biển Đông. Ngoài ra, tiếp tục xuất hiện các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như: Dông, sét, lốc, mưa đá trên phạm vi toàn quốc.