Mối lo ngại phía sau các mặt hàng nhái, vi phạm sở hữu trí tuệ của Temu

Các nền tảng trực tuyến như Temu đã trở nên phổ biến trên toàn cầu và đặt ra nhiều thách thức cho các doanh nghiệp nhỏ.

Vào đầu tháng 10, Temu đã bắt đầu bước chân vào thị trường Việt Nam và nhận được nhiều sự chú ý của cộng đồng người tiêu dùng. Một trong những lý do chính khiến Temu nhận sự quan tâm là nền tảng cung cấp nhiều sản phẩm kiểu dáng hiện đại, tập trung vào việc mang trải nghiệm mua sắm liền mạch với thời gian giao hàng nhanh chóng, giá phải chăng. Khảo sát của phóng viên cho thấy, các sản phẩm trên Temu được bán rất đa dạng, được cung cấp trực tiếp từ Trung Quốc với phí vận chuyển thấp hoặc thậm chí là miễn phí nhờ chiến dịch tiếp thị và logistics hiệu quả.

Temu vừa bắt đầu chính thức gia nhập thị trường Việt Nam.

Tuy nhiên, sự xuất hiện của rất nhiều hàng nhái và vi phạm sở hữu trí tuệ từ sản phẩm trên Temu đang gây ra mối nguy hại cho các doanh nghiệp nhỏ tại Việt Nam, đặc biệt là các nhà bán lẻ thiết bị điện tử.

Nghi vấn hàng nhái, kém chất lượng

Hàng nhái luôn là vấn đề tràn lan không chỉ tại các cửa hàng bán lẻ tại Trung Quốc mà còn cả các nền tảng thương mại điện tử nước này. Các báo cáo chỉ ra rằng một tỷ lệ đáng kể hàng hóa được bán trên các nền tảng thương mại điện tử Trung Quốc là hàng giả. Ví dụ, vào năm 2021, Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ đã tịch thu lô hàng nhái trị giá hơn 1,3 tỷ USD, với nhiều hàng có nguồn gốc từ Trung Quốc.

Các mặt hàng nhái phổ biến trên các nền tảng thương mại điện tử Trung Quốc có thể kể đến như Thời trang và Phụ kiện (nhái các thương hiệu như Nike, Adidas hay Louis Vuitton); Đồ điện tử (các sản phẩm nhái thiết bị phổ biến như sản phẩm của Apple). Đặc biệt là Dược phẩm với thuốc giả và các sản phẩm chăm sóc sức khỏe gây ra mối quan ngại đáng kể.

Một sản phẩm chính hãng có giá khoảng 6,99 triệu đồng từ một thương hiệu nổi tiếng.

Nhưng sản phẩm nhái trên Temu có giá rẻ hơn khoảng 20 lần.

Vào năm 2019, Alibaba báo cáo đã xóa hơn 2,2 triệu danh sách sản phẩm nhái và đóng cửa hơn 96.000 cửa hàng bán hàng nhái trên nền tảng của mình. Bất chấp những nỗ lực này, hàng nhái vẫn tiếp tục gia tăng, thường là do quy mô và số lượng người bán trên các thị trường này. 

Tác động đến các doanh nghiệp nhỏ

Sự xuất hiện của các mặt hàng nhái này đang gây ra những vấn đề nghiêm trọng đối với các doanh nghiệp nhỏ tại Việt Nam. Khác với các tập đoàn lớn có nguồn lực tài chính và pháp lý mạnh mẽ, các thương hiệu nhỏ thường hoạt động với ngân sách hạn chế và đội ngũ nhân viên ít ỏi. Điều này khiến họ khó có khả năng tham gia vào các cuộc chiến pháp lý kéo dài và tốn kém để bảo vệ quyền lợi của mình.

Việc giám sát và thực thi quyền sở hữu trí tuệ trên thị trường toàn cầu cũng đòi hỏi nhiều thời gian và công sức, điều mà các doanh nghiệp nhỏ không thể đáp ứng. Hơn nữa, sự xuất hiện của hàng nhái có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến danh tiếng của thương hiệu. Khi người tiêu dùng vô tình mua phải hàng nhái, họ thường nhận được sản phẩm kém chất lượng, từ đó liên tưởng đến thương hiệu gốc. Hệ quả là lòng tin và sự trung thành của khách hàng bị ảnh hưởng, khiến họ có thể tránh xa thương hiệu trong tương lai.

Các mặt hàng kém chất lượng có thể gây ra mối nguy hiểm không nhỏ cho người tiêu dùng.

Tác động tài chính của hàng nhái đối với doanh nghiệp nhỏ cũng rất nghiêm trọng. Sản phẩm nhái ảnh hưởng đến doanh số tiềm năng khi người tiêu dùng sẽ chọn hàng nhái rẻ hơn thay vì mua sản phẩm chính hãng. Sự mất mát doanh thu này có thể gây ra hậu quả nặng nề, đặc biệt đối với những doanh nghiệp có biên lợi nhuận mỏng. Theo thời gian, những khoản lỗ này có thể đe dọa đến sự tồn tại của thương hiệu.

Ngay cả khi các cửa hàng thực hiện nhiều nỗ lực để xóa bỏ hàng nhái, vấn đề vẫn tiếp diễn với danh sách sản phẩm nhái xuất hiện nhanh chóng ngay khi các sản phẩm cũ bị xóa.

Rõ ràng việc tạo ra sản phẩm nhái làm suy yếu quyền sở hữu trí tuệ, kìm hãm sự sáng tạo và tước đi quyền được đền bù xứng đáng cho công sức lao động của người sáng tạo. Sự phát triển của các nền tảng như Temu mang đến cả cơ hội và thách thức. Mặc dù họ cung cấp nhiều lựa chọn sản phẩm giá phải chăng nhưng tình trạng bán sản phẩm nhái tràn lan gây ra mối đe dọa đáng kể cho các doanh nghiệp nhỏ. Bảo vệ sở hữu trí tuệ và đảm bảo rằng người sáng tạo nhận được sự đền bù công bằng cho công việc của họ là điều cần thiết để thúc đẩy sự đổi mới và duy trì một thị trường công bằng.

Khôi Nguyễn - Tổng hợp

ĐỘC GIẢ BÌNH LUẬN