"Vòm sắt" là hệ thống phòng không tầm ngắn do Israel phát triển và Mỹ đã đóng góp 2,6 tỷ USD vào dự án.
Cuối tuần trước, hai thượng nghị sĩ Mỹ Lindsey Graham và Chris Van Hollen tiết lộ rằng Israel đang chặn không cho Washington gửi 2 hệ thống phòng không "Vòm sắt" thuộc sở hữu của quân đội Mỹ cho Ukraine.
Theo các thượng nghị sĩ này, sự xuất hiện của hệ thống phòng không "Vòm sắt" có thể giúp nâng cao năng lực phòng không cho Ukraine.
"Chúng ta có thể giúp Ukraine nhiều hơn nữa nếu có thể gửi các hệ thống phòng không này. Tuy nhiên, chính phủ Israel đã chặn Mỹ gửi hệ thống 'Vòm sắt'", ông Graham và ông Hollen viết trong thư gửi các lãnh đạo Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ.
Hệ thống phòng không "Vòm sắt" do Israel phát triển nhưng Mỹ góp tổng cộng 2,6 tỷ USD vào dự án. Israel đã cung cấp cho Mỹ 2 hệ thống "Vòm sắt" và Washington có toàn quyền sử dụng. Nhưng nếu Mỹ muốn chuyển hệ thống "Vòm sắt"cho quốc gia thứ ba, điều này cần được Israel đồng ý.
Theo tờ Times of Israel, lý do Israel không muốn có quốc gia thứ ba sở hữu hệ thống "Vòm sắt" là vì lo ngại rò rỉ bí mật công nghệ.
"Vòm sắt" là hệ thống phòng không tầm ngắn, chuyên đánh chặn đạn pháo và đạn rocket với độ chính xác được cho là lên tới hơn 90%. Hệ thống cũng có cơ chế xác định mối đe dọa để ưu tiên đánh chặn các vật thể tạo ra mối đe dọa lớn hơn và bỏ qua các vật thể không tạo ra mối đe dọa, từ đó giúp tiết kiệm đạn tên lửa.
Kể từ khi xung đột nổ ra, Ukraine đã nhiều lần hỏi mua hệ thống "Vòm sắt" từ Israel, cũng như nhờ Mỹ vận động hành lang. Nhưng đến nay, Israel vẫn từ chối với lý do năng lực sản xuất có hạn, không có sẵn các hệ thống "Vòm sắt" không sử dụng để cung cấp cho Ukraine.
Trong thư, hai thượng nghị sĩ Graham và Van Hollen nhắc lại tuyên bố của một tướng cấp cao Mỹ vào tháng 5, rằng quân đội có thể sẵn sàng gửi hai hệ thống "Vòm sắt" cho Ukraine.
"Thực tế là chúng ta không yêu cầu Israel gửi hệ thống 'Vòm sắt' của họ vì liên quan đến vấn đề an ninh. Họ chỉ cần đồng ý cho Mỹ gửi hệ thống này để giúp Ukraine", hai thượng nghị sĩ Mỹ cho biết.
Do chính phủ Israel đến nay vẫn từ chối, hai thượng nghị sĩ Mỹ đề xuất giải pháp triển khai hai hệ thống "Vòm sắt" mà Mỹ đang có để giải phóng một số hệ thống phòng không khác có thể cung cấp cho Ukraine.
Hôm 26/6, một quan chức cấp cao Israel nói nước này chưa biết về đề xuất của hai thượng nghị sĩ Mỹ. Kiev ngày 25/6 chỉ trích chính sách của Israel, cho rằng nước này "đã chọn con đường hợp tác gần gũi" với Nga.
"Cái gọi là lập trường trung lập của Israel thực chất là nghiêng về Nga", đại sứ quán Ukraine ở Israel tuyên bố, theo tờ Times of Israel.
Trả lời phỏng vấn trên truyền thông vào tuần trước, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu bày tỏ quan ngại, rằng nếu Israel cung cấp vũ khí cho Ukraine thì có khả năng hệ thống vũ khí này đến một lúc nào đó sẽ rơi vào tay Iran. "Chúng ta không thể loại trừ khả năng đó. Giống như các vũ khí phương Tây cung cấp cho Ukraine. Vậy nên chúng ta cần thận trọng", ông Netanyahu nói.
Đại sứ Ukraine tại Israel, Yevgen Korniychuk gọi tuyên bố của ôngNetanyahu là "vô căn cứ". Trong một động thái đáp trả, Bộ Ngoại giao Israel có kế hoạch triệu đại sứ Korniychuk để khiển trách trong vài ngày tới, theo tờ Times of Israel.