Với rất nhiều điện thoại được bán hết năm này qua năm khác, nhiều người có thể tự hỏi: iPhone được sản xuất ở đâu và làm thế nào để mẫu mới nhất tiếp cận khách hàng nhanh như vậy sau mỗi thế hệ? Hãy cùng tìm hiểu.
Nguồn gốc linh kiện iPhone tiền lắp ráp
Ví dụ, màn hình iPhone được sản xuất bởi Samsung hoặc LG ở Hàn Quốc. Mặt khác, bộ nhớ flash và DRAM có thể đến từ các nhà máy của Kioxia tại Nhật Bản. Còn Gorilla Glass bảo vệ màn hình được sản xuất từ nhà máy Corning ở Mỹ, Đài Loan hoặc Nhật Bản. Trong khi đó, chip A-series được thiết kế ở California nhưng được sản xuất bởi TSMC. Cho đến nay, hầu như không có nhiều thay đổi đối với danh sách này.
Apple cũng dựa vào các bên thứ ba để có các thành phần nhỏ hơn, đôi khi được tùy chỉnh như IC quản lý nguồn, bộ vi điều khiển USB, chip không dây và trình điều khiển OLED. Chúng có thể được lấy từ các công ty lớn như Broadcom và Texas Instruments cũng như các nhà sản xuất nhỏ hơn ở Đông Nam Á. Ở những nơi khác trên thế giới, Apple thậm chí đã cố gắng đảm bảo nguồn cung coban thô trực tiếp từ các công ty khai thác để đảm bảo rằng sự thiếu hụt không ảnh hưởng đến khả năng sản xuất pin iPhone.
Việc lựa chọn nhà cung cấp rất quan trọng và không chỉ vì lý do kiểm soát chất lượng. Apple đã bị cáo buộc dựa vào lao động trẻ em và các hoạt động khai thác phi đạo đức để cắt giảm chi phí. Điều này dẫn đến các vụ kiện tốn kém và dư luận tiêu cực cho công ty.
Nơi iPhone được sản xuất và lắp ráp?
Với các thành phần đơn lẻ, đâu là nơi tạo ra iPhone trước khi đến tay người dùng? Các nhà máy ở Trung Quốc đã từng lắp ráp từng chiếc iPhone, nhưng giờ điều đó đang bắt đầu thay đổi.
Hầu hết các nhà máy chuyên lắp ráp iPhone vẫn ở Trung Quốc, trong đó nhà máy lớn nhất do đối tác sản xuất Foxconn điều hành đặt tại Trịnh Châu và sử dụng hơn 300.000 công nhân. Khu phức hợp giống một thành phố nhỏ hơn là một khu công nghiệp điển hình. Điều đó không có gì đáng ngạc nhiên khi Foxconn được cho là đã lắp ráp hơn nửa triệu chiếc iPhone chỉ trong một ngày tại đây. Nhưng điều đó có thể không kéo dài mãi khi Apple đang tìm cách chuyển một số hoạt động sản xuất sang Ấn Độ và Việt Nam.
Apple không phải là công ty điện tử tiêu dùng duy nhất đa dạng hóa bên ngoài Trung Quốc trong thời gian gần đây. Samsung và Xiaomi cũng đã đạt được thành công lớn ở các quốc gia châu Á khác, trong đó Samsung sản xuất điện thoại tại Việt Nam. Chiến lược China Plus One đã trở thành một chiến lược kinh doanh phổ biến khi các công ty tìm cách đạt được chi phí vận hành thấp hơn và giảm sự phụ thuộc vào một khu vực duy nhất.
Cả Việt Nam và Ấn Độ đều mang lại lợi ích cho các nhà đầu tư nước ngoài muốn thành lập các cơ sở sản xuất. Bên cạnh đó, cả hai đều mang lại sự ổn định về địa chính trị và kinh tế - những yếu tố ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất iPhone tại Trung Quốc. Những nút thắt cổ chai này buộc Apple phải cảnh báo về thời gian chờ giao hàng lâu hơn.
Vì sao Apple lắp ráp sản phẩm tại Việt Nam?
Việt Nam có vị trí chiến lược để vận chuyển toàn cầu khi là nơi gần với các chuỗi cung ứng hiện có của Apple như Trung Quốc, Đài Loan, Nhật Bản và các quốc gia khác. Việt Nam cũng có các hiệp định thương mại tự do với các nước Đông Á khác và là thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Cuối cùng, toàn bộ nền kinh tế của Việt Nam được xây dựng dựa trên xuất khẩu, từ các sản phẩm nông nghiệp, quần áo đến đồ điện tử.
Apple cũng không hoàn toàn mới đối với Việt Nam khi một số sản phẩm nhỏ của họ như EarPods có dây đã được lắp ráp tại đây. Apple cũng đã bắt đầu lắp ráp AirPods tại Việt Nam vào tháng 3/2020, sau đó là AirPods Pro cao cấp hơn. Giờ đây, Apple cũng đang chuyển một tỷ lệ đáng kể dây chuyền sản xuất iPad, MacBook và Apple Watch sang Việt Nam.
Công ty có kế hoạch đạt những mục tiêu này thông qua các đối tác sản xuất Foxconn, Pegatron và Wistron. Gần đây, Foxconn đã giành được giấy phép từ chính phủ để xây dựng một nhà máy lắp ráp trị giá 270 triệu USD tại Bắc Giang. Cơ sở này dự kiến sẽ có đủ công suất để vận chuyển 8 triệu máy tính xách tay và máy tính bảng mỗi năm.
Vì sao iPhone bắt đầu được sản xuất tại Ấn Độ?
Sáng kiến Make in India của chính phủ Ấn Độ đã thành công rực rỡ. Vào năm 2020, quốc gia này đã đưa ra một chương trình khuyến khích liên kết sản xuất trị giá 6 tỷ USD để thưởng cho các thương hiệu đã thiết lập hoạt động sản xuất smartphone và linh kiện điện tử trong nước.
Các thương hiệu Android như Xiaomi hay Samsung đã tham gia sáng kiến Make in India thông qua sự kết hợp giữa các cơ sở sản xuất nội bộ và bên thứ ba. Chẳng hạn Bharat FIH và Dixon Technologies lắp ráp smartphone Xiaomi và Samsung.
Với những thành công này, không có gì ngạc nhiên khi Apple đặt mục tiêu làm theo, bao gồm cả hỗ trợ đối tác lớn nhất Foxconn có sự hiện diện mạnh mẽ ở Ấn Độ. Được biết, Bharat FIH là công ty con của Foxconn Technology Group.
Quyết định chuyển dây chuyền lắp ráp sang Ấn Độ của Apple cũng có thể làm tăng thị phần của iPhone trong khu vực. Hiện tại, Ấn Độ đánh thuế hải quan 22% đối với smartphone nhập khẩu, khiến iPhone ở nước này đắt hơn đáng kể so với hầu hết các thị trường phương Tây.
Nhưng với việc sản xuất tại địa phương, Apple có thể bỏ qua các khoản phí nhập khẩu cao này và từ đó chuyển khoản tiết kiệm cho người tiêu dùng. Trên thực tế, công ty đã đi theo chiến lược này với các mẫu iPhone thế hệ trước vốn đã được lắp ráp trong nước. Mặc dù iPhone mới nhất được bán với giá cao hơn đáng kể ở Ấn Độ, nhưng các mẫu cũ hơn thường được giảm giá sâu, có thể là do các khoản giảm thuế nói trên.
Với iPhone 14, lần đầu tiên Apple bắt đầu lắp ráp các mẫu iPhone mới ở Ấn Độ. Điều này được thực hiện bởi nhà máy Sriperumbudur của Foxconn ở bang Tamil Nadu. Tuy nhiên, Apple chỉ chọn chuyển một phần nhỏ sản lượng iPhone 14 từ Trung Quốc sang Ấn Độ, ước tính khoảng 5% giai đoạn đầu.
Tương lai ra sao?
Ngay cả khi Apple di cư sang Việt Nam và Ấn Độ, phần lớn các cơ sở sản xuất của công ty sẽ vẫn ở Trung Quốc. Một số linh kiện điện tử quan trọng vẫn có nguồn gốc từ đây. Hơn nữa, Trung Quốc vẫn có sẵn rất nhiều cơ sở hạ tầng sản xuất. Tuy nhiên, sự thống trị của nước này có thể sẽ bị thu hẹp theo thời gian khi các đối tác nhà máy hiện tại của Apple đều có lợi vì họ sẽ tiếp tục xây dựng và vận hành các cơ sở ngay cả bên ngoài Trung Quốc.
Một nhà phân tích của JP Morgan cho biết “Việt Nam đang nổi lên như một trung tâm sản xuất linh kiện (mô-đun máy ảnh) và EMS của các sản phẩm có khối lượng nhỏ hơn (Apple Watch, Mac, iPad) và đã là điểm đến chính cho hoạt động sản xuất AirPods. Đối với iPhone, Ấn Độ dường như là địa điểm được lựa chọn để đa dạng hóa chuỗi cung ứng khỏi Trung Quốc”.
Nhà phân tích này ước tính thêm rằng Apple sẽ chuyển khoảng 25% hoạt động sản xuất iPhone sang Ấn Độ và 65% hoạt động lắp ráp AirPods sang Việt Nam vào năm 2025. Các sản phẩm khác cũng có thể được chuyển khỏi Trung Quốc, bao gồm iPad, MacBook và Apple Watch.
Tóm lại, không có câu trả lời duy nhất nào về việc iPhone được sản xuất ở đâu. Mặc dù quá trình lắp ráp cuối cùng chỉ diễn ra ở hai hoặc ba quốc gia, nhưng các thành phần và nguyên liệu thô của iPhone đến từ hầu hết mọi nơi trên thế giới.