Tesla đang đối mặt với những thách thức nào?
Tesla đang trải qua giai đoạn đầy khó khăn khi doanh số giảm, lợi nhuận trên mỗi chiếc xe bán ra suy giảm, và thị phần bị đe dọa bởi các đối thủ, đặc biệt là ở thị trường quốc tế. Bên cạnh đó, những thay đổi trong chính sách liên bang về xe điện có thể khiến Tesla mất hàng tỷ USD doanh thu.
Tuy nhiên, bất chấp những dấu hiệu tiêu cực này, giá cổ phiếu của Tesla vẫn giữ được mức cao hơn hẳn so với các nhà sản xuất ô tô khác. Lý do không chỉ nằm ở bản thân công ty, mà còn ở chính Elon Musk – người vừa là động lực chính của Tesla, vừa là nguyên nhân gây ra nhiều tranh cãi xung quanh công ty.
Musk, thay vì tập trung vào hoạt động kinh doanh, lại dành thời gian cho các vấn đề chính trị, đăng bài trên mạng xã hội X, chơi game và can thiệp vào các cuộc tranh luận quốc tế. Điều này đặt ra câu hỏi: Liệu ông có đủ sự tập trung để chèo lái Tesla trong một năm quan trọng?
Tại sao nhà đầu tư vẫn đặt niềm tin vào Musk?
Trong buổi họp với cổ đông gần đây, Musk không nói nhiều về tình hình tài chính hay tăng trưởng của Tesla, mà thay vào đó, ông hứa hẹn về những bước đột phá lớn sắp tới, bao gồm: Xe tự lái hoàn toàn, Dịch vụ robotaxi hoạt động như Uber nhưng không cần tài xế, Robot hình người Optimus, có thể mang về doanh thu hơn 10.000 tỷ USD/năm.
Những tuyên bố này ngay lập tức đẩy giá cổ phiếu Tesla tăng 4%, bất chấp thực tế rằng Musk có lịch sử liên tục không thực hiện được những lời hứa của mình.
Một số nhà phân tích vẫn giữ quan điểm hoài nghi. Ryan Brinkman từ JPMorgan cho rằng: "Cổ phiếu Tesla hiện tại hoàn toàn không phản ánh tình hình kinh doanh thực tế của công ty." Nhưng những nhà đầu tư lạc quan – như Dan Ives từ Wedbush Securities – lại tin rằng Tesla vẫn còn tiềm năng khổng lồ từ trí tuệ nhân tạo và công nghệ tự hành.
Lịch sử những lời hứa chưa thành của Musk
Elon Musk không thiếu những tuyên bố táo bạo, nhưng phần lớn trong số đó đều không thành hiện thực: Năm 2016, Musk hứa rằng xe Tesla có thể tự lái xuyên nước Mỹ vào cuối năm 2017. Đến nay, điều đó vẫn chưa xảy ra. Năm 2019, ông tuyên bố Tesla sẽ ra mắt dịch vụ robotaxi vào năm 2020, nhưng đến nay, Tesla vẫn chưa có hệ thống tự lái hoàn chỉnh. Năm 2024, Musk giới thiệu Cybercab, mẫu xe hoàn toàn tự động không có vô lăng hay bàn đạp, và hứa rằng công nghệ này sẽ hoạt động “không cần giám sát” vào cuối năm. Nhưng thực tế, xe Tesla vẫn cần người lái giám sát và Cục An toàn Giao thông Quốc gia Mỹ (NTSB) đang điều tra hàng loạt vụ tai nạn liên quan đến hệ thống tự lái của Tesla.
Ngay cả trong buổi họp cổ đông mới nhất, Musk thừa nhận rằng những chiếc Tesla hiện tại cần nâng cấp phần cứng để có thể đạt đến cấp độ tự lái hoàn toàn, điều mà ông từng khẳng định sẽ không cần thiết.
Tương lai của Tesla sẽ ra sao?
Ngoài các vấn đề nội bộ, Tesla còn đối mặt với những thách thức từ chính sách của chính quyền Donald Trump. Trong số đó, đáng chú ý nhất là kế hoạch chấm dứt khoản trợ cấp thuế 7.500 USD cho xe điện. Điều này có thể khiến Tesla mất đi lợi thế cạnh tranh so với xe xăng, trong bối cảnh nhu cầu xe điện tại Mỹ đang chậm lại.
Tesla cũng kiếm được hàng tỷ USD từ bán tín chỉ khí thải cho các hãng xe truyền thống để giúp họ tuân thủ quy định môi trường. Tuy nhiên, Trump dự kiến nới lỏng các tiêu chuẩn khí thải, điều này có thể làm mất đi nguồn thu quan trọng của Tesla.
Trước đây, Musk từng ăn, ngủ tại nhà máy để đảm bảo Tesla vượt qua những thời kỳ khó khăn. Nhưng hiện tại, ông dường như bị phân tâm bởi quá nhiều thứ khác, từ SpaceX, Neuralink, The Boring Company đến mạng xã hội X.
Trong khi đó, doanh số của Tesla đang suy giảm: Lần đầu tiên trong nhiều năm, doanh số Tesla giảm trong năm 2024. Tại Đức, số xe Tesla bán ra trong tháng 1 giảm 59% so với cùng kỳ năm ngoái. Tesla đang mất dần vị trí số 1 thế giới về xe điện vào tay BYD của Trung Quốc.
Musk hiện cũng trở thành nhân vật gây tranh cãi khi công khai ủng hộ Donald Trump và đảng cực hữu tại Đức. Điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hình ảnh Tesla tại các thị trường quốc tế.
Cổ phiếu Tesla giảm 4% sau khi thông tin về doanh số tại Đức bị tiết lộ, nhưng vẫn tăng 50% kể từ cuộc bầu cử Mỹ ngày 5/11, khi các nhà đầu tư tin rằng Tesla sẽ hưởng lợi từ mối quan hệ thân thiết giữa Musk và Trump.
Hiện tại, Tesla đang ở ngã rẽ quan trọng: Nếu Musk thực sự hiện thực hóa các dự án xe tự lái, robotaxi và robot hình người, Tesla có thể vươn lên tầm cao mới. Nếu chỉ là những lời hứa suông, Tesla có thể gặp khó khăn lớn khi cạnh tranh với các đối thủ mạnh hơn như BYD và các hãng xe truyền thống đang mở rộng dòng xe điện.
Những quyết định của Musk trong năm 2025 sẽ định hình tương lai của Tesla: trở thành công ty công nghệ dẫn đầu hay chỉ là một "bong bóng" dựa trên niềm tin vào Elon Musk?