Bánh khẩu Sli là một loại bánh đặc sản truyền thống đã có từ lâu và được nhiều người biết đến trên địa bàn xã Phù Ngọc, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng.
Bánh Khẩu Sli được chế biến theo công thức cổ truyền, từ các nguyên liệu sẵn có của địa phương như gạo nếp, lạc, đường mật và được sản xuất theo phương pháp thủ công gia truyền với các công đoạn khác nhau, như: đồ xôi, phơi, giã, sấy, sàng, rang.... bánh có mùi vị rất đặc trưng, thơm, ngon và bổ dưỡng.
Để làm ra bánh Khẩu sli thơm ngon thì từ khâu chọn nguyên liệu đã phải rất kỹ càng. Gạo nếp phải là giống nếp Vải hoặc nếp Cái hoa vàng. Chọn lấy những hạt gạo còn nguyên không gãy nát.
Sau đó mang gạo đi ngâm khoảng 2 tiếng rồi vớt ra. Lúc này người làm Khẩu sli sẽ lấy bột ngô tẻ hoặc gạo tẻ trộn vào gạo đã ráo nước trước khi cho vào chõ để đồ xôi. Việc này sẽ giúp các hạt xôi không bị bết dính vào nhau. Trong lúc đồ xôi phải canh để hạt gạo vừa chín tới thì bỏ ra, quá lửa xôi sẽ ướt không làm được bánh. Xôi đồ xong được cho ra cán tơi từng hạt.
Khoảng 8 -10 tiếng sau, bỏ xôi vào cối giã để hạt cơm dẹt lại, khi đó mang đi rang hạt xôi mới phồng đẹp. Khi rang bỏng, mỗi mẻ chỉ rang một lượng bằng khoảng lưng bát ăn, như thế hạt bỏng mới giòn đều.
Bỏng rang xong sẽ được trộn với mật mía hoặc đèn phèn đã nấu dẻo ở độ như người ta làm kẹo kéo (ngon nhất vẫn là nấu với mật mía).
Sau khi chế biến, hai lớp bánh dính chặt lấy nhau, ăn giòn tan, lại có vị ngọt của đường phên, vị thơm của bỏng gạo và vị bùi của lạc khiến cho người ăn một miếng mà vấn vương mãi cái hương vị lạ lẫm đó.
Ngày nay, tùy theo sở thích mà người làm khẩu sli có thể cho thêm lạc hay vừng vào bánh. Người ta cũng có thể dùng cốm để làm nguyên liệu cho món bánh đặc sản này.
Ngày Tết truyền thống, cùng với bánh chưng, bánh khảo thì không thể thiếu vài phong bánh Khẩu Sli trên bàn thời tổ tiên của người Tày ở Cao Bằng.
Đúng như cái tên của nó “khẩu” là cơm, “sli” là kết dính, người Tày gửi gắm vào món ăn này cả một nhân sinh sâu sắc. Đó là sự đoàn kết, chan hòa và nhân ái. Ảnh: Internet.
