Biến động nhân sự chủ chốt và những dấu hỏi tại Ban QLDA giao thông tỉnh Vĩnh Long
Gói thầu số 5: Thi công lắp đặt thiết bị công trình thuộc dự án Bến xe Vĩnh Long (giai đoạn 1) do Ban Quản lý dự án giao thông tỉnh Vĩnh Long làm chủ đầu tư đang thu hút sự chú ý. Việc điều chỉnh Hồ sơ mời thầu điện tử (E-HSMT) sau kiến nghị của nhà thầu quan tâm đã phần nào cho thấy sự cẩn trọng, nhưng đồng thời cũng hé lộ những bất cập trong việc xây dựng tiêu chí đánh giá nhân sự, đặt ra câu hỏi lớn về tính cạnh tranh thực sự của gói thầu này.
Hành trình của E-HSMT và bước ngoặt điều chỉnh
Gói thầu số 5 (Mã TBMT: IB2500425605 ) được Ban Quản lý dự án giao thông tỉnh Vĩnh Long (Ban QLDA giao thông tỉnh Vĩnh Long) phê duyệt E-HSMT lần đầu theo Quyết định số 454/QĐ-BQLGT ngày 01/10/2025. Theo thông tin chung, đây là gói thầu xây lắp theo hình thức Đấu thầu rộng rãi với phương thức Một giai đoạn một túi hồ sơ, có giá dự toán là 2.354.087.331 đồng và thời gian thực hiện là 40 ngày.
Tuy nhiên, hồ sơ mời thầu ngay lập tức vấp phải kiến nghị làm rõ từ nhà thầu quan tâm. Cụ thể, Công ty TNHH MTV Tư vấn xây dựng và Dịch vụ Phúc Khang (Tư vấn lập E-HSMT ) đã gửi Công văn số 23/CV-PK ngày 21/10/2025 phúc đáp kiến nghị làm rõ E-HSMT. Kiến nghị tập trung vào yêu cầu về kinh nghiệm và trình độ chuyên môn của các nhân sự chủ chốt, đặc biệt là Chỉ huy trưởng công trường, Cán bộ phụ trách quản lý khối lượng, tiến độ thi công xây dựng và Cán bộ phụ trách an toàn lao động.
Vấn đề nổi cộm là yêu cầu về kinh nghiệm của nhân sự chủ chốt trước điều chỉnh:
Kinh nghiệm tương tự được quy định là tối thiểu 01 hợp đồng thi công xây dựng công trình, cung cấp lắp đặt thiết bị có đầy đủ hạng mục A1 (Cung cấp thiết bị điện, điện tử) và Hạng mục A2 (Thiết bị hệ thống xử lý nước thải).
Nhà thầu kiến nghị rõ: “Nhận thấy hạng mục A1: Cung cấp thiết bị điện, điện tử; A2: Thiết bị hệ thống xử lý nước thải là hai lĩnh vực thiết bị hoàn toàn khác nhau và để đáp ứng theo yêu cầu của E-HSMT là gây hạn chế đối với các nhà thầu tham gia cung cấp thiết bị cho gói thầu đang xem xét.”.
Tư vấn làm rõ, Chủ đầu tư điều chỉnh – Đã hết rào cản?
Sau kiến nghị, Tư vấn đấu thầu (Công ty Phúc Khang) đã phúc đáp, trong đó khẳng định: “Tuy nhiên, xét thấy về quy mô, tính chất gói thầu đang xét là đơn giản với cấp công trình là cấp III, cùng với các hạng mục kèm theo gói thầu là không phức tạp. Vì vậy, nhằm để tạo điều kiện cho Nhà thầu có năng lực nhân sự thực hiện các hạng mục tương tự thuộc gói thầu đang xét được tham gia.”.
Dựa trên đề xuất của Tư vấn, Ban Quản lý dự án giao thông tỉnh Vĩnh Long đã ban hành Quyết định số 625/QĐ-BQLGT ngày 24/10/2025 về việc phê duyệt sửa đổi E-HSMT.
Nội dung sửa đổi đáng chú ý tại Phụ lục sửa đổi E-HSMT kèm theo Quyết định 625/QĐ-BQLGT:
Cán bộ phụ trách quản lý khối lượng, tiến độ thi công xây dựng:
Trình độ chuyên môn được bổ sung thêm các chuyên ngành: Xây dựng dân dụng công nghiệp hoặc Kỹ thuật công trình xây dựng.
Kinh nghiệm công việc tương tự được mở rộng: Đã từng phụ trách tối thiểu 01 hợp đồng thi công xây dựng công trình giao thông hoặc dân dụng hoặc hạ tầng kỹ thuật.
Cán bộ phụ trách an toàn lao động:
Kinh nghiệm công việc tương tự được mở rộng: Đã từng phụ trách tối thiểu 01 hợp đồng thi công xây dựng công trình giao thông hoặc dân dụng hoặc hạ tầng kỹ thuật.
Việc mở rộng tiêu chí về chuyên môn và kinh nghiệm tương tự đối với hai vị trí cán bộ phụ trách nói trên cho thấy nỗ lực của Chủ đầu tư trong việc tăng tính cạnh tranh, tạo điều kiện cho các nhà thầu có kinh nghiệm đa dạng được tham gia.
Tuy nhiên, theo Luật sư Nguyễn Thị Hương, Đoàn Luật sư TP.HCM, chuyên gia về Luật Đấu thầu, việc mở rộng phạm vi công việc tương tự là cần thiết, nhưng cần đảm bảo rằng các công trình được mở rộng có tính chất, quy mô và độ phức tạp tương đương để đảm bảo nhà thầu có đủ năng lực thực hiện gói thầu một cách an toàn và chất lượng.
Luật sư Nguyễn Thị Hương nhận định: “Luật Đấu thầu 2023 đề cao tính công khai, minh bạch và cạnh tranh. Khi tiêu chí E-HSMT quá hẹp hoặc không hợp lý sẽ dẫn đến hạn chế nhà thầu. Tuy nhiên, việc mở rộng cũng cần cân nhắc, không thể đánh đồng một công trình hạ tầng kỹ thuật đơn giản với một công trình giao thông phức tạp. Đặc biệt, đối với vị trí Chỉ huy trưởng, nếu chỉ áp dụng nới lỏng cho liên danh mà không có điều chỉnh rõ ràng cho nhà thầu độc lập có thể tạo ra sự mất cân bằng về yêu cầu năng lực.”
Kịch tính phút chót và kết quả mở thầu
Dù đã có những điều chỉnh, kết quả mở thầu cho thấy sự thiếu vắng cạnh tranh gay gắt. Thời điểm đóng/mở thầu là 17:00 ngày 30/10/2025, với thời điểm hoàn thành mở thầu là 17:10 cùng ngày.
Giá dự toán gói thầu: 2.354.087.331 đồng.
Việc chỉ có một nhà thầu tham dự vào phút chót, ngay sau khi E-HSMT được điều chỉnh, cho thấy: Thứ nhất, có thể các rào cản về nhân sự dù đã được mở rộng vẫn chưa đủ sức hấp dẫn các nhà thầu có chuyên môn khác tham gia. Thứ hai, một số nhà thầu có thể đã không kịp chuẩn bị hồ sơ dự thầu do thời gian từ lúc điều chỉnh (24/10/2025) đến lúc đóng thầu (30/10/2025) là khá ngắn. Thứ ba, sự kết hợp hai lĩnh vực thiết bị hoàn toàn khác nhau (điện/điện tử và xử lý nước thải) trong yêu cầu nhân sự có thể vẫn là một điểm gây khó khăn lớn.
Luật sư Nguyễn Thị Hương nhận định, “Trong bối cảnh chỉ có một nhà thầu tham dự, việc đánh giá E-HSDT cần được tiến hành hết sức kỹ lưỡng, đặc biệt là phần nhân sự chủ chốt để đảm bảo nhà thầu thực sự đáp ứng được năng lực theo đúng tiêu chí đã sửa đổi. Đây là điểm mấu chốt để đảm bảo chất lượng công trình theo tinh thần của Luật Đấu thầu 2023.”
Hiện tại, gói thầu chưa có kết quả lựa chọn nhà thầu, mọi đánh giá chỉ là nhận định ban đầu. Tuy nhiên, qua quá trình điều chỉnh E-HSMT và kết quả mở thầu chỉ có một nhà thầu, Ban Quản lý dự án giao thông tỉnh Vĩnh Long cần rút kinh nghiệm sâu sắc trong việc xây dựng hồ sơ mời thầu để đảm bảo tính cạnh tranh, công bằng ngay từ đầu, tránh các kiến nghị không cần thiết và tạo điều kiện thu hút nhiều nhà thầu tham gia hơn cho các gói thầu tiếp theo.