Những báu vật được khai quật tại khu di chỉ khảo cổ Tam Tinh Đôi, Quảng Nguyên, Tứ Xuyên thuộc về một nền văn minh phát triển có thể đã tồn tại suốt hàng nghìn năm, nhưng chưa từng được ghi chép trong sử sách; theo các nhà nghiên cứu và giới chức chính phủ Trung Quốc.

Một cuộc khai quật lớn bắt đầu từ năm 2019 đã giúp các nhà khảo cổ thu được hơn 500 cổ vật được làm bằng vàng, đồng, ngọc và ngà voi có niên đại hơn 3.000 năm, trong đó bao gồm một chiếc mặt nạ bằng vàng có khả năng từng được một tu sĩ sử dụng.

Chất lượng và độ tinh xảo của những cổ vật này vượt xa những cổ vật được chế tác ở các khu vực khác của Trung Quốc ở cùng thời kỳ, như thời nhà Thương quanh đồng bằng sông Hoàng Hà, được gọi là Trung Nguyên.

Shi Jinsong – Phó Giám đốc Viện Khảo cổ thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Trung Quốc – nói rằng nền văn minh Trung Quốc thường được cho là bắt nguồn từ Trung Nguyên.

Trung Nguyên từng được được tin là trung tâm của thế giới với nền văn minh tiên tiến nhất, và “những người sống ở bên ngoài bị cho là kẻ man di”, ông Shi nói. Nhưng phát hiện mới ở Tam Tinh Đôi đã chỉ ra rằng câu chuyện về nền văn minh Trung Quốc có thể phức tạp hơn người ta nghĩ trước đây.

Dụng cụ bằng đồng được khai quật tại Tam Tinh Đôi (Ảnh: Xinhua)

“Rất có khả năng chúng ta là sự kết hợp” của nhiều nền văn hóa hoặc văn minh cổ đại khác nhau, ông Shi nói.

Zhao Congcang, nhà khảo cổ học thuộc ĐH Tây Bắc, Tây An, nói rằng ông cảm thấy choáng ngợp khi nhìn vào những cổ vật mới được khai quật.

Một số các tác phẩm nghệ thuật nhìn rất giống những đồ vật được phát hiện ở các khu di chỉ dọc sông Dương Tử và ở Đông Nam Á, cho thấy một nền văn minh chưa từng được biết đến nhưng lại không tồn tại biệt lập mà “có trao đổi rộng với nhiều khu vực khác”, ông nói.

Tam Tinh Đôi được phát hiện từ những năm 1930, và hiện vẫn là một trong số những bí ẩn đối với giới khảo cổ Trung Quốc.

Một trong số những đồ vật bằng đồng lớn nhất và cổ xưa nhất được tìm thấy ở di chỉ này, trong đó bao gồm một “Cây Sự Sống” có chiều cao tới 4 m.

Do các cổ vật này không có mối quan hệ rõ ràng với nền văn hóa Trung Quốc sau này và không ai có thể giải mã những biểu tượng trên chúng, nên đã có rất nhiều cuộc tranh luận sôi nổi về mục đích sử dụng của những cổ vật.