Chỉ trong một ngày, Công ty TNHH MTV Xây dựng Long Gia Bảo đã được UBND phường Tân Khánh (TP.HCM) phê duyệt trúng hai gói thầu xây lắp với tổng giá trị hơn 2,4 tỷ đồng. Đáng chú ý, cả hai gói thầu này đều được thực hiện qua hình thức chỉ định thầu rút gọn, một hình thức lựa chọn nhà thầu hạn chế cạnh tranh, làm dấy lên những băn khoăn về tính minh bạch và hiệu quả kinh tế.

Trúng hai gói thầu tiền tỷ trong một ngày

Theo tài liệu phóng viên Báo Tri thức và Cuộc sống thu thập được, ngày 30/9/2025, ông Nguyễn Hữu Phương - Chủ tịch UBND phường Tân Khánh, đã ký hai quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho Công ty TNHH MTV Xây dựng Long Gia Bảo (mã số doanh nghiệp: 3702132884).

Cụ thể, tại Quyết định số 2555/QĐ-UBND, Công ty TNHH MTV Xây dựng Long Gia Bảo được phê duyệt trúng Gói thầu Thi công xây lắp thuộc công trình "Nâng cấp BTNN và xây dựng HTTN tuyến đường từ nhà ông Trần Văn Thảo (Vành đai khu liên hợp) đến giáp đường ĐX 16 (nhà bà Nguyễn Thị Bao), phường Tân Vĩnh Hiệp". Giá trúng thầu là 1.309.661.589 đồng, so với giá gói thầu 1.378.591.147 đồng, đạt tỷ lệ tiết kiệm cho ngân sách khoảng 5,0%. Hình thức lựa chọn nhà thầu là "Chỉ định thầu rút gọn".

Cũng trong ngày 30/9/2025, tại Quyết định số 153/QĐ-UBND, ông Nguyễn Hữu Phương tiếp tục ký phê duyệt cho Công ty TNHH MTV Xây dựng Long Gia Bảo trúng Gói thầu Thi công xây lắp thuộc công trình "Nâng cấp BTXM các tuyến đường trên địa bàn xã Thạnh Hội". Giá trúng thầu là 1.106.771.505 đồng, so với giá gói thầu 1.167.092.999 đồng, đạt tỷ lệ tiết kiệm khoảng 5,17%. Hình thức lựa chọn nhà thầu cũng là "Chỉ định thầu rút gọn".

Việc một nhà thầu được chỉ định thực hiện liên tiếp hai gói thầu có giá trị trong cùng một ngày từ cùng một chủ đầu tư đã đặt ra nhiều câu hỏi về quy trình lựa chọn nhà thầu tại UBND phường Tân Khánh.

Năng lực nhà thầu và lịch sử trúng thầu "ấn tượng"

Theo tìm hiểu, Công ty TNHH MTV Xây dựng Long Gia Bảo được thành lập từ tháng 12/2012, do ông Bùi Phi Long làm người đại diện pháp luật. Dữ liệu về hoạt động đấu thầu của doanh nghiệp này cho thấy một bức tranh khá ấn tượng.

Thống kê cho thấy, công ty đã tham gia 32 gói thầu và trúng đến 24 gói, đạt tỷ lệ trúng thầu 75%. Tổng giá trị các gói thầu đã trúng (bao gồm cả vai trò độc lập và liên danh) lên đến hơn 64 tỷ đồng. Tuy nhiên, một chỉ số đáng chú ý là tỷ lệ tiết kiệm trung bình thông qua các gói thầu mà doanh nghiệp này trúng chỉ đạt 1,55%, một con số được xem là khá thấp.

Riêng trong năm 2025, tính đến đầu tháng 10, Long Gia Bảo đã tham gia 9 gói thầu và trúng 8 gói, với tổng giá trị hơn 8,8 tỷ đồng. Mối quan hệ giữa Long Gia Bảo và UBND phường Tân Khánh được thể hiện rõ nét khi đây là chủ đầu tư mà doanh nghiệp này trúng thầu với giá trị lớn nhất trong năm.

Việc thường xuyên được "chọn mặt gửi vàng" cho các gói thầu, đặc biệt là thông qua hình thức chỉ định thầu, cho thấy sự ưu ái nhất định của một số chủ đầu tư đối với nhà thầu này. Điều này cũng đặt ra nghi vấn về việc liệu có sự cạnh tranh công bằng và minh bạch trong các cuộc thầu có sự tham gia của Long Gia Bảo hay không.

Góc nhìn pháp lý: Khi nào được áp dụng chỉ định thầu?

Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15, được sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 57/2024/QH15 và Luật số 90/2025/QH15, cùng với các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP đã quy định rất chặt chẽ các trường hợp được áp dụng hình thức chỉ định thầu.

Cụ thể, Khoản 4 Điều 78 Nghị định 214/2025/NĐ-CP cho phép chỉ định thầu đối với "gói thầu dịch vụ phi tư vấn, hàng hóa, xây lắp, hỗn hợp thuộc dự án có giá gói thầu không quá 02 tỷ đồng". Với giá trị lần lượt là 1,378 tỷ đồng và 1,167 tỷ đồng, hai gói thầu do UBND phường Tân Khánh làm chủ đầu tư về mặt lý thuyết nằm trong hạn mức cho phép.

Tuy nhiên, trao đổi với phóng viên, Luật sư Võ Quang Vinh, Đoàn Luật sư tỉnh Vĩnh Long, cho biết: "Mặc dù gói thầu có giá trị nằm trong hạn mức cho phép chỉ định thầu, nhưng Khoản 6 Điều 23 Luật Đấu thầu vẫn khuyến khích người có thẩm quyền áp dụng các hình thức cạnh tranh hơn như đấu thầu rộng rãi. Việc lựa chọn chỉ định thầu, đặc biệt là quy trình rút gọn, cần được chủ đầu tư giải trình rõ về tính cấp bách hoặc các điều kiện đặc thù khác để đảm bảo không lạm dụng, làm giảm tính cạnh tranh."

Theo đó, quy trình chỉ định thầu rút gọn được quy định tại Điều 80 Nghị định 214/2025/NĐ-CP. Ngay cả trong quy trình rút gọn, điểm b khoản 3 Điều này cũng yêu cầu các bên phải "thương thảo về giá, bảo đảm giá đề nghị trúng thầu tiết kiệm, hiệu quả kinh tế".

Chuyên gia đấu thầu Nguyễn Quốc Vũ cũng chia sẻ quan điểm: "Mục tiêu của đấu thầu là cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế. Việc lạm dụng chỉ định thầu có thể làm giảm hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công do không tạo ra sự cạnh tranh về giá. Tỷ lệ tiết kiệm thấp trong các gói thầu chỉ định là một hệ quả thường thấy. Theo Thông tư 79/2025/TT-BTC, vai trò và trách nhiệm của chủ đầu tư trong việc đảm bảo hiệu quả đấu thầu ngày càng được nhấn mạnh".

Việc Công ty TNHH MTV Xây dựng Long Gia Bảo liên tiếp trúng các gói thầu chỉ định tại một chủ đầu tư cụ thể đang đặt ra yêu cầu về sự minh bạch hóa thông tin và trách nhiệm giải trình từ phía UBND phường Tân Khánh. Dư luận đặt câu hỏi về việc liệu nguồn vốn ngân sách nhà nước đã được sử dụng một cách hiệu quả và cạnh tranh nhất hay chưa.