TikTok đang trở thành một phần quen thuộc trong cuộc sống của giới trẻ, nơi các em tìm thấy niềm vui, xu hướng mới và cả sự thể hiện bản thân. Tuy nhiên, khi thời gian sử dụng mạng xã hội này vượt quá giới hạn, trẻ dễ rơi vào tình trạng “nghiện”, ảnh hưởng đến học tập, tâm lý và các mối quan hệ xã hội. Vậy cha mẹ cần làm gì để giúp con sử dụng TikTok một cách lành mạnh, thay vì cấm đoán cực đoan?

Hiểu rõ vì sao con “nghiện” TikTok

Cha mẹ cần đặt mình vào vị trí của con để hiểu lý do vì sao TikTok lại hấp dẫn đến vậy. Nhiều trẻ tìm đến TikTok không chỉ để giải trí mà còn để giảm stress, thể hiện cá tính, hoặc cảm thấy được kết nối với bạn bè. Khi hiểu được gốc rễ vấn đề, cha mẹ mới có thể chọn cách tiếp cận phù hợp, thay vì chỉ trách móc hay tịch thu điện thoại.

Trò chuyện cởi mở, không phán xét

Một trong những sai lầm phổ biến là cha mẹ vội vàng ra lệnh: “Dừng ngay TikTok đi!” Điều này thường khiến trẻ phản kháng mạnh hơn. Hãy bắt đầu bằng những cuộc trò chuyện nhẹ nhàng: “Con thấy TikTok có gì thú vị?”, “Con thích xem nội dung nào nhất?”. Sự lắng nghe và đồng cảm giúp cha mẹ hiểu rõ hơn về thế giới của con, từ đó hướng dẫn các em nhận thức ranh giới giữa giải trí và lạm dụng.

Thiết lập giới hạn sử dụng hợp lý

Không thể cấm con hoàn toàn, nhưng cha mẹ có thể cùng con thống nhất thời gian sử dụng mỗi ngày. Ví dụ: chỉ dùng TikTok sau khi hoàn thành việc học, giới hạn trong 30–45 phút. Các ứng dụng quản lý thiết bị như Family Link (Google) hay Screen Time (Apple) có thể giúp giám sát và thiết lập thời gian sử dụng. Quan trọng là cùng con thảo luận để con cảm thấy mình được tôn trọng, chứ không bị kiểm soát.

Định hướng nội dung tích cực

Cha mẹ nên cùng con khám phá các nội dung bổ ích trên TikTok: học ngoại ngữ, kỹ năng mềm, kiến thức khoa học, nghệ thuật… Thay vì chỉ xem video giải trí ngắn, hãy khuyến khích con theo dõi những kênh truyền cảm hứng. Khi trẻ nhận ra mạng xã hội cũng có thể giúp học hỏi, thói quen sử dụng của các em sẽ dần thay đổi tích cực hơn.

Tạo ra hoạt động thay thế hấp dẫn

Trẻ nghiện TikTok phần lớn vì thiếu lựa chọn khác thú vị hơn. Cha mẹ có thể cùng con tham gia hoạt động ngoài trời, học năng khiếu, thể thao hoặc đọc sách. Khi trẻ có thêm những niềm vui thực tế, thế giới ảo sẽ không còn là “nơi trú ẩn” duy nhất.

Làm gương cho con

Trẻ học theo cách cha mẹ hành xử. Nếu cha mẹ cũng thường xuyên dán mắt vào điện thoại, việc khuyên con hạn chế TikTok sẽ không còn hiệu quả. Hãy cùng con tạo “thời gian không mạng xã hội” – ví dụ: không dùng điện thoại trong bữa ăn hoặc trước khi đi ngủ.

Khi nào cần sự hỗ trợ chuyên gia

Nếu con có dấu hiệu lo âu, mất ngủ, học hành sa sút, hoặc cáu gắt khi bị hạn chế TikTok, cha mẹ nên tìm đến chuyên gia tâm lý. Việc can thiệp sớm giúp ngăn ngừa rối loạn hành vi và giúp con phục hồi cân bằng cảm xúc.

TikTok không hoàn toàn xấu – vấn đề nằm ở cách chúng ta sử dụng nó. Thay vì cấm đoán cực đoan, cha mẹ cần đồng hành, hướng dẫn và tạo môi trường lành mạnh để con biết kiểm soát chính mình. Khi con cảm thấy được thấu hiểu và có sự lựa chọn, các em sẽ biết cách sử dụng mạng xã hội như một công cụ phát triển bản thân, chứ không phải “cái bẫy” gây nghiện.