Cồn khô: tiện và độc không ngờ

1. Cồn khô tiện lợi nhưng độc hại
Trên thị trường hiện có bán nhiều loại cồn đun bếp, được các gia đình ưa chuộng vì an toàn hơn bình gas mini. Nhiều bạn trẻ cũng chọn sản phẩm này khi đi phượt. Bạn Phương Thảo (sinh viên đại học KHXHNV) chia sẻ: “Mang cồn khô nhẹ mà bắt lửa rất nhanh nên tiện lợi lắm. Mỗi viên cồn cháy từ 20 – 30p, có thể nhóm lửa đun nước ở bất cứ đâu”.

Tại các sạp chợ, hàng quán hoặc siêu thị, cồn khô được bọc trong túi nilon khá sơ sài, giá khoảng 15 nghìn/vỉ cồn thạch, một số loại không có nhãn mác. Các hãng Gia Phát, Vĩnh Thái, Việt Mỹ… sản phẩm cao giá hơn (khoảng 20 – 25 nghìn/ vỉ), khi cháy cồn không chảy nhiều nước, ít sáp.

Sử dụng khá tiện ích, xong sản phẩm tiềm ẩn nhiều nguy hại. Cồn khô chiết xuất từ ethanol an toàn với người dùng. Loại kém chất lượng hơn trộn hóa chất methanol để giảm giá thành sản xuất. Hơi độc của chất này khi cháy có thể gây cay, rát mắt, thậm chí gây ảnh hưởng thần kinh hoặc làm kém thị lực.

Tiến sĩ Phạm Thành Quân, Khoa Kỹ thuật hóa học, ĐH Bách Khoa TP HCM, cảnh báo: nếu hít phải khí phát ra khi cồn methanol cháy thì lập tức sẽ bị choáng váng, rát mũi, tổn thương đến niêm mạc. Phân tử lượng của cồn methanol rất nhỏ nên dễ dàng thẩm thấu vào da và gây ra hiện tượng ngứa, viêm da dị ứng.

Bên cạnh đó, đa phần các vụ tai nạn do bếp cồn gây ra là do lỗi bất cẩn, chủ quan của người sử dụng. Khi thêm cồn vào bếp mà lửa còn cháy sẽ rất dễ bị bỏng, vết phỏng sâu, dễ gây biến chứng.

2. Tiêu dùng thông minh - chọn cồn an toàn cho sức khỏe
Cồn khô dùng ethanol an toàn, khi cháy cho ngọn lửa màu vàng, không khét, không hăng, khi cháy hết phía dưới đáy bếp có nhiều nước.

Trong khi cồn methanol có khói bốc lên rất độc hại, cháy cho ngọn lửa màu xanh, có mùi hắc khó chịu. Khi đốt, thấy cồn có những dấu hiệu này bạn nên cân nhắc ngưng sử dụng.

Ngọn lửa của cồn methanol đôi khi còn có khói màu đen do pha thêm chất phụ gia bắt cháy. Khi cháy cồn ethanol tỏa lượng nhiệt cao (khoảng 71C) trong khi loại methanol thấp hơn (khoảng 41C).

Để an toàn cho sức khỏe, khi chọn mua cồn khô, bạn kiểm tra sản phẩm dán nhãn mác rõ ràng, thành phần là ethanol hay methanol. Ngoài ra, bạn chọn bếp cồn có cần gạt và ngăn kéo để việc tắt bếp dễ dàng, tránh bị bỏng khi cho thêm cồn mới. Bạn nên dùng kẹp gắp cồn, tuyệt đối không sử dụng bằng tay.

Trong khi đun nấu, bạn ngồi xa bếp cồn, tránh không tiếp xúc với khói tỏa ra từ bếp. Đồng thời, mở cửa thông thoáng để lưu thông gió và tản khói cồn cho căn phòng.