Vào ngày 6/8, Quân đội Ukraine đã bất ngờ vượt biên giới để tấn công vào tỉnh Kursk của Nga và đạt được tiến bộ lớn; trong ba ngày đầu, quân Ukraine tiến quân mạnh mẽ, trên một chính diện tới 40 km và chỗ sâu nhất tới hơn 10 km vào lãnh thổ Nga.
Thống đốc tỉnh Kursk và Bộ Quốc phòng Nga cho biết, Quân đội Ukraine ngay từ đầu đã không gặp phải "sự kháng cự hiệu quả" của quân chính quy Nga; số quân Ukraine tiến vào lãnh thổ Nga cao hơn nhiều so với dự kiến, nên quân Nga mất quyền kiểm soát một số khu dân cư gần biên giới.
Bộ Quốc phòng Nga ban đầu cho rằng, có "hàng nghìn người tham gia vụ tấn công", nhưng cuối cùng truyền thông Mỹ cho biết, vào ngày 6/8, đã có hơn 10.000 binh sĩ Ukraine tiến vào lãnh thổ Nga với quân số của 3 lữ đoàn quân chính quy Ukraine, đó là các đơn vị Lữ đoàn xung kích đường không 80 và 82, Lữ đoàn bộ binh cơ giới số 22 và một số đơn vị bảo đảm khác.
Bộ Quốc phòng Nga không ngờ rằng, quân Ukraine dám tấn công trực tiếp qua biên giới, nên lực lượng dự bị ở khu vực Kursk yếu và không thể chống đỡ được đòn tấn công nào cả. Tình thế lúc đầu có vẻ rất thuận lợi cho Ukraine.
Tuy nhiên, Quân đội Nga đã nhanh chóng tổ chức phản công. Bắt đầu từ ngày 8/8, quân tiếp viện và vũ khí, trang bị từ nhiều khu vực trên lãnh thổ Nga, bắt đầu liên tục được vận chuyển đến Kursk. Nhiều binh sĩ tinh nhuệ và vệ binh Chechnya ở khu vực tiền tuyến, cũng tiến về Kursk để hỗ trợ.
Vào ngày 12/8, Tổng thống Nga Vladimir Putin ra lệnh: Moscow "sẽ không đàm phán" và ưu tiên hàng đầu là đánh bật quân Ukraine về bên kia biên giới, đồng thời thiết lập “vùng đệm an toàn” trên lãnh thổ Ukraine, giống như ở khu vực Kharkov.
Đồng thời, truyền thông nước ngoài nhận thấy, kể từ ngày 12/8, Quân đội Ukraine ngày càng “chậm hơn” trong việc cập nhật “tin vui”; điều này cho thấy các hoạt động tấn công của họ dường như không diễn ra suôn sẻ. Nga bắt đầu đăng tải hình ảnh các cuộc tấn công vào Quân đội Ukraine. Lúc này, Quân đội Ukraine vẫn đang tăng cường quân số.
Ngày 14/8, chưa đầy 48 giờ sau khi Tổng thống Putin ra lệnh, Bộ Quốc phòng Nga ra thông báo cho biết, “chiến lược chớp nhoáng” của Ukraine đã phá sản. Theo thông tin thu được từ việc thẩm vấn tù binh, tình báo Nga được biết, Quân đội Ukraine đang chuẩn bị tập trung toàn bộ lực lượng vào ngày 11/8, để đánh chiếm nhà máy điện hạt nhân và kiểm soát khu vực lân cận.
Việc chiếm nhà máy điện hạt nhân Kursk, là mục tiêu ưu tiên hàng đầu của Ukraine, trong chiến dịch tấn công vào khu vực Kursk; nhưng cho đến nay, họ vẫn chưa thể hoàn thành nhiệm vụ và sẽ không bao giờ đạt được.
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Chính trị - Quân sự Quân đội Nga, Tướng Alaudinov cho biết, Quân đội Ukraine đã cố gắng tấn công chiếm nhà máy điện hạt nhân và phần lớn lãnh thổ ở khu vực Kursk, để làm con bài mặc cả trong đàm phán, nhưng đến nay mục tiêu vẫn chưa đạt được. Hiện nay quân Nga đang chuẩn bị đánh bật quân Ukraine ra khỏi biên giới.
Bản cập nhật truyền thông cũng đề cập rằng, kể từ khi quân tiếp viện Nga đến, điểm yếu của Quân đội Ukraine khi "mặt đối mặt" với quân chính quy Nga lại bộc lộ, và hiệu quả chiến đấu của họ không mạnh bằng Quân đội Nga.
Các sĩ quan tiền tuyến của Nga cho biết, mặc dù có một nhóm binh sĩ Ukraine được huấn luyện ở các nước phương Tây và một số lính đánh thuê chuyên nghiệp trà trộn vào Quân đội Ukraine, nhưng số lượng những người này không lớn, phần lớn là dân thường mới được tuyển mộ sau chiến tranh.
Khi chiến đấu ở chiến trường phía đông, những người lính mới tuyển này thường phòng thủ không tốt và họ rất khó tấn công trước hỏa lực pháo binh vượt trội của Nga. Do đó, khoảng cách về hiệu quả chiến đấu giữa hai bên là rất lớn, điều này khiến chiến lược “chiến tranh chớp nhoáng” của Ukraine thất bại.
Điều đáng nói nữa là dự kiến sau khi cuộc tấn công của Ukraine thành công, họ sẽ bám trụ ở vùng lãnh thổ Kursk Oblast mà họ đã chiếm được và sử dụng những nơi này, làm vốn trao đổi cho các cuộc đàm phán sau này với Nga.
Tuy nhiên sau khi “giai đoạn cửa sổ” tháng 8 và tháng 9 trôi qua và Quân đội Nga đã hoàn thành việc xây dựng các vị trí cố định và phòng thủ ở khu vực biên giới, việc tiến về phía trước của Ukraine sẽ càng khó khăn hơn. Nga cũng sẽ khó khăn khi đẩy lùi quân Ukraine, khả năng xảy ra bế tắc giữa hai bên càng lớn.
Một số ý kiến cũng cho rằng, từ kinh nghiệm tác chiến năm 2022, Tướng Syrsky của Ukraine thường rất giỏi tung ra những “cuộc tấn công chớp nhoáng” bất ngờ vào những nơi Nga sơ hở; tuy nhiên, kiểu tấn công này cũng nhanh chóng đi đến hồi kết. Nếu chiến dịch Kursk thất bại, rất có thể Tướng Syrsky sẽ bị cách chức. (Nguồn ảnh: Ukrinform, TASS, Sputnik).
