TS Dương Đức Hùng, Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết trong vòng chưa đầy 24 giờ tập thể thầy thuốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã thực hiện thành công 2 ca lấy đa mô, tạng từ người cho chết não điểm nhấn vô cùng ý nghĩa đầu năm 2024, đem đến hy vọng về cuộc sống mới cho hàng nghìn bệnh nhân chờ ghép tạng.

Những ngày cuối năm 2023, Đơn vị Tư vấn và Điều phối ghép tạng tại Trung tâm Ghép tạng, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức nhận được thông tin từ phòng khám Cấp cứu về 2 trường hợp bệnh nhân chấn thương sọ não nặng. Đơn vị đã nhanh chóng có cuộc gặp mặt và chia sẻ kịp thời với gia đình của 2 bệnh nhân N. (25 tuổi, Thái Nguyên) và P.V.G (32 tuổi, Phú Thọ).

Bác sĩ Hùng thông tin, 2 bệnh nhân đều bị tai nạn giao thông xe máy và được Trung tâm y tế tuyến dưới chuyển đến Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức trong tình trạng chấn thương sọ não rất nặng, hôn mê sâu, Glasgow 3 điểm. Sau khi nghe bác sĩ giải thích về tình trạng của bệnh nhân, gia đình cả 2 bệnh nhân rất đau lòng.

“Đặc biệt gia đình bệnh nhân P.V.G ban đầu đã xin đưa bệnh nhân về tư gia, sau đó khi được đề cập đến việc hiến, mô tạng sau khi chết não, gia đình 2 bệnh nhân thấu hiểu việc hiến tạng có thể cứu sống nhiều cuộc đời khác nên đã quyết định đồng ý hiến mô, tạng”, Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức thông tin.

Sau khi điều trị và hồi sức tích cực, các y bác sĩ đã cố gắng hết sức tìm cơ hội sống cuối cùng cho 2 bệnh nhân nhưng kỳ tích đã không đến với gia đình. Hội đồng đánh giá chết não được thành lập. Qua 3 lần test chết não, kết quả đều dương tính. Hội đồng và Ban Giám đốc Bệnh viện công bố 2 bệnh nhân đã chết não. Mọi quy trình chuyên môn và thủ tục pháp lý nhanh chóng được hoàn thành.

Ban Giám đốc Bệnh viện chỉ đạo ca ghép với sự tham gia của nhiều đơn vị chuyên môn như: Trung tâm Ghép tạng, Trung tâm Tim mạch và Lồng ngực, Trung tâm Gây mê Hồi sức ngoại khoa, khoa Giải phẫu bệnh cùng các khoa – phòng – ban liên quan khác.

Bệnh nhân được đưa lên phòng mổ và trước khi tiến hành lấy mô, tạng; đội ngũ y bác sĩ và nhân viên y tế có buổi lễ mặc niệm, cảm ơn bệnh nhân đã hiến mô, tạng của mình để cứu chữa những bệnh nhân khác.

Hai cuộc đại phẫu được tiến hành liên tiếp trong vòng 24 giờ vào 20h40 ngày 3/1 và 9h30 ngày 4/1. Tạng và mô hiến của 2 bệnh nhân bao gồm: 2 tim, 2 gan, 4 thận, 2 tĩnh mạch chủ chậu, 2 khí quản, 4 giác mạc, 11 đoạn gân.

Cùng lúc đó, bệnh nhân nhận cũng được chuẩn bị để tiến hành ghép tạng. Tất cả những diễn biến trong khi phẫu thuật đều được thực hiện đúng quy trình.

Trung tâm Điều phối Quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người đã nhanh chóng điều phối 2 giác mạc, 1 gan sang Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 và 2 giác mạc sang Bệnh viện Mắt trung ương để kịp thời hồi sinh nhiều cuộc đời mới.

Từ tạng hiến của 2 bệnh nhân đã hồi sinh sự sống cho 8 người. Trong đó, có 2 bệnh nhận được ghép tim, 2 bệnh nhân được ghép gan và 4 bệnh nhân được ghép thận.

Hai ca ghép tim được thực hiện tại Bệnh viện Việt Đức chỉ cách nhau 8 tiếng. Trong đó có trường hợp là bệnh nhi mới 8 tuổi, có anh trai cũng được ghép tim vào năm 2021. "Bé gái được phát hiện bệnh cơ tim giãn cách đây 1 năm, trải qua nhiều đợt điều trị vì suy tim. Từ tháng 6/2023, bệnh nhân đã có chỉ định ghép tim. Trong thời gian chờ đợi, bé liên tục phải nhập viện vì khó thở, suy tim trầm trọng. Bệnh nhi có anh trai 10 tuổi cũng mắc bệnh cơ tim giãn, được ghép tim từ tháng 2/2021, khi mới 7 tuổi, là ca ghép tim nhỏ tuổi nhất Việt Nam ở thời điểm đó", TS. Hùng cho biết. Bác sĩ, Ths. Nguyễn Thị Lan Anh, Khoa Phẫu thuật tim mạch - lồng ngực cho hay bệnh nhi nhận tim chỉ nặng 17 cân nên việc đưa quả tim người lớn vào lồng ngực trẻ em rất khó khăn.

Trường hợp thứ 2 nhận tim là bệnh nhân 62 tuổi, mắc nhiều bệnh lý nền như tăng huyết áp, tiểu đường, nhồi máu cơ tim cấp đã đặt stent động mạch vành nhưng không hiệu quả, vẫn suy tim, liên tục phải nhập viện điều trị. Bệnh nhân có chỉ định ghép tim cách đây một tháng. Bác sĩ Lan Anh chia sẻ, sau ghép tim, chức năng tim người bệnh chưa được cải thiện, phải đặt máy tim phổi nhân tạo ECMO. Hiện tại ở ngày thứ 6 sau ghép, bệnh nhân tỉnh, còn thở máy, chức năng tim cải thiện, huyết động ổn, đã rút được ECMO.

Tính từ thời điểm năm 2010 đến nay, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã thực hiện được 59 ca ghép Tim, 88 ca ghép Gan, 185 ca ghép Thận và nhiều ca ghép mô khác.

Theo Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người, hiện nước ta có hàng chục nghìn người đang cần ghép mô, tạng để duy trì sự sống, song chưa thể thực hiện được vì không có đủ nguồn mô, tạng để ghép.

Ghép mô, tạng là một trong những thành tựu quan trọng của ngành y tế trong việc chữa bệnh, đặc biệt đối với các bệnh nhân mắc bệnh mạn tính, hiểm nghèo do các mô, tạng bị suy giảm chức năng và không hồi phục được như: suy thận mãn, gan, tim, tuỷ, hỏng giác mạc... Việc thực hiện thành công các ca ghép tạng từ người cho chết não mở ra cơ hội có cuộc đời mới cho nhiều bệnh nhân đồng thời thúc đẩy sự phát triển ghép tạng của ngành Y tế Việt Nam.