Tại Hà Nội, Chủ tịch nước Trần Đại Quang dự lễ khai giảng ở Trường THPT Chu Văn An.

Buổi lễ còn có sự tham dự của Bí thư Thành ủy Hà Nội Hoàng Trung Hải, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Hữu Độ, Giám đốc Sở GD-ĐT Chử Xuân Dũng. 

Tại TP. HCM, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân dự lễ khai giảng tại Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong. Cùng dự có ông Phan Thanh Bình, Chủ nhiệm Uỷ ban văn hoá giáo dục Thanh niên, Thiếu niên và nhi đồng Quốc hội.

Năm học 2018-2019, TP.HCM có hơn 1.677.071 học sinh.

Trong khi đó, Bí thư Thành uỷ TP.HCM dự khai giảng tại Trường THPT Gia Định. Đây là lần đầu tiên Trường THPT Gia Định khai giảng ở địa điểm mới sau cuộc chuyển địa điểm vào tháng 10/2017 đến một địa điểm đẹp hơn.

Năm nay ngôi trường này được xây mới hoàn toàn tại vùng đất mới ở Bình Thạnh.

Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5/2018, Thủ tướng đã chỉ đạo và giao Bộ Nội vụ chủ trì phối hợp với Bộ GD-ĐT xem xét, điều chỉnh chỉ tiêu biên chế ngành giáo dục của một số địa phương cho phù hợp với mức tăng dân số cơ học. 

Năm học qua cũng là năm đầu tiên ngành giáo dục thực hiện tổng rà soát hiện trạng đội ngũ, tính toán, dự báo nhu cầu sử dụng, nhu cầu đào tạo giáo viên để thực hiện giao chỉ tiêu tuyển sinh sư phạm từ năm 2018 sát với nhu cầu sử dụng. Theo đó, chỉ tiêu tuyển sinh của tất cả các ngành sư phạm trên cả nước giảm 20% so với tổng số sinh viên thực tuyển năm 2017, và giảm khoảng 33% so với chỉ tiêu năm 2017.

Bên cạnh đó, để nâng cao năng lực đội ngũ giáo viên và cán bộ, Bộ GD-ĐT đã giao các trường sư phạm trọng điểm, chủ chốt phối hợp với các cơ sở đào tạo giáo viên tổ chức xây dựng mới 50 chương trình đào tạo thống nhất trong cả nước.

Một trong những nhiệm vụ chủ chốt của năm học tới là chuẩn bị đội ngũ và cơ sở vật chất cho chương trình giáo dục phổ thông mới được tiến hành vào năm học 2019-2020. Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ khẳng định, đội ngũ và cơ sở vật chất là 2 điều kiện quan trọng để triển khai chương trình. Trong đó, đội ngũ giáo viên phải “chuyển mình” – chuyển từ truyền thụ kiến thức sang phát triển phẩm chất, năng lực.

Về cơ sở vật chất, phải đảm bảo dạy và học 2 buổi/ ngày, trong khi hiện nay vẫn còn khoảng 1/3 địa phương chưa thực hiện được điều kiện này.

Tuy nhiên, trên thực tế, cả 2 điều kiện là đội ngũ giáo viên và cơ sở vật chất, Bộ GD-ĐT đều không quyết định trực tiếp được. Bộ GD-ĐT đang làm việc cùng các Bộ Nội vụ, Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch và Đầu tư để cùng nhau tìm giải pháp.

Bộ GD-ĐT đặt ra một số nhiệm vụ cần tập trung trong năm học này, trước hết là quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục từ mầm non đến đại học, sắp xếp, dồn dịch, quy hoạch các điểm trường một cách hợp lý. Trong đó, đặc biệt chú trọng đến tính khoa học, hợp lý trong bố trí giáo viên, cũng như cơ sở vật chất, tránh tình trạng làm cơ học. 

Tại hội nghị tổng kết năm học 2017-2018, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã chỉ đạo, việc tinh giảm  biên chế không thể làm máy móc là cắt đi 10% giáo viên, mà là chia giai đoạn từ nay đến năm 2021 cắt giảm trung bình 10% biên chế hưởng lương từ ngân sách Nhà nước. Tức là nếu biên chế tự chủ được về lương thì không tính là biên chế theo nghĩa truyền thống. “Thứ hai, cắt giảm biên chế giáo viên cần chủ yếu tập trung vào biên chế gián tiếp, còn tinh thần chung là giáo viên vẫn phải đủ để dạy. Giáo viên dạy môn nào phải đủ môn đó, cấp nào dạy cấp đấy, không được máy móc thiếu giáo viên mầm non, thừa giáo viên cấp 2 mà chuyển xuống ngay” – ông Đam nói.

Vấn đề nhà vệ sinh trường học cũng được Phó Thủ tướng chỉ đạo nhiều lần thông qua xã hội hoá giáo dục. Ông Đam đưa giải pháp: Hãy lập một địa chỉ cụ thể để các trường chụp lại ảnh nhà vệ sinh của trường mình, gửi lên để toàn xã hội cùng thấy, từ đó kêu gọi sự chung tay của cộng đồng để nhà vệ sinh không còn là nỗi sợ của học sinh khi đến trường.

Trước thềm năm học mới 2018-2019, trong khi các trường học Thủ Đô đang “nóng” với tình trạng lớp chật, người đông thì ở các tỉnh miền núi phía Bắc, trận lũ quét vừa qua đã khiến lễ khai giảng của các em năm nay không thể trọn vẹn. Mong muốn lớn nhất của thầy trò vùng lũ ở Yên Bái, Sơn La… là được làm lễ khai giảng cho các cháu đúng ngày 5/9.