Những tháng giữa năm 2025, thị trường xây lắp tại tỉnh Đắk Nông ghi nhận sự hoạt động sôi nổi của Công ty TNHH Một thành viên Phúc Hải (Công ty Phúc Hải) khi doanh nghiệp này liên tiếp được công bố trúng hai gói thầu xây lắp quan trọng. Tuy nhiên, đằng sau những thắng lợi này là những dữ liệu đáng chú ý về năng lực và "khẩu vị" lựa chọn gói thầu của doanh nghiệp.
Chân dung nhà thầu quen mặt
Theo thông tin đăng ký, Công ty TNHH Một thành viên Phúc Hải (MSDN: 6400052162) do ông Nguyễn Thanh Hải làm Giám đốc, có địa chỉ tại số 198 đường Trần Hưng Đạo, huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông cũ. Dữ liệu từ Mạng đấu thầu quốc gia cho thấy đây là một doanh nghiệp "siêu nhỏ" với số lượng nhân viên đăng ký là 10 người.
Dù có quy mô khiêm tốn, "bảng thành tích" của Công ty Phúc Hải lại khá ấn tượng. Dữ liệu tổng hợp cho thấy, nhà thầu này đã tham gia 17 gói thầu, trúng 7 gói với tổng giá trị (bao gồm cả liên danh) lên tới 45.309.436.000 đồng.
Gần đây nhất, ngày 18/06/2025, Ban Quản lý dự án và Phát triển quỹ đất huyện Đắk Glong đã ban hành Quyết định số KQ2500193572_2506181045, phê duyệt cho Liên danh nhà thầu thi công Quốc Minh - Phúc Hải trúng gói thầu "Thi công xây dựng công trình" thuộc dự án Nâng cấp đường giao thông liên xã Đắk Som - Đắk R'măng. Giá trúng thầu của liên danh là 5.010.819.000 đồng. Gói thầu này có giá dự toán 5.726.984.000 đồng, đạt tỷ lệ tiết kiệm đáng ghi nhận là 12,5%.
Chỉ trước đó không lâu, ngày 23/05/2025, tại Quyết định số KQ2500194716_2505230915 do ông Trần Văn Phương, Chủ tịch UBND xã Đắk R'La ký, Công ty Phúc Hải cũng được phê duyệt trúng gói thầu "Thi công xây dựng công trình" thuộc dự án Duy tu, sửa chữa đường GTNT xã Đắk R'La. Giá trúng thầu là 1.020.868.000 đồng, so với giá gói thầu 1.031.180.000 đồng, tỷ lệ tiết kiệm chỉ đạt 1%.
"Một mình một ngựa" và bối cảnh cạnh tranh thực tế
Kịch bản "một mình một ngựa" tại gói thầu ở xã Đắk R'La đã được thể hiện rất rõ trong Báo cáo đánh giá E-HSDT số 16/BCĐG-HT. Theo đó, tại thời điểm mở thầu ngày 16/05/2025, chỉ duy nhất Công ty Phúc Hải nộp hồ sơ dự thầu.
Điều đáng nói hơn, giá dự thầu ban đầu mà doanh nghiệp này đưa ra là 1.031.179.994 đồng, thấp hơn giá gói thầu (1.031.180.000 đồng) chỉ đúng 6 đồng, trước khi nhà thầu này áp dụng mức giảm giá 1% để có giá trúng thầu sau cùng. Việc chỉ có một nhà thầu tham gia và chào giá sát nút như vậy, khi đi cùng một tỷ lệ tiết kiệm quá thấp, luôn đặt ra những băn khoăn về tính cạnh tranh và hiệu quả kinh tế của gói thầu.
Ngược lại, tại gói thầu ở huyện Đắk Glong, Báo cáo thẩm định kết quả lựa chọn nhà thầu số 186/BCTĐ-TNĐN cho thấy một bức tranh cạnh tranh hơn hẳn. Theo Báo cáo đánh giá E-HSDT, gói thầu này có tới 4 nhà thầu tham gia. Báo cáo thẩm định cũng ghi nhận tất cả các nhà thầu đều đáp ứng yêu cầu qua các vòng đánh giá năng lực và kỹ thuật.
Cuối cùng, Liên danh Quốc Minh - Phúc Hải được xếp hạng 1 và giành chiến thắng. Quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cũng công bố danh sách các nhà thầu không trúng thầu và lý do, cụ thể:
- Công ty TNHH MTV Đầu tư xây dựng T&Q: không trúng thầu vì là "Nhà thầu xếp hạng 2".
- Công ty Cổ phần Xây dựng thiết bị Tân Hoàng: không trúng thầu vì là "Nhà thầu xếp hạng 3".
- Công ty TNHH Xây dựng Hoàng Lâm Đắk Nông: không trúng thầu vì là "Nhà thầu xếp hạng 4".
Điều này cho thấy, tại gói thầu này, Liên danh có Phúc Hải tham gia đã vượt qua 3 đối thủ đáp ứng yêu cầu kỹ thuật bằng việc đưa ra mức giá cạnh tranh nhất.
Trao đổi với phóng viên, Luật sư Nguyễn Thị Hương (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết: "Luật Đấu thầu 2023 đề cao và có nhiều quy định nhằm đảm bảo tính cạnh tranh, công bằng và minh bạch. Việc chỉ có một nhà thầu tham gia và trúng thầu, về mặt pháp lý, không phải là sai phạm nếu quy trình mời thầu được thực hiện công khai, đúng luật. Tuy nhiên, nó cho thấy quá trình mời thầu có thể chưa thu hút được sự quan tâm rộng rãi của các nhà thầu khác, dẫn đến thiếu yếu tố cạnh tranh để có được mức giá tốt nhất."
Dưới góc độ kinh tế, chuyên gia đấu thầu Phạm Giang phân tích: "Một tỷ lệ tiết kiệm 1% là rất thấp. Con số này không mang nhiều ý nghĩa về mặt hiệu quả kinh tế, thậm chí không đủ bù đắp các chi phí quản lý, tổ chức. Nó cho thấy giá gói thầu có thể đã được xây dựng quá sát với năng lực của một nhà thầu cụ thể, hoặc việc thiếu vắng đối thủ cạnh tranh đã khiến nhà thầu không có động lực để chào một mức giá tốt hơn cho ngân sách nhà nước."
Sự tương phản giữa một gói thầu có tính cạnh tranh với tỷ lệ tiết kiệm tốt khi đi cùng liên danh và một gói thầu "một mình một ngựa" với tỷ lệ tiết kiệm tượng trưng cho thấy sự đa dạng trong cách thức tham gia và kết quả mà Công ty Phúc Hải đạt được.
Làm thế nào một doanh nghiệp "siêu nhỏ" lại có thể "tung hoành" ở nhiều sân chơi với quy mô khác nhau? Phải chăng năng lực thực sự của Phúc Hải là một ẩn số, hay có những quy luật nào khác đằng sau sự thành công này?
Mời quý độc giả đón đọc Kỳ 2: Giải mã 'hệ sinh thái' đấu thầu của Công ty Phúc Hải: Những mối quan hệ Vàng."