Vừa qua, Thanh tra Chính phủ đã công bố kết luận thanh tra, chỉ ra nhiều sai phạm tại Dự án Nhà máy xơ sợi Polyeste Đình Vũ (Hải Phòng). Nhà máy ra đời do sự hợp tác đầu tư giữa các nhà sản xuất liên quan trong nước là Tập đoàn Dầu khí Việt Nam - PVN và Tập đoàn Dệt may – Vinatex. Nhà máy được đầu tư với số vốn khủng lên đến hơn 363 triệu USD.
Tuy nhiên, từ khi đưa vào hoạt động đến nay, nhà máy này chưa có hiệu quả kinh tế, còn thua lỗ lên đến hơn 1.400 tỷ đồng. Nguyên nhân thua lỗ được chỉ ra là do PVTex, PVN, Vinatex, các đơn vị, tổ chức và cá nhân liên quan đã để xảy ra nhiều khuyết điểm, vi phạm trong quá trình thực hiện đầu tư, xây dựng dự án.
Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra nhiều sai phạm trong thực hiện quyền và trách nhiệm của cổ đông sáng lập PVTex như trong quá trình thực hiện, các đơn vị đã không thực hiện hết trách nhiệm được giao để dự án có hiệu quả yếu kém.
Ngoài ra, dự án cũng có nhiều sai phạm trong việc thực hiện đầu tư dự án của Hội đồng quản trị và Tổng giám đốc PVTex như phê duyệt dự án, thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công, tổng mức đầu tư khi không tổ chức thẩm định; nội dung dự án không đảm bảo phù hợp, đồng bộ với thiết kế kỹ thuật tổng thể; phê duyệt tổng mức đầu tư thiếu chi phí vốn lưu động, tăng sai một số khoản chi phí trị giá 38.742.310 USD. Không tổ chức thẩm định trước khi phê duyệt kế hoạch đấu thầu, phân chia dự án thành các gói thầu thiếu cơ sở; sơ tuyển nhà thầu trước khi dự án được phê duyệt và trước khi phê duyệt kế hoạch đấu thầu; hồ sơ mời thầu không yêu cầu các tiêu chuẩn cơ bản về năng lực kỹ thuật và kinh nghiệm trong xây dựng... Phê duyệt hồ sơ mời thầu nhưng không tổ chức thẩm định và có Báo cáo thẩm định; thư mời thầu thiếu thông báo thời điểm đóng thầu và mở thầu.
Bên cạnh đó, Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc và các đơn vị chức năng của PVTex thiếu năng lực, kinh nghiệm trong quản lý đầu tư xây dựng, thiếu trách nhiệm trong việc ký kết, giám sát thực tiễn hợp đồng, dẫn đến phát sinh nhiều tranh chấp gây thiệt hại lớn về kinh tế.
Căn cứ kết quả thanh tra trên, Tổng thanh tra Chính phủ kiến nghị xem xét xử lý trách nhiệm hình sự. “Kết quả thanh tra cho thấy, quá trình thực hiện đầu tư dự án Nhà máy sản xuất xơ sợi Polyeste Đình Vũ đã có dấu hiệu cố ý làm trái và/hoặc thiếu trách nhiệm trong việc phê duyệt dự án; lựa chọn nhà thầu; ký kết, thực hiện hợp đồng với nhà thầu gây thất thoát, lãng phí lớn vốn đầu tư. Vì vậy, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Bộ Công an tiếp nhận hồ sơ để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật”, kết luận Thanh tra nêu rõ.
Con tàu kỳ vọng mang tên PVTex hiện nay vô cùng ảm đạm. Khuôn viên nhà máy rộng lớn đến 15ha ít bóng người, thi thoảng có vài bóng công nhân đi qua, đi lại. Tiếng động cơ, tiếng máy nổ không còn vang vọng như xưa. Các dây chuyền của nhà máy được quây kín. Lãnh đạo nhà máy hiện nay vẫn phải gồng mình để tìm kiếm một hướng đi mới, với hi vọng vực lại nhà máy.
Khung cảnh đáng buồn của nhà máy xơ sợi Đình Vũ.
