Gulf Stream là 1 dòng nước ấm mạnh chảy từ xích đạo lên phía Bắc và chảy theo mùa, dọc phân nửa phía Nam bờ biển châu Mỹ, rồi vượt qua Đại Tây Dương để đến bờ biển châu Âu.
Gần đây các nhà nghiên cứu phát hiện những dấu hiệu cảnh báo về sự sụp đổ của dòng hải lưu Gulf Stream (dòng Vịnh). Cụ thể chính là "sự mất ổn định gần như hoàn toàn trong thế kỷ qua" của các dòng chảy được gọi là Dòng đối lưu kinh tuyến Đại Tây Dương (AMOC).
Dòng đối lưu kinh tuyến Đại Tây Dương (AMOC) chính là một phần của hệ thống các dòng hải lưu lớn Gulf Stream. Những dòng chảy này hiện đã ở mức thấp nhất trong ít nhất 1.600 năm qua và phân tích mới cho thấy chúng có thể sắp dừng hoàn toàn.
Nếu điều đó xảy ra, nó có thể mang đến thảm họa đáng sợ cho thế giới, dẫn tới "lạnh giá cực độ cho Châu Âu và nhiều khu vực của Bắc Mỹ, làm tăng mực nước biển dọc theo Bờ Đông của Mỹ và làm gián đoạn các đợt gió mùa theo mùa cung cấp nước cho phần lớn thế giới".
Các tác động do đứt gãy của dòng chảy đang ở ngưỡng yếu nhất trong 1.000 năm sẽ rất thảm khốc như gia tăng bão và hạ nhiệt độ ở châu Âu, nâng mực nước biển ở phía Đông của khu vực Bắc Mỹ, đe dọa hơn nữa rừng nhiệt đới Amazon và các tảng băng ở Nam Cực.
AMOC được thúc đẩy bởi lượng nước biển mặn, đậm đặc chảy vào Bắc Cực, song nước ngọt từ các tảng băng tan chảy ở Greenland đang làm chậm quá trình này sớm hơn so với dự đoán của các mô hình khí hậu.
Trước đây, các nhà khoa học tin rằng AMOC có khả năng suy yếu trong thế kỷ này nhưng chưa từng hình dung tới khả năng dòng hải lưu huyết mạch này sụp đổ hoàn toàn trong vòng 300 năm tới, ngoại trừ trong các kịch bản xấu nhất về nóng lên toàn cầu.
Tuy nhiên, theo nghiên cứu mới, ngưỡng giới hạn đó "rất có thể gần hơn nhiều so với những gì chúng ta trông đợi" - Niklas Boers, tác giả nghiên cứu, làm việc tại Viện Nghiên cứu Tác động Khí hậu Potsdam, cho biết.
Dẫu vậy, chưa có thời điểm chính xác nào về ngày hệ thống này sụp đổ. Với hậu quả thảm khốc, sự kiện này không được phép xảy ra, các nhà khoa học nhấn mạnh.
"Điều duy nhất chúng ta có thể làm là giữ mức phát thải càng thấp càng tốt. Rủi ro AMOC sụp đổ gia tăng theo mỗi gram CO2 chúng ta thải lên khí quyển", chuyên gia Niklas Boers của Viện nghiên cứu Tác động khí hậu Postdam ở Đức giải thích.
Các nhà khoa học phải mất nhiều năm theo dõi và thu thập dữ liệu để chính thức xác nhận sự chậm lại của AMOC. Họ ngày càng lo ngại về các điểm tới hạn - biến đổi khí hậu quy mô lớn, nhanh và không thể đảo ngược.
Thế giới có thể đã bước qua một loạt điểm tới hạn, dẫn đến "mối đe dọa hiện hữu đối với nhân loại" đã, đang và sẽ xảy ra trên khắp Thế giới.
