Hiện các trung tâm đăng kiểm (TTĐK) tại TP.HCM và Hà Nội bắt đầu xuất hiện cảnh xếp hàng dài chờ đăng kiểm và cơ quan chức năng dự báo tình trạng ùn tắc tại các TTĐK sẽ nghiêm trọng hơn trong thời gian tới, đặc biệt vào tháng 4. Đâu là giải pháp căn cơ để giải quyết tình trạng này?
Xếp hàng từ nửa đêm đến sáng sớm
Khoảng 6 giờ sáng 3-3, tại TTĐK 50-03S phường Hiệp Bình Chánh (TP Thủ Đức, TP.HCM), từ ngoài cổng vào bên trong bãi đậu xe có rất nhiều ô tô đậu kín cả khu vực. Đa số chủ xe ở các quận, huyện lân cận như Bình Thạnh, Nhà Bè, Bình Chánh và cũng có một số xe biển số Bình Dương đến đây để kiểm định
Anh Lê Văn Khanh (ngụ huyện Nhà Bè) cho biết anh đi từ nhà lúc 12 giờ đêm và 1 giờ sáng đã vào được TTĐK. Dù bốc số thứ tự là số 6 nhưng đến 9 giờ sáng xe của anh mới hoàn thành thủ tục xét xe, chỉ còn chờ dán tem. “Hôm qua, tôi qua quận Bình Tân để kiểm định nhưng trạm này đã ngưng hoạt động từ ngày 27-2, còn một trạm khác thì lượng xe quá nhiều nên tôi quyết định đến TP Thủ Đức. Tôi đang dự tính nếu đông quá thì sẽ đi Bình Dương để kiểm định” - anh Khanh cho hay.
Cũng xếp hàng từ 2 giờ sáng nhưng không may mắn như anh Khanh, một chủ xe tải cho biết xe của anh khi kiểm định gần hết các khâu thì bị rớt do kính lái bị nứt, không đạt yêu cầu. “Giờ tôi phải đưa xe ra garage để thay kính, sau đó đi kiểm định lại. Cũng may là xe tôi ngày 7-3 mới hết hạn kiểm định” - anh này cho biết.
Còn tại Hà Nội, theo ghi nhận của PV, từ 5 giờ sáng 4-3 tại TTĐK 29-03T ở quận Cầu Giấy, xe đã chật kín lối ra vào, chỉ sau đó vài phút các xe đã nối đuôi nhau dài đến vượt tầm mắt. Có chủ xe còn mang cả cơm để... ăn trưa.
Anh Nguyễn Xuân Tuân (ngụ Hà Nội) cho biết hôm trước anh đã tới TTĐK 29-03T nhưng nhìn hàng xe xếp hàng dài thấy nản. Sáng 4-3, anh có mặt lúc 4 giờ nhưng chẳng biết lúc nào mới tới lượt.
Anh Nguyễn Văn Định (ngụ quận Hà Đông) cho biết trước đây đi đăng kiểm chỉ mất khoảng 30 phút nhưng nay phải xin cơ quan nghỉ cả ngày mà chưa chắc đã được đăng kiểm. “Nếu không được, mai lại phải xin nghỉ tiếp, quá mệt mỏi” - anh Định nói.
Nhiều giải pháp từ Cục Đăng kiểm
Theo số liệu từ Cục Đăng kiểm Việt Nam, hiện số xe đến hạn kiểm định rất lớn, chỉ tính riêng trong tháng 4 tới đây, TP Hà Nội có 83.728 xe đến hạn đăng kiểm và TP.HCM là 84.669 xe. Nếu duy trì lực lượng nhân viên đăng kiểm như hiện nay, năng suất kiểm tra tại Hà Nội, TP.HCM chỉ đạt lần lượt 38% và 31% nhu cầu kiểm định của người dân. Và trong các tháng tiếp theo, năng suất kiểm định cũng chỉ duy trì ở mức 37%-70% nhu cầu của hai TP lớn này.
Để hỗ trợ Cục Đăng kiểm, Bộ GTVT vừa có văn bản đề nghị Bộ Nội vụ cho phép Cục Đăng kiểm được ký hợp đồng lao động với người lao động tại một số vị trí công việc của đơn vị cho đến khi tuyển dụng đủ viên chức theo quy định.
Theo quy định hiện hành, phải mất ít nhất một năm đào tạo mới được cấp chứng chỉ đăng kiểm viên bậc thường, thêm ba năm nữa mới được cấp chứng chỉ đăng kiểm viên bậc cao. Trong thời gian đào tạo, đăng kiểm viên phải được tập huấn, trải qua các kỳ thi… Trong khi đó, nhu cầu bổ sung nhân sự để các đơn vị duy trì hoạt động là rất cấp bách.
Đại diện Cục Đăng kiểm cho biết đề xuất trên nhằm hướng đến cả nhiệm vụ trước mắt và lâu dài. Cụ thể, đơn vị tính toán sẽ ký hợp đồng lao động đối với những đăng kiểm viên đã nghỉ hưu. Với những người này, sau khi tuyển dụng chỉ cần đánh giá lại là bổ sung vào các vị trí còn khuyết để làm việc ngay, tuy nhiên số lượng này không nhiều.
Đối với những người chưa được công nhận là đăng kiểm viên, Cục Đăng kiểm dự kiến ký hợp đồng để họ ngay lập tức bước vào quy trình đào tạo để sớm trở thành đăng kiểm viên nhằm chuẩn bị sớm lực lượng cho tương lai.
Cục Đăng kiểm đang nghiên cứu giải pháp cho phép các cơ sở bảo dưỡng, sửa chữa ô tô cấp 3S, 4S chính hãng được thực hiện công tác kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường cho xe cơ giới. Mô hình này không mới, có tên gọi là mô hình đăng kiểm tại nhà, đã áp dụng ở các nước trên thế giới từ lâu như Anh, Pháp, Đức, Áo…
Đại diện Cục Đăng kiểm cho biết với mô hình trên có thể tận dụng triệt để nguồn lực xã hội từ cơ sở vật chất của các cơ sở bảo hành, bảo dưỡng, tuy nhiên vẫn dưới sự giám sát của cơ quan quản lý nhà nước. Quy định trên cũng không lo tình trạng “vừa đá bóng vừa thổi còi” vì chủ ecó quyền từ chối dịch vụ bảo dưỡng của cơ sở đưa ra hạng mục sửa chữa tùy tiện, vô lý và chọn một đơn vị khác làm nghiêm túc, minh bạch hơn để thực hiện.
Liên quan đến đề xuất giãn thời gian đăng kiểm, Cục Đăng kiểm cũng cho biết đã tính đến giải pháp này nhưng pháp luật hiện hành chỉ cho giãn thời hạn của chu kỳ kiểm định xe khi có chiến tranh, dịch bệnh.
Khi xây dựng quy định pháp luật, cơ quan soạn thảo chưa lường được tình huống bất bình thường như hiện nay nên chưa có cơ sở pháp lý để đề xuất. Việc này cũng xảy ra tình huống là nếu xảy ra tai nạn do xe không đảm bảo tình trạng kỹ thuật, việc quy trách nhiệm rất phức tạp.
“Nên muốn giãn thời gian đăng kiểm, các bộ, ngành phải báo cáo Chính phủ để trình Quốc hội chấp thuận” - đại diện Cục Đăng kiểm cho hay.•
