Tham gia đóng góp ý kiến về Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, đại biểu Quốc hội Tô Văn Tám - Đoàn ĐBQH tỉnh Kon Tum khẳng định: "Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2011-2030 của Đại hội Đảng lần thứ 13 xác định phát triển mạnh khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, lấy doanh nghiệp làm trung tâm, đặc biệt là tháng 12/2024, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo nhằm thể chế hóa các quan điểm của Đảng và Tờ trình của Chính phủ thì làm rõ các cơ sở của việc ban hành luật này. Tôi hoàn toàn tán thành việc ban hành luật này và tên gọi Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là phù hợp với nội hàm cũng như các nội dung đã quy định ở trong dự thảo luật".
Tuy nhiên, bàn sâu vào nội dung của dự án luật, đại biểu Tô Văn Tám cho rằng, ở khoản 5 Điều 3 có giải thích nghiên cứu khoa học cơ bản là hoạt động nhằm khám phá các nguyên lý, nền tảng của hiện tượng tự nhiên, xã hội. Ở đây nên bổ sung thêm lĩnh vực tư duy, với nhận biết tư duy là nền tảng của mọi hành vi của con người, do vậy cần xác định đây là đối tượng nghiên cứu cơ bản để làm cơ sở cho đổi mới tư duy trong quá trình phát triển.
"Đại hội 6 của Đảng đã đặc biệt xác định là đổi mới tư duy, phá bỏ tư duy giáo điều, cứng nhắc và mở đầu cho công cuộc đổi mới đất nước phát triển. Do vậy, nên bổ sung thêm vào khoản 5 một lĩnh vực nữa là tư duy theo hướng khám phá các nguyên lý của các hiện tượng tự nhiên, xã hội và tư duy. Trên thực tế hiện nay tư duy là một trong đối tượng nghiên cứu của triết học", đại biểu Tám nói.
Đại biểu tỉnh Kon Tum đặt vấn đề: Việc khuyến khích sáng kiến cải tiến kỹ thuật quy định tại khoản 1 thì Nhà nước hỗ trợ tài chính cho hoạt động sáng kiến, cải tiến kỹ thuật thông qua việc giao hoặc tài trợ các nhiệm vụ theo cơ chế phù hợp. Nếu theo quy định này thì có thể được hiểu là Nhà nước chỉ hỗ trợ tài chính khi được giao nhiệm vụ. Như vậy các sáng kiến cải tiến kỹ thuật của các cá nhân có được hỗ trợ tài chính không?.
Đại biểu Tám nói: Cụ Hồ có nói là ''quần chúng là người sáng tạo, công nông là những người sáng tạo'' và trong thực tế người dân, nhất là những người nông dân đã sáng kiến ra được rất nhiều máy móc, thiết bị như nông dân các địa phương đặc biệt là các địa phương đồng bằng sông Cửu Long đã sáng chế ra máy gieo hạt ngô, hạt lúa đa năng, tự chế tạo máy phun thuốc trừ sâu có điều khiển từ xa rồi các sinh viên đã sáng tạo ra thiết bị cảnh báo lũ lụt, sạt lở đất... các phương tiện thông tin đại chúng thường gọi họ là "những nhà khoa học hai lúa".
Theo đại biểu Tám, những sáng kiến cải tiến kỹ thuật của người dân được phổ biến rộng rãi, rất phù hợp với điều kiện thực tiễn và đem lại hiệu quả rất tốt. Do vậy, Nhà nước nên có cơ chế hỗ trợ phù hợp cho cá nhân có những sáng kiến cải thiện kỹ thuật như thế này, đề nghị bổ sung là nên hỗ trợ cho những cá nhân có những sáng kiến, nhất là những người nông dân.
