Trong "Tây Du Ký" của nhà văn Ngô Thừa Ân, Tôn Ngộ Không là một trong những nhân vật được mọi người yêu thích nhất. Nhân vật này được miêu tả vốn là một con khỉ đá được sinh ra từ hòn đá hấp thụ linh khí của đất trời nên được gọi là Thạch Hầu (tức khỉ đá).
Ngay từ khi mới sinh ra, Thạch Hầu đã rất linh tính, có thể một lúc tìm được Thủy Liêm Động đằng sau dòng thác nước. Khi hơn 300 tuổi, hắn tự mình học võ thuật mà không cần thầy dạy.
Sau khi chứng kiến một con khỉ già ở Hoa Quả Sơn chết, Thạch Hầu quyết định lái thuyền vượt biển đi khắp nơi để tìm thầy học phép thuật, muốn đạt được sự trường sinh.
Theo đó, Thạch Hầu tìm được đến Linh Đài Phương Thốn và được Bồ Đề Tổ Sư nhận làm đệ tử. Con khỉ đá này nhiều lần hiểu được ẩn ý của Bồ Đề Tổ Sư.
Về sau, Bồ Đề Tổ Sư dạy cho người đồ đệ thông minh này đạo pháp trường sinh cùng 72 phép biến hóa (Thất thập nhị huyền công - Địa Sát).
Không những vậy, Bồ Đề Tổ Sư còn đặt tên cho Thạch Hầu là Tôn Ngộ Không. Con khỉ đá vô cùng vui mừng khi được sư phụ đặt tên cho.
Tên gọi Tôn Ngộ Không hàm ý sâu xa. Trong đó, chữ "Tôn" trong "Hồ Tôn" nghĩa là khỉ.
Bồ Đề Tổ Sư xếp Tôn Ngộ Không vào loại "Ngộ" thuộc hệ phái tu đạo của mình. Đồng thời, ông hy vọng Tôn Ngộ Không có thể tu tâm dưỡng tính, không nên bướng bỉnh, ngông cuồng.
Chữ "Không" trong tên gọi Tôn Ngộ Không có nghĩa là vứt bỏ tất cả tâm chấp niệm trước dục vọng. "Không" là cảnh giới cao nhất để đạt đến viên mãn, đắc đạo, là hoàn toàn vô niệm. Chỉ khi đạt đến trạng thái "Không" này, người tu luyện mới có thể thực sự trở về với chân ngã và bản nguyên cao quý của chính mình.
Nhờ được Bồ Đề Tổ Sư chỉ dạy, Tôn Ngộ Không từ một con khỉ đá bình thường trở thành nhân vật có bản lĩnh cao cường, có thể đại náo thiên cung, náo loạn địa phủ... trước khi đi theo phò tá Đường Tăng đi thỉnh kinh. Ảnh trong bài mang tính minh họa.
