Năm 1986, một ngôi mộ cổ được các nhà khảo cổ phát hiện ở trấn Thanh Long Sơn, huyện Nại Man, Triết Lý Mộc minh, thuộc khu tự trị Nội Mông, Trung Quốc. Sau khi tiến hành cuộc khai quật, họ xác định đây là nơi chôn cất của một công chúa thời nhà Liêu (907 - 1125).
Cụ thể, các nhà khảo cổ cho hay lăng mộ có kích thước khá lớn. Các bức tranh tường bên trong mộ cổ còn khá nguyên vẹn. Trong số các hiện vật được tìm thấy có một tấm văn bia. Nội dung trên văn bia giúp xác định danh tính chủ nhân ngôi mộ là Trần Quốc công chúa và phò mã họ Tiêu.
Trần Quốc công chúa là con gái của Gia Luật Long Khánh và cháu gái của Liêu Cảnh Tông - hoàng đế thứ 5 của triều Liêu (trị vì từ năm 969 - 982).
Trần Quốc công chúa qua đời năm 1018. Khi đó, bà 18 tuổi. Cả công chúa và phò mã đều mắc bệnh và qua đời khi còn trẻ. Sau khi mất, họ được chôn cùng trong một ngôi mộ.
Khi mở nắp quan tài trong lăng mộ, các chuyên gia vô cùng bất ngờ khi nhìn thấy thi hài vợ chồng Trần Quốc công chúa. Trong đó, công chúa nhà Liêu đội vương miện vàng, tai đeo khuyên trân châu, tay đeo vòng vàng... Phò mã họ Tiêu được chôn cất với mặt nạ vàng quý hiếm.
Vợ chồng Trần Quốc công chúa được chôn cất với kho báu tùy táng khổng lồ. Các nhà khảo cổ tìm thấy hơn 3.200 hiện vật bằng vàng, ngọc, đá quý… tại nơi an nghỉ của họ.
Trong số các hiện vật được tìm thấy, các chuyên gia bất ngờ khi nhìn thấy một chiếc chén trông khá hiện đại. Qua kiểm tra, họ xác định chiếc chén được làm từ pha lê. Cổ vật này được chế tác tinh xảo với 2 lỗ nhỏ ở thành chén để gắn dây chuyền vàng.
Chiếc chén hơn 1.000 tuổi này có hình dáng khá giống món đồ thời nay. Điều này cho thấy những nghệ nhân thời xưa có tay nghề cao, qua đó tạo ra những món đồ tinh xảo, gần giống với chén, cốc mà chúng ta dùng bây giờ.
