Khi độc giả ngày càng dịch chuyển sang các nền tảng số và thói quen tiêu thụ thông tin thay đổi mạnh mẽ, chuyển đổi số không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu bắt buộc đối với báo in nếu muốn tồn tại và phát triển trong môi trường truyền thông biến đổi từng ngày.

Chuyển đổi số là xu thế tất yếu

Sự bùng nổ của công nghệ thông tin, báo chí đa phương tiện khiến ngành báo in rơi vào khủng hoảng, khó khăn chồng chất khi lượng người đọc và doanh thu quảng cáo sụt giảm. Không ít tờ báo lớn nhỏ lao đao tìm lối thoát, thậm chí phải đóng cửa. Đáng chú ý, The Independent, một trong những tờ báo uy tín hàng đầu của Anh, chính thức ngừng phát hành ấn phẩm báo in vào tháng 3/2016, chỉ còn phiên bản điện tử.

Để duy trì hoạt động và thu hút độc giả trong kỷ nguyên số, các tờ báo in đã và đang áp dụng nhiều biện pháp như phát triển đa dạng nội dung số, xây dựng mô hình tòa soạn hội tụ, ứng dụng công nghệ hiện đại và tạo ra trải nghiệm tương tác mới cho báo in,... Ngoài ra, các giải pháp tài chính như thu phí độc giả trực tuyến và tìm kiếm nguồn tài chính mới cũng được đẩy mạnh để ổn định doanh thu.

Việc chuyển đổi số không chỉ là thay đổi công nghệ, mà là một sự tái cấu trúc toàn diện của tờ báo, từ hình thức đến nội dung,... để tạo ra những giá trị mới, nâng cao hiệu quả hoạt động và đảm bảo sự cạnh tranh bền vững trong thời đại kỹ thuật số. Nhiều tờ báo giấy tên tuổi trên thế giới như The New York Times, The Wall Street Journal (WSJ),...vẫn đứng vững nhờ khả năng thích nghi, xoay chuyển tình thế ngoạn mục.

Cách "sinh tồn" của báo in thế giới

Trên thế giới, nhiều tờ báo lớn uy tín vẫn duy trì ấn phẩm báo in với chiến lược rõ ràng, chú trọng chất lượng bài viết, nội dung chuyên sâu, phát hành định kỳ và phục vụ nhóm độc giả riêng biệt,...Khi xu hướng số hóa là tất yếu, nhiều tòa soạn nhanh chóng chuyển mình, kết hợp báo in và báo điện tử nhằm tối ưu hóa nguồn lực, giữ chân độc giả trung thành, thu hút độc giả mới và tạo doanh thu ổn định.

The Wall Street Journal (WSJ) được xem là một ví dụ điển hình và thành công trong việc triển khai mô hình kinh doanh trả phí cho nội dung tin tức trực tuyến, đặt nền móng cho xu hướng "bức tường phí" (paywall) trong ngành báo chí.

Nhìn thấy tiềm năng tăng trưởng doanh thu từ việc độc giả sẵn sàng trả tiền cho nội dung số chất lượng cao, WSJ đi tiên phong thu phí người đọc trực tuyến từ năm 1997.

Từ mô hình freemium (chọn lọc nội dung miễn phí), WSJ chuyển gần như toàn bộ nội dung chuyên sâu, nội dung thuộc lĩnh vực kinh doanh/finance vào vùng trả phí. Khi bạn đọc lựa chọn một bài báo có thu phí, bức tường phí sẽ xuất hiện, yêu cầu đăng nhập tài khoản sẵn có hoặc là đăng ký trả tiền để tiếp tục đọc báo.

Các bài viết của WSJ có nội dung chuyên sâu, bản quyền có giá trị cao vẫn thuyết phục người dùng sẵn sàng trả phí, đặc biệt trong nhóm độc giả chuyên ngành.

The New York Times cũng là một trong những tờ báo thu phí báo chí thành công nhất thế giới.

The New York Times triển khai bức tường phí từ tháng 3/2011, với mô hình “metered access” - người chưa đăng ký có thể đọc được một số bài miễn phí mỗi tháng, vượt qua ngưỡng đó là phải đăng ký trả phí. Nhưng để hiệu quả hơn, The Times đã chuyển sang sử dụng mô hình học máy (machine learning) mang tên Dynamic Meter, nhằm cá nhân hóa giới hạn này cho từng người dùng đã đăng ký, dựa trên hành vi tương tác của họ.

Theo một thống kê, năm 2017, lượng phát hành của The New York Times tăng gấp 10 lần. Doanh thu hàng năm từ các đăng ký chỉ sử dụng kỹ thuật số đạt mức 450 triệu USD vào cuối năm 2019. Tính năm 2022, tờ báo này chính thức đạt 10 triệu thuê bao đăng ký trả tiền trên cả nền tảng in ấn và kỹ thuật số.

Không chỉ dựa vào mô hình thu phí từ độc giả, The New York Times còn đa dạng hóa nguồn thu thông qua các hoạt động thương mại điện tử và hợp tác sản xuất nội dung trên các nền tảng số, khai thác tối đa tiềm năng của Internet để phát triển bền vững.

Để thu hút nhiều độc giả hơn cũng như tăng người đăng ký trả phí, The New York Times không chỉ tập trung nâng cao chất lượng sản phẩm, mà còn liên tục đưa ra những chiến lược kinh doanh sáng tạo, chẳng hạn thử nghiệm trên môi trường di động các ứng dụng hoàn toàn mới,...

The Financial Times (FT) là một trong những tờ báo tiên phong và nổi bật trong việc áp dụng mô hình "bức tường phí cứng" (hard paywall). Theo đó, người dùng chỉ có thể đọc được một số bài miễn phí cực kỳ giới hạn (thường chỉ 1 bài khi đăng ký bản dùng thử), hoặc không thể đọc gì nếu không có tài khoản.

FT triển khai mô hình này từ năm 2007, sớm hơn nhiều báo khác, và là một trong những ví dụ thành công nhất trong giới báo chí tài chính.

Với đối tượng độc giả chủ yếu là chuyên gia, nhà đầu tư, lãnh đạo doanh nghiệp, The Financial Times tự tin rằng họ có nhu cầu thật sự và sẵn sàng trả phí để có thông tin chất lượng, chuyên sâu và độc quyền, chủ yếu về tài chính, đầu tư, kinh doanh toàn cầu.

Tính đến năm 2023, FT có 1,3 triệu lượt đăng ký trả phí, chứng minh tờ báo đã đạt được thành công đáng kể từ chiến lược này.