Từ khi lên làm tổng thống cách đây ba tháng, Donald Trump đã kết thúc nhiều thập niên thận trọng trong quan hệ với Trung Quốc. Việc ông Trump đe dọa không cần đến Bắc Kinh để chấm dứt những hành động khiêu khích của Bình Nhưỡng và cử nhóm tác chiến tàu sân bay đến ngoài khơi Bán đảo Triều Tiên, đã làm đảo lộn tương quan lực lượng trong khu vực.

Trang mạng Libération đăng bài phỏng vấn học giả Pháp François Godement - giám đốc Chương trình châu Á và Trung Quốc của Hội đồng Đối ngoại châu Âu - nhận định về tình hình leo thang quân sự tại Bán đảo Triều Tiên. Bài viết mang tựa đề “Bắc Kinh lo ngại bị đứng ngoài lề hồ sơ Bắc Triều Tiên”.

Học giả François Godement nhận định, trong lúc phương Tây liên tục chỉ trích hay chế nhạo ông Trump và có thể là đánh giá thấp chính quyền Trump, thì Trung Quốc lại có cái nhìn thận trọng. Bắc Kinh coi đây là chuyện nghiêm túc, nên đã nghe ngóng động tĩnh và không hành động thái quá. Thái độ của Chủ tịch Tập Cận Bình khi gặp gỡ tổng thống Mỹ ở Mar-a-Lago cho thấy rất rõ điều đó.

Từ khi tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố: “Chúng tôi không còn trông cậy vào các ông để giải quyết vấn đề Bắc Triều Tiên, chúng tôi sẽ tự mình hành động”, Bắc Kinh lo ngại sẽ bị đứng ngoài lề trong vấn đề Triều Tiên. Do không biết được ông Trump thực sự kiên quyết hay chỉ tung hỏa mù, Bắc Kinh đành phải cảnh giác.

Việc Mỹ đe dọa hành động trực tiếp đã có thể gây chuyển động ở Trung Quốc, sau 25 năm hoàn toàn không nhúc nhích. Cho dù không luôn phản ánh quan điểm của chính quyền, tờ Hoàn cầu Thời báo hôm 12/4 đã hăm dọa cấm vận dầu lửa đối với Triều Tiên. Trước đó, Reuters đưa tin những chuyến tàu chở than đá Triều Tiên bị Trung Quốc không cho cập cảng. Sau vụ Mỹ dùng tên lửa hành trình không kích Syria và các tweet của ông Trump về Triều Tiên, sự lo ngại của Trung Quốc được diễn đạt qua chủ trương cứng rắn hơn đối với Bình Nhưỡng.

Về khả năng “bàn cờ bị vẽ lại”, học giả người Pháp François Godement nhận định: “Không thể chối cãi rằng đã có những tiến triển và những hành động mạnh mẽ, cho dù vẫn còn dấu hỏi về tầm nhìn tổng quát của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Chính sách của ông, mà người ta chỉ có thể phỏng đoán vì khó thể diễn giải từ các tweet, có vẻ mang tính thỏa hiệp hơn là khẳng định”.

Học giả François Godement cho rằng khi ông Trump nói rằng “nhượng bộ trong hồ sơ Bắc Triều Tiên sẽ có ích trong vấn đề thương mại”, thực ra là ông muốn mặc cả với Trung Quốc.