1. Cá trê ngoi lên – dấu hiệu trời sắp mưa: Cá trê sống ở tầng đáy ao hồ, rất nhạy cảm với sự thay đổi áp suất khí quyển. Trước khi mưa, chúng thường ngoi lên mặt nước để thở do thiếu oxy.
Không chỉ vậy, cá trê còn dễ bị kích thích bởi độ ẩm và điện trường thay đổi. Khi thấy chúng bơi lượn nhiều, ngoi đầu liên tục – hãy sẵn sàng cho một cơn mưa lớn.
2. Ếch, nhái kêu vang – mưa sắp về: Tiếng ếch nhái kêu râm ran buổi chiều hay tối là dấu hiệu độ ẩm tăng. Chúng thường ra khỏi nơi ẩn náu để kêu gọi bạn tình hoặc kiếm ăn trước mưa.
Câu dân gian "Ếch kêu uôm uôm, trời mưa đếm được từng hôm" phản ánh chính xác sự nhạy bén của loài vật này với thời tiết – một “cảm biến sống” ở đồng quê.
3. Kiến bò lên cao – báo hiệu mưa lớn hoặc lũ về: Kiến vốn sống trong đất, cực kỳ sợ ngập nước. Trước cơn mưa to, chúng sẽ kéo nhau bò lên tường, cây, hàng rào hoặc nơi khô ráo để tránh nước.
Hiện tượng kiến bò dài hàng đàn là dấu hiệu trời mưa lớn đang tới. Kinh nghiệm dân gian đã đúc kết: “Kiến càng bò cao, trời càng mưa lâu.”
4. Chim bay thấp – dấu hiệu trời sắp mưa: Trước mưa, áp suất không khí giảm khiến côn trùng – thức ăn của chim – bay thấp hơn. Chim sẻ, chim én cũng bay là là để săn mồi.
Khi thấy chim bay sát mặt đất với tần suất nhiều, người xưa tin rằng trời sắp mưa. Câu “Chim bay thấp, mưa ngập bờ ao” ra đời từ chính quan sát này.
5. Trâu bò nằm rạp, bỏ ăn – trời sắp giông bão: Trâu bò có thể cảm nhận sự thay đổi áp suất, độ ẩm rất rõ. Khi thấy chúng nằm yên, không nhai lại hoặc có dấu hiệu lười vận động – đó là dấu hiệu xấu.
Người nông dân kinh nghiệm thường nhanh chóng đưa đàn vật nuôi về chuồng khi thấy hiện tượng này, để tránh giông lốc bất ngờ hoặc bão lớn.
6. Rắn bò ra đường – báo hiệu mưa hoặc thời tiết đổi mùa: Rắn thường ở trong hang ẩm. Trước khi mưa lớn hoặc khi thời tiết chuyển mùa, chúng sẽ bò ra ngoài để tìm nơi khô ráo và an toàn hơn.
Nếu thấy rắn xuất hiện giữa ban ngày – vốn rất hiếm – thì gần như chắc chắn có biến đổi khí hậu đang đến: mưa to, mát lạnh hoặc mùa chuyển giao.
7. Chuồn chuồn bay thấp – mưa sắp đến gần: Trước mưa, độ ẩm tăng cao làm không khí nặng nề, côn trùng bay thấp hơn. Chuồn chuồn – loài săn mồi – sẽ bay là là theo sát mặt đất để bắt mồi.
Chuồn chuồn bay thấp là dự báo mưa chính xác đến ngạc nhiên. Ngược lại, khi trời nắng đẹp, chúng bay cao và lượn linh hoạt trong không trung.
