Sáng 3/7, tại Hà Nội, Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức họp báo Công bố Lệnh của Chủ tịch nước công bố các Luật, Pháp lệnh vừa được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 9.

16 luật, pháp lệnh được công bố

Tại buổi họp báo, ông Phạm Thanh Hà, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước đã công bố Lệnh của Chủ tịch nước về nội dung cơ bản của các Luật, Pháp lệnh đã được Quốc hội, UBTVQH vừa thông qua.

Theo đó, các Luật, Pháp lệnh được công bố tại buổi họp báo bao gồm:

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bầu cử ĐBQH và đại biểu HĐND;

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng hình sự;

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự;

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật:

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Mặt trận tổ quốc Việt Nam, Luật Công đoàn, Luật Thanh niên và Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở;

Luật Cán bộ, công chức;

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam;

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính;

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 11 luật về quân sự, quốc phòng;

Luật Thanh tra;

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật Hải quan, Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư công, Luật Quản lý sử dụng tài sản công;

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng dân sự, Luật Tổ tụng hành chính, Luật Tư pháp người chưa thành niên, Luật Phá sản và Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án;

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân;

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp;

Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh Thủ tục bắt giữ tàu biển, Pháp lệnh Thủ tục bắt giữ tàu bay, Pháp lệnh Trình tự, thủ tục Tòa án nhân dân xem xét, quyết định việc đưa người nghiện ma túy từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, Pháp lệnh Xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi cản trở hoạt động tố tụng, Pháp lệnh Trình tự, thủ tục xem xét, quyết định áp dụng các biện pháp xử lý hành chính tại Tòa án nhân dân và Pháp lệnh Chi phí tố tụng.

tăng gấp đôi hình phạt tiền với 24 tội danh

Tại họp báo, thông tin về một số nội dung của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự, Thượng tướng Lê Quốc Hùng, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết, Luật này có hiệu lực từ 1/7/2025.

Theo đó, Luật bỏ hình phạt tử hình tại 8 tội danh (Tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân (Điều 109); Tội gián điệp (Điều 110); Tội phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (Điều 114); Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh (Điều 194); Tội vận chuyển trái phép chất ma tuý (Điều 250); Tội tham ô tài sản (Điều 353); Tội nhận hối lộ (Điều 354); Tội phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược (Điều 421).

Riêng đối với Tội tham ô tài sản và Tội nhận hối lộ, sau khi bỏ hình phạt tử hình, nhằm bảo đảm thu hồi tài sản do phạm tội mà có, đồng thời khuyến khích người phạm tội tích cực khai báo trong quá trình giải quyết vụ án, Luật đã sửa đổi, bổ sung quy định tại khoản 1 Điều 63 theo hướng: “Người bị kết án tù chung thân về tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ chỉ có thể được xét giảm thời hạn chấp hành hình phạt khi đã chủ động nộp lại ít nhất 3/4 tài sản tham ô, nhận hối lộ và đã hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn”.

Bên cạnh đó, Luật nâng gấp 2 lần hình phạt tiền đối với 24 tội danh, tập trung vào nhóm tội về hàng giả, môi trường, an toàn thực phẩm, tham nhũng.

Ngoài ra, Luật còn tăng mức phạt tù tại 8 điều luật trong Bộ luật Hình sự hiện hành, tập trung vào các nhóm tội về môi trường, ma túy, an toàn thực phẩm.

Về quy định điều khoản chuyển tiếp (Điều 4), các quy định của Luật này nếu không có lợi cho người phạm tội thì không áp dụng đối với hành vi phạm tội xảy ra trước 0h00 phút ngày 1/7/2025 mà sau thời điểm đó mới bị phát hiện hoặc đang bị điều tra, truy tố, xét xử, trừ trường hợp người phạm tội về các tội quy định tại Điều 353 (Tội tham ô tài sản) và Điều 354 (Tội nhận hối lộ) của Bộ luật Hình sự mà theo quy định của Luật này (bỏ hình phạt tử hình đối với các tội này) được chuyển thành tù chung thân thì vẫn áp dụng quy định về việc chỉ được xem xét giảm thời hạn chấp hành hình phạt khi đáp ứng được các tiêu chí đã chủ động nộp lại ít nhất 3/4 tài sản tham ô, nhận hối lộ và đã hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn.

Luật cũng hướng dẫn xử lý tình huống phát sinh đối với người đã bị tuyên án tử hình về các tội đã bỏ hình phạt tử hình trong Luật trước ngày 1/7/2025 nhưng chưa thi hành; Hướng dẫn xử lý tình huống phát sinh khi thi hành án tù chung thân đối với người phạm tội tham ô tài sản và tội nhận hối lộ (khoản 4 và khoản 5 Điều 4).

Để đảm bảo sự công bằng, tránh gây bất lợi đối với người phạm tội, khoản 5 Điều 4 cũng quy định về việc hình phạt tù chung thân đã tuyên trước ngày 1/7/2025 đối với các tội tham ô tài sản và nhận hối lộ thì không cần phải có điều kiện “đã chủ động nộp lại ít nhất 3/4 tài sản tham ô, nhận hối lộ và đã hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn” khi xét giảm mức hình phạt đã tuyên đối với người phạm tội.