Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục (Hà Nội) đã cơ bản hoàn thành giai đoạn 1 với nhiều hạng mục quan trọng. Theo đó, tòa nhà “Hàm cá mập” đã được phá dỡ; tòa nhà số 7-9 Đinh Tiên Hoàng được chỉnh trang; kiến trúc nhà hàng Thủy Tạ được khôi phục; đồng thời mặt tiền các hộ dân dọc các tuyến phố Đinh Tiên Hoàng – Cầu Gỗ – Hàng Đào cũng được cải tạo đồng bộ.

Đáng chú ý, một màn hình LED cỡ lớn đã được lắp đặt để phục vụ các sự kiện cộng đồng, trong khi giao thông và không gian công cộng quanh Hồ Gươm được tổ chức lại theo hướng thông thoáng, thuận tiện hơn cho người dân và du khách.

Tuy nhiên, bên cạnh đó có nhiều ý kiến chê bai, thậm chí gay gắt. PV Tri thức và Cuộc sống đã ghi nhận nhiều ý kiến trái chiều của người dân quanh Hồ Gươm về sự đổi thay này.

Niềm vui từ không gian rộng thoáng

Trò chuyện với Báo Tri thức và Cuộc sống, bà Lê Thị Hồng Thanh (68 tuổi, phố Lý Quốc Sư) chia sẻ: “Diện mạo mới của quảng trường rất rộng rãi, khang trang, tạo cảm giác thoải mái và thư giãn. Tôi tin nơi đây sẽ thu hút thêm nhiều khách du lịch đến tham quan và lưu lại những khoảnh khắc đẹp".

Theo bà, sự kiện kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám vừa qua chứng minh sức hút mới mẻ của không gian này: lượng du khách đổ về Hồ Gươm đông hơn, không khí cũng sôi động hơn.

Gắn bó cả đời với công việc chở khách dạo quanh phố cổ, ông Tảo, một người lái xích lô hài lòng thấy cảnh ùn tắc giao thông đã phần nào được cải thiện.

“Trước kia cua này tắc đường kinh khủng, ngày nào cũng kẹt. Nhưng bây giờ rộng rãi, mát mẻ, dễ chịu hơn nhiều. Tôi kỳ vọng Hà Nội sẽ ngày càng “sáng sủa, thoáng đãng hơn nữa", ông chia sẻ.

Ông Trần Bình Ước (70 tuổi), một người dân gốc phố cổ, không giấu nổi niềm xúc động: “Đứng ở đây, tôi thấy rất vinh dự và phấn khởi. Quảng trường bây giờ đẹp lắm, đẹp hơn cả thời xưa”.

Với ông Ước, nơi này gắn bó cả tuổi thơ, từ tiếng tàu điện leng keng đến không khí rộn ràng bên hồ. Ngân nga câu hát “Dù có đi bốn phương trời, lòng vẫn nhớ về Hà Nội”, ông Ước chia sẻ, ông coi Quảng trường là “nơi rất quý”, vừa mang giá trị lịch sử, vừa gợi nhớ một Hà Nội yêu dấu.

Mong giữ hồn cốt Hà Nội, đặc biệt ở khu vực Hồ Gươm

Tuy vậy, không ít người dân vẫn đau đáu khi nhìn về sự đổi thay, đặc biệt là những người đã cùng gia đình gắn bó nhiều đời ở Hà Nội. Họ vui vì diện mạo mới khang trang, nhưng cũng lo ngại Hà Nội dần đánh mất những nét riêng từng làm nên bản sắc.

Nhắc đến hình ảnh “Hàm Cá Mập” từng là dấu ấn kiến trúc đặc trưng nơi đây, bà Lan (67 tuổi, quận Ba Đình) cho rằng, công trình có một dấu ấn riêng. Nếu còn cái hàm cá mập thì khách du lịch đến đây sẽ có một ấn tượng, một kiến trúc độc đáo. Tuy vậy, bà cũng cho rằng diện mạo hiện nay của quảng trường vẫn có nét đẹp và sự thoáng đãng.

Còn với bà Oanh, 73 tuổi, một người “Hà Nội gốc”, khi ngắm nhìn những hình ảnh của Hà Nội hiện đại, ký ức xưa lại ùa về. Ngày bé, bà từng được bố dẫn đi chơi Hồ Gươm. Bà còn nhớ, nơi đây có một ngôi miếu thờ. Thời đó, cảnh quan khác rất nhiều.

“Khu vực Hồ Hoàn Kiếm bây giờ bị lấn vào nhiều quá, nhìn không còn rộng rãi như trước. Hồ phải rộng thì mới đẹp, mới đúng với cái hồn của nó”, bà Oanh trăn trở.

Cả hai bà đều bày tỏ chung một mong muốn, Hà Nội có thể phát triển, nhưng khu vực trung tâm, đặc biệt là Hồ Gươm, cần được bảo tồn như một di sản tinh thần.

“To, đẹp, hiện đại thì nơi nào cũng xây được, nhưng Hà Nội phải giữ cho mình cái riêng, càng giữ được nhiều hồn cốt Hà Nội càng tốt. Nhất là khu vực Hồ Hoàn Kiếm, không phải cứ to, hiện đại bê về đây là đẹp, nó phải phù hợp”, bà Lan nói.

Theo hai bà, những hình ảnh xưa như cửa hàng Bách hóa 12 Bờ Hồ, bến xe điện leng keng… tuy nhỏ bé nhưng lại tạo nên nét duyên riêng của phố cổ. “Có lẽ, những người gắn bó cả đời với Hà Nội như chúng tôi sẽ có những cảm xúc hoài niệm. Mỗi người có một quan điểm, nhưng tôi cho rằng, nhiều người cũng giống chúng tôi, mong Hà Nội giữ lại được cái hồn cốt của mình”, bà Lan chia sẻ thêm.

“Chúng tôi vừa vui vừa buồn. Vui vì Hà Nội ngày càng phát triển, nhưng cũng buồn vì những kỷ niệm xưa dần phai. Hồi nhỏ, mỗi dịp Tết bố tôi đưa đi chợ phiên ngay khu vực này, đường thì hẹp nhưng hồ rộng lắm. Giờ thì lấn nhiều quá. Mỗi thời một khác, nhưng vẫn mong giữ lại một phần để thế hệ sau còn thấy được nét riêng của Hà Nội”, bà Oanh bộc bạch.

Làm sao để người ta nhìn là biết ngay đây là Hà Nội, là Hồ Gươm

Anh Bùi Việt Hoài, một cư dân Hà Nội, cho rằng: “Không gian mới khá hiện đại. Tôi mong có thêm chi tiết gắn với bản sắc Hà Nội, như Khuê Văn Các, Tháp Rùa, Trống đồng… để vừa đẹp vừa gợi nhớ văn hóa truyền thống”.

Anh nhấn mạnh, việc bổ sung những chi tiết văn hóa sẽ giúp thế hệ trẻ có thêm điểm check-in, qua đó nhận diện rõ: “Người ta nhìn là biết ngay đây là Hà Nội, là Hồ Gươm".

Chia sẻ quan điểm về những tranh cãi trên mạng xã hội về việc công trình “xấu”, thiếu hài hòa với không gian Hồ Gươm, anh Hoài cho rằng, một công trình chưa hoàn thiện thì không thể vội vàng chê xấu hay khen đẹp, cần thời gian. “Ngày trước, Hàm Cá Mập cũng từng bị chê nhiều, nhưng rồi cũng trở thành dấu ấn. Khen chê là chuyện bình thường”, anh Hoài nói.