Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an vừa hoàn tất kết luận điều tra, đề nghị truy tố 38 bị can trong vụ án sai phạm liên quan đến kit test Việt Á. Trong đó, cựu Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long bị cáo buộc nhận hối lộ 2,25 triệu USD để can thiệp, tác động giúp Công ty Việt Á được cấp số đăng ký lưu hành kit xét nghiệm Covid-19.
Đáng chú ý, khi còn làm Bộ trưởng Y tế, khi nói về công tác phòng, chống dịch, “đại án” Việt Á và các sai phạm trong ngành y tế, ông Nguyễn Thanh Long từng có nhiều phát ngôn gây chú ý. Tại kỳ họp thứ 2 vào ngày 10/11/2021, khi trả lời chất vấn về tình trạng hàng loạt cán bộ y tế vướng lao lý khi sai phạm trong đấu thầu và mua bán thuốc, ông Nguyễn Thanh Long nói rằng: “Đây là những vụ việc hết sức đau lòng. Mặc dù các quy định về đấu thầu đã có, nhưng vẫn có vi phạm, tham ô, tham nhũng. Chúng tôi lên án, các cơ quan chức năng sẽ xử lý theo đúng pháp luật".
Tháng 1/2022, ông Nguyễn Thanh Long khi đó là Bộ trưởng Y tế ký báo cáo gửi Quốc hội, trong đó, nêu rõ về các vấn đề có liên quan đến vụ việc xảy ra tại Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á: “Vi phạm của Công ty cổ phần công nghệ Việt Á là vi phạm pháp luật nghiêm trọng, đã được Chính phủ, Thủ tướng chỉ đạo Bộ Công an tiến hành điều tra và khởi tố các cá nhân vi phạm. Công ty cổ phần công nghệ Việt Á đã lợi dụng tình trạng dịch bệnh để trục lợi. Có cá nhân đã vi phạm các quy định trong tổ chức thực hiện mua sắm, đấu thầu và lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ".
Tại hội nghị trực tuyến Chính phủ với các địa phương vào ngày 5/1/2022, ông Nguyễn Thanh Long khẳng định: “Những vi phạm, sai sót xảy ra vừa qua là rất nghiêm trọng, cần phải xử lý nghiêm minh nhưng không làm phai mờ những nỗ lực đóng góp, cống hiến đêm ngày cũng như sự hy sinh của đội ngũ thầy thuốc, các y bác sĩ, các cán bộ, nhân viên ngành Y tế trong cuộc chiến với dịch Covid-19 suốt thời gian qua và cả trong thời gian sắp tới”.
Tại phiên thảo luận tổ của Quốc hội về dự thảo Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) vào ngày 26/5/2022, ông Nguyễn Thanh Long thừa nhận thời gian qua xảy ra nhiều sai phạm liên quan đến xã hội hóa y tế. "Bấy lâu nay vấn đề xã hội hóa đối với y tế bị sai phạm rất nhiều, nên chúng tôi đang xây dựng nghị định liên doanh, liên kết xã hội hóa trong lĩnh vực y tế để trình sớm với Chính phủ", ông Long nói.
Mới đây, tại kết luận điều tra vụ Việt Á, Cơ quan CSĐT Bộ Công an nêu rõ hành vi ông Nguyễn Thanh Long cùng thuộc cấp nhiều lần “vòi” tiền Công ty Việt Á. Phan Quốc Việt đã đưa hối lộ ông Nguyễn Thanh Long 2,25 triệu USD, tương đương hơn 51 tỷ đồng.
Cơ quan Cảnh sát Điều tra C03 cáo buộc cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long và thư ký Nguyễn Huỳnh đã tác động, chỉ đạo giúp doanh nghiệp Việt Á được cấp phép lưu hành kit test COVID-19. Thực hiện hành vi trái pháp luật, để Việt Á tổ chức sản xuất, tiêu thụ kit test theo đơn giá nâng khống, thu lời bất chính số tiền đặc biệt lớn.
Tháng 12/2020, Phan Quốc Việt xách theo một túi vải chứa 200.000 USD đến nhà bị can Huỳnh tại số 19, ngõ 123 Văn Cao (phường Liễu Giai, quận Ba Đình, Hà Nội) và gửi cho Huỳnh đưa cho cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long. Khoảng 10h ngày 23/1/2021, Việt tiếp tục chỉ đạo ông Vũ Đình Hiệp đưa 2 tỷ đồng cho Huỳnh, số tiền này Huỳnh giữ.
Khoảng trước Tết Nguyên đán 2021, cựu Bộ trưởng Long chỉ đạo cựu thư ký Huỳnh liên hệ với Việt, đề nghị đưa 1 triệu USD để xử lý công việc. Sau đó, Huỳnh liên hệ với Việt để nói về "nguyện vọng" của Long. Nhận tin, Việt để 1 triệu USD và 2 tỷ đồng vào một túi vải màu xanh in chữ "chúc mừng năm mới" và đến nhà Huỳnh để nhờ gửi cho ông Long 1 triệu USD, còn 2 tỷ đồng là đưa thư ký cựu Bộ trưởng Bộ Y tế. Sau đó, Huỳnh chuyển 1 triệu USD cho ông Long, 2 tỷ đồng còn lại sử dụng cá nhân.
Tiếp đó, ngày 29/6/2021, bị can Phan Quốc Việt tiếp tục đến trụ sở Bộ Y tế gặp ông Long để bàn về việc sản xuất vắc xin phòng dịch COVID-19 theo chủ trương của Chính phủ. Sau khi nói chuyện được khoảng 15 phút thì Việt lấy 1 túi vải bên trong chứa 50.000 USD đưa cho bị can Long và ra về.
Khoảng đầu tháng 11/2021, bị can Nguyễn Thanh Long tiếp tục chỉ đạo thư ký yêu cầu Việt chi kinh phí để tiếp tục xử lý công việc. Nhận lệnh, Huỳnh báo lại cho Phan Quốc Việt và Việt đồng ý, hẹn gặp nhau ngay trong ngày. Sau khi đưa cho Huỳnh túi tiền chứa 1 triệu USD, cả 2 ngồi ăn tối tại một căn hộ ở phường Giảng Võ (quận Ba Đình, Hà Nội). Sau đó, trong khi chở cựu Bộ trưởng Long về nhà riêng, Huỳnh đã cầm túi tiền vải to màu xanh vào hầm và để sát cửa thang máy rồi đi về. Bị can Long kiểm tra thấy bên trong chứa 1 triệu USD, gồm 10 cọc, mỗi cọc 10 tệp, mỗi tệp 100 tờ mệnh giá 100 USD.
Trong quá trình điều tra, bị can Nguyễn Thanh Long thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, tích cực hợp tác với cơ quan điều tra làm rõ bản chất, có thành tích xuất sắc trong công tác. Hiện tại bị can Long đã nộp khắc phục gần hết số tiền đã nhận hối lộ.
