Theo tài liệu thu thập của PV Báo Tri thức và Cuộc sống, trong số 74 bên mời thầu mà Công ty TNHH Thương mại & Dịch vụ Vũ Tịnh (Công ty Vũ Tịnh) từng tham gia dự thầu, Công ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Châu Nam Sơn (Công ty Châu Nam Sơn) nổi lên là một đối tác đặc biệt "có duyên" với nhà thầu đến từ Cần Thơ này.
Tỷ lệ trúng thầu tuyệt đối và giá trị "khủng"
Dữ liệu thống kê cho thấy, Công ty Vũ Tịnh đã tham gia tổng cộng 13 gói thầu do Công ty Châu Nam Sơn mời thầu và đáng kinh ngạc là đã trúng thầu cả 13 gói, đạt tỷ lệ thành công 100%. Tổng giá trị của 13 gói thầu này lên đến 91.229.643.000 đồng. Tỷ lệ trung bình giữa giá trúng thầu so với giá dự toán/giá gói thầu tại các gói do Châu Nam Sơn mời là 96,77%, tương đương mức tiết kiệm chỉ khoảng 3,23%, thấp hơn một chút so với mức tiết kiệm trung bình chung của Vũ Tịnh (khoảng 2,9%).
Các gói thầu mà Vũ Tịnh trúng tại Công ty Châu Nam Sơn diễn ra trong giai đoạn từ năm 2018 đến 2023, chủ yếu tập trung vào việc mua sắm, cung cấp, lắp đặt thiết bị cho các đơn vị trường học, cơ quan nhà nước tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long như Hậu Giang, Vĩnh Long, Bạc Liêu và một số địa phương khác .
Một số gói thầu lớn đáng chú ý bao gồm:
- Gói số 12: Mua sắm thiết bị dạy học tối thiểu lớp 6 (gồm môn: Lịch sử, Địa lý và Khoa học tự nhiên) tại Bạc Liêu, trúng thầu ngày 19/06/2023 với vai trò liên danh chính (cùng Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Sản xuất Nguyên Khải Thịnh), giá trúng thầu 37.693.221.000 đồng.
- Gói số 11: Mua sắm thiết bị dạy học tối thiểu lớp 6 (gồm môn: Ngữ văn, Giáo dục công dân, Công nghệ và Giáo dục thể chất) cũng tại Bạc Liêu, trúng thầu ngày 12/05/2023 với vai trò liên danh chính (cùng Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Sản xuất Nguyên Khải Thịnh), giá trúng thầu 37.277.882.000 đồng.
- Gói thầu Trang thiết bị dạy học tối thiểu lớp 1 năm học 2020-2021 cho các đơn vị trường học thuộc quận Ô Môn (Cần Thơ), trúng thầu ngày 01/12/2020 với vai trò độc lập, giá trúng thầu 5.152.009.000 đồng.
- Gói số 5: Lắp đặt thiết bị tại Vĩnh Long, trúng thầu ngày 26/11/2020 với vai trò độc lập, giá trúng thầu 2.662.382.000 đồng.
- Gói thầu Mua sắm trang thiết bị phục vụ hoạt động dạy học và công tác chuyên môn năm 2018-2019, trúng thầu ngày 12/10/2018 với vai trò độc lập, giá trúng thầu 2.909.600.000 đồng.
Tỷ lệ trúng thầu tuyệt đối 100% tại một bên mời thầu là một hiện tượng rất hiếm gặp và đặc biệt đáng chú ý trong bối cảnh các quy định về đấu thầu ngày càng chặt chẽ nhằm đảm bảo cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.
Các mối quan hệ "100%" khác
Ngoài Công ty Châu Nam Sơn, dữ liệu cũng cho thấy Công ty Vũ Tịnh đạt tỷ lệ trúng thầu 100% tại một số bên mời thầu khác, dù số lượng gói thầu ít hơn:
- Phòng Tài chính Kế hoạch huyện Vĩnh Thạnh (TP Cần Thơ): Tham gia 3 gói, trúng cả 3 gói. Tổng giá trị trúng thầu 48.165.468.750 đồng, tỷ lệ tiết kiệm trung bình 8,15%. Gói thầu trúng gần nhất là vào ngày 12/05/2025 với giá trị hơn 22,4 tỷ đồng .
- Phòng Tài chính Kế hoạch huyện Cờ Đỏ (TP Cần Thơ): Tham gia 3 gói, trúng cả 3 gói. Tổng giá trị trúng thầu 27.706.467.800 đồng, tỷ lệ tiết kiệm trung bình chỉ 0,91%. Gói thầu trúng gần nhất là vào ngày 21/01/2022 với giá trị gần 18,8 tỷ đồng.
- Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Thốt Nốt (TP Cần Thơ): Tham gia 2 gói, trúng cả 2 gói. Tổng giá trị trúng thầu 15.887.040.000 đồng, tỷ lệ tiết kiệm trung bình 3,45%. Các gói trúng vào cuối năm 2021.
Việc một nhà thầu có tỷ lệ thắng tuyệt đối tại nhiều bên mời thầu/chủ đầu tư khác nhau đặt ra câu hỏi về môi trường cạnh tranh tại các gói thầu này. Liệu có sự ưu ái nào dành cho Công ty Vũ Tịnh, hay đơn giản chỉ là do năng lực vượt trội của nhà thầu này so với các đối thủ?
Luật sư Nguyễn Thị Hương cho rằng: "Điều 6 Luật Đấu thầu 2023 (sửa đổi) quy định rất rõ về các trường hợp phải đảm bảo tính độc lập về pháp lý và tài chính giữa nhà thầu với chủ đầu tư, bên mời thầu, đơn vị tư vấn... nhằm ngăn chặn xung đột lợi ích và tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh. Đồng thời, Điều 16 cũng liệt kê các hành vi bị cấm, trong đó có thông thầu và các hành vi không đảm bảo công bằng, minh bạch như tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu. Việc một nhà thầu trúng 100% gói thầu tại một bên mời thầu, đặc biệt với số lượng lớn, cần được các cơ quan chức năng rà soát, kiểm tra kỹ lưỡng quy trình tổ chức lựa chọn nhà thầu để đảm bảo tuân thủ đúng các quy định này."
Chuyên gia đấu thầu Đỗ Phạm Giang nêu quan điểm: "Bên cạnh việc xem xét tuân thủ quy định pháp luật, cần phân tích sâu hơn về E-HSMT và E-HSDT của các gói thầu này. Liệu E-HSMT có đưa ra các tiêu chí quá đặc thù, chỉ phù hợp với năng lực của một nhà thầu duy nhất hay không? Số lượng nhà thầu tham gia các gói thầu này là bao nhiêu? Lý do các nhà thầu khác bị loại là gì? Nghị định 214/2025/NĐ-CP và Thông tư 79/2025/TT-BTC đã hướng dẫn chi tiết về việc lập HSMT, đánh giá HSDT, yêu cầu về tính cạnh tranh. Chủ đầu tư và bên mời thầu phải chịu trách nhiệm đảm bảo quy trình diễn ra khách quan, minh bạch."
Trong bối cảnh đó, tính cạnh tranh thực sự tại các gói thầu mà Công ty Vũ Tịnh tham gia thể hiện như thế nào qua các con số cụ thể về tỷ lệ tiết kiệm và số lượng đối thủ?
Báo Tri thức và Cuộc sống tiếp tục thông tin:
[Kỳ 4] Tính cạnh tranh gói thầu Công ty Vũ Tịnh tham gia: Tiết kiệm thấp, đối thủ quen