Đây là lần đầu tiên tại Việt Nam, một khung năng lực AI được thiết kế bài bản cho học sinh từ mầm non, với mục tiêu trang bị cho các em tư duy, kỹ năng và thái độ cần thiết để chủ động và có trách nhiệm trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo.
Chương trình AI của Vinschool là chiến lược giáo dục dài hạn, nhằm tích hợp AI như một năng lực học tập thiết yếu của thế kỷ 21, hiện thực hóa thông qua việc triển khai đồng bộ ba cấu phần: Chương trình học tích hợp năng lực AI, Bộ chuẩn năng lực AI, và Bộ công cụ đánh giá năng lực sử dụng AI dành cho cả giáo viên và học sinh.
Được xây dựng với sự bảo trợ chuyên môn từ Viện Kỹ thuật và Khoa học Máy tính – Đại học VinUni, Khung năng lực AI có mô hình tích hợp xuyên môn (holistic integration). AI được lồng ghép vào các môn học hiện hành – đặc biệt trong các môn Công nghệ Thông tin và Khoa học Máy tính – đồng thời trở thành một phần của chuẩn đầu ra của các môn học khác. Điều này giúp học sinh phát triển năng lực AI một cách tự nhiên, gắn với trải nghiệm học tập hằng ngày.
Nội dung chương trình xoay quanh ba mạch năng lực chính:
- Hiểu cách AI hoạt động, giúp học sinh nắm bắt nguyên lý cơ bản của các hệ thống AI, từ dữ liệu đến thuật toán, đồng thời hình thành các năng lực tư duy tính toán như nhận diện mẫu, phân rã vấn đề và thiết kế thuật toán;
- Nhận diện các loại AI, mang đến trải nghiệm thực tế với các công cụ và nền tảng AI đa dạng, qua đó giúp học sinh đánh giá vai trò của AI trong cuộc sống và trong các lĩnh vực nghề nghiệp tương lai;
- Sử dụng AI có trách nhiệm, nhằm nâng cao nhận thức đạo đức số, cảnh báo các rủi ro như thiên lệch thuật toán, thông tin sai lệch, và ảnh hưởng xã hội của công nghệ, từ đó giúp học sinh sử dụng AI một cách tỉnh táo, nhân văn và có trách nhiệm.Bốn loại tư duy cốt lõi mà Vinschool chú trọng phát triển gồm: tư duy máy tính (computational thinking), tư duy hệ thống (systems thinking), tư duy thiết kế (design thinking) và tư duy phản biện – sáng tạo (critical & creative thinking). Khung năng lực được thiết kế phân tầng theo từng cấp lớp, đảm bảo tính phù hợp với đặc điểm phát triển tâm lý và nhận thức của học sinh.
- Ông Nguyễn Trung Dũng, Giám đốc Chương trình và Đảm bảo Chất lượng Giáo dục của Vinschool khẳng định: “Chúng tôi không chỉ dạy học sinh sử dụng công nghệ, mà quan trọng hơn, giúp các em phát triển tư duy bậc cao, học cách học suốt đời và sẵn sàng làm chủ tương lai. Chương trình AI là một phần trong chiến lược đào tạo công dân toàn cầu – những người có phẩm chất, trí tuệ và khả năng thích nghi vượt trội.”
Theo NGƯT.TS.Tôn Quang Cường, Chủ nhiệm Khoa Công nghệ Giáo dục, Đại học Giáo dục, ĐHQG Hà Nội, chương trình AI của Vinschool là một bước tiến tiên phong: “Sáng kiến xây dựng bộ chuẩn và năng lực AI của Vinschool là một bước tiến ấn tượng, mang tính tiên phong trong giáo dục phổ thông hiện nay. Việc xây dựng khung năng lực AI tích hợp xuyên môn từ mầm non đến lớp 12 thể hiện tầm nhìn chiến lược, thúc đẩy quá trình phát triển tư duy máy tính, phản biện, đạo đức số và khả năng sáng tạo trong bối cảnh giáo dục số thông qua lồng ghép AI vào từng trải nghiệm học tập cho học sinh. Đồng thời nó cũng phản ánh chất công nghệ, giáo dục và nhân văn trong giai đoạn tiếp theo của giáo dục của chúng ta.”
Chương trình giáo dục AI tại Vinschool không chỉ là một thành tựu học thuật, mà còn là nền tảng chiến lược giúp học sinh hình thành những năng lực thiết yếu của công dân toàn cầu: hiểu công nghệ, làm chủ công nghệ và cùng công nghệ kiến tạo tương lai.
