Hán Cao Tổ Lưu Bang (256 trước Công nguyên - 195 trước Công nguyên) là hoàng đế khai quốc của nhà Hán. Xuất thân từ một gia đình nông dân, Lưu Bang dùng tài năng, bản lĩnh hơn người để gây dựng sự nghiệp, leo lên đỉnh quyền lực.
Sau khi xưng đế, Lưu Bang từng một lần đích thân dẫn quân đối đầu với quân Hung Nô. Đây là kẻ thù nguy hiểm đến từ phương Bắc mà nhà Hán mới thành lập phải đối đầu.
Cụ thể, vào năm 201 trước Công nguyên, Mặc Đốn chỉ huy quân Hung Nô tấn công Mã Ấp - nơi quân đội nhà Hán đang đóng giữ. Tướng Hàn Vương Tín được Lưu Bang giao trọng trách chỉ huy quân sĩ ở Mã Ấp.
Với binh lực hùng hậu và thiện chiến, lực lượng của Mặc Đốn đã vây đánh và đánh bại quân sĩ do tướng Hàn Vương Tín chỉ huy. Theo đó, Mã Ấp thất thủ và rơi vào tay quân Hung Nô. Trên đà chiến thắng, quân Hung Nô xuôi quân tiến đánh xuống phía Nam và bao vây Thái Nguyên (nay thuộc tỉnh Sơn Tây, Trung Quốc).
Trong bối cảnh đó, Lưu Bang quyết định đích thân dẫn quân chiến đấu chống quân địch. Ông chỉ huy 320.000 binh lính nhà Hán đối đầu với đội quân hùng hậu của Mặc Đốn ở gần Phổ Dương.
Với trang bị tốt hơn và đầy đủ hơn, đội quân của Lưu Bang ban đầu giành được chiến thắng trước quân của Mặc Đốn và đẩy lui quân Hung Nô về sát biên giới.
Thế nhưng, về sau, quân Hung Nô dùng mưu kế giả vờ rút quân khiến quân Hán tiến sâu vào lãnh thổ quân địch. Do đã mai phục từ trước xung quanh khu vực núi Bạch Đăng nên lực lượng Hung Nô bất ngờ tấn công khiến quân Hán rơi vào thế bất lợi nên nhanh chóng bị đánh bại.
Theo đó, Lưu Bang sai người mang nhiều vàng bạc, châu báu, lụa là và khéo léo khuyên Mặc Đốn lui binh để hai bên dàn xếp việc giảng hòa. Nhờ vậy, Lưu Bang có thể rút quân an toàn, tránh đổ máu thêm.
Vì thua trận và phải giảng hòa nên Lưu Bang hàng năm phải cống nạp vàng bạc, châu báu, các sản vật quý và cả mỹ nhân cho Hung Nô và Mặc Đốn để đổi lấy hòa bình.
Dù đã nhận cống nạp của nhà Hán nhưng quân Hung Nô vẫn thỉnh thoảng quấy nhiễu vùng biên giới. Triều đình của Lưu Bang vô cùng tức giận nhưng vẫn phải nhẫn nhịn vì nhà Hán mới thành lập, sức mạnh quân sự chưa đủ lớn để đánh bại kẻ thù.
