Ngày 19/11, Nga tuyên bố hệ thống phòng không của họ đã đánh chặn toàn bộ bốn tên lửa ATACMS do Mỹ sản xuất, sau khi Ukraine bất ngờ tung đòn tập kích hiếm hoi vào thành phố Voronezh ở miền nam Nga. Moscow cáo buộc Kiev cố tình nhắm vào các mục tiêu dân sự, trong khi phía Ukraine bác bỏ và khẳng định đây là cuộc tấn công có chủ đích nhằm vào hạ tầng quân sự.
Bộ Quốc phòng Nga sau đó công bố loạt hình ảnh cho thấy những mảnh vỡ được cho là của tên lửa ATACMS, vương vãi giữa một khu rừng gần Voronezh. Những hình ảnh này, được phát tán trên Telegram, cho thấy các chi tiết kim loại lớn vẫn còn nguyên vẹn, được mô tả là phần thân và bộ điều hướng của tên lửa.
Theo phía Nga, loạt tên lửa ATACMS được phóng đi từ hướng Kharkiv, một điểm nóng giao tranh. Moscow cho biết lực lượng trinh sát trên không đã nhanh chóng khoanh vùng được khu vực phóng ngay sau vụ tập kích, qua đó cho phép quân đội Nga triển khai các biện pháp đáp trả chỉ trong thời gian ngắn.
Bộ Quốc phòng Nga khẳng định các tổ hợp S-400 và Pantsir-S1 đã phối hợp đánh chặn toàn bộ loạt tên lửa ATACMS. Việc vô hiệu hóa một loại vũ khí đạn đạo chiến thuật, vốn được coi là rất khó đối phó, được Moscow xem như một chiến thắng quan trọng, khẳng định sức mạnh phòng không của họ tại miền nam Nga.
Tuy nhiên, dù bị đánh chặn nhưng các mảnh vỡ từ tên lửa vẫn gây ra thiệt hại trên mặt đất. Moscow cho biết mái của một viện dưỡng lão, một trại trẻ mồ côi và một ngôi nhà dân bị hư hại sau khi các mảnh kim loại rơi xuống. May mắn không có thương vong hay người bị thương được ghi nhận.
Trong khi đó, Ukraine xác nhận họ đã sử dụng ATACMS trong chiến dịch tấn công nhằm vào các mục tiêu quân sự ở Nga, gọi đây là “một diễn biến đáng kể”. Đây là lần hiếm hoi Kiev công khai tuyên bố thực hiện tấn công bằng vũ khí phương Tây vào sâu trong lãnh thổ Nga.
ATACMS được Mỹ cung cấp cho Ukraine từ năm 2023, nhưng Washington ban đầu chỉ cho phép sử dụng trên lãnh thổ Ukraine, bao gồm cả những khu vực đang bị Nga kiểm soát. Chỉ khi chiến sự leo thang, Kiev mới được mở rộng quyền sử dụng vũ khí tầm xa để tấn công vào lãnh thổ Nga.
Việc ATACMS xuất hiện trên bầu trời Voronezh cho thấy phạm vi tấn công của Ukraine đang được mở rộng đáng kể. Với tầm bắn có thể vượt 300 km tùy phiên bản, loại tên lửa này cho phép Kiev nhắm vào các kho đạn, trung tâm chỉ huy và sân bay quân sự phía sau phòng tuyến Nga.
Đáp trả loạt tấn công, Nga tuyên bố đã phóng tên lửa Iskander-M nhằm vào hai bệ phóng tên lửa đa nòng của Ukraine, tuyên bố đã phá hủy hoàn toàn các mục tiêu. Moscow mô tả đây là “đòn phản kích cần thiết”, gửi thông điệp rằng bất kỳ nỗ lực gia tăng sức ép nào của Kiev lên lãnh thổ Nga sẽ lập tức bị đáp trả bằng hỏa lực mạnh hơn.
Đây không phải lần đầu Ukraine sử dụng ATACMS để tấn công các khu vực do Nga kiểm soát. Hồi tháng 1 năm nay, Kiev đã phóng sáu tên lửa ATACMS vào vùng Belgorod, gây ra nhiều tranh cãi về khả năng chiến sự lan rộng sang các địa bàn xa hơn.
Trước đó vào năm ngoái, Ukraine cũng dùng ATACMS của Mỹ và tên lửa Storm Shadow do Anh cung cấp để tấn công các mục tiêu quân sự quan trọng của Nga. Những vụ tập kích này đã khiến Tổng thống Nga Vladimir Putin ra lệnh phản pháo bằng vũ khí tầm xa, bao gồm cả tên lửa siêu thanh.
Khi cả hai bên triển khai ngày càng nhiều vũ khí tầm xa, xung đột leo thang là điều khó tránh. Cuộc đối đầu tên lửa giữa Ukraine và Nga cho thấy chiến sự đang bước vào giai đoạn mới, với nguy cơ cục diện chiến sự trở nên khó lường hơn.