1. Nhót xanh cuốn rau sống: Bắt đầu từ tháng 12 dương lịch, là mùa nhót bắt đầu kết trái. Nhiều người trong gia đình người Thái, hoặc nhóm bạn bè, họ hàng thường tụ tập lại để cùng tán gẫu và ăn món ăn vặt độc đáo này.
Đầu tiên, người ta sẽ hái những trái nhót xanh to bằng đầu đũa về, sau đó làm sạch lớp vỏ ngoài. Thường họ sẽ cho vào túi lưới vò nhẹ qua, cho lớp bụi bám trên vỏ quả bay ra ngoài, sau đó lại rửa sạch và để ráo nước. Khi người khác đang chuẩn bị nhót, sẽ có những người chuẩn bị rau sống.
Rau sống bao gồm ngò, lá tỏi, gừng, bắp cải hoặc lá đu đủ. Một người nữa sẽ chuẩn bị đồ chấm, đó chính là chẳm chéo. Món chấm này càng ngon thì sẽ khiến cho cả món ăn càng hấp dẫn. Chẳm chéo (tiếng Thái dịch nôm na có nghĩa là chấm trộn), được làm từ ớt và tỏi nướng, mắc khén, ngò hoặc lá chanh, muối, mì chính hoặc bột canh, tất cả các nguyên liệu này được cho và cối và giã nhuyễn. Sau khi mọi thứ được chuẩn bị xong mọi người sẽ ngồi quây quần lại để cùng ăn với nhau.
2. Mắc sim hay còn gọi là khế rừng, khế Mèo là loại quả có thân dây leo, rất phổ biến trong các khu rừng Tây Bắc, ra hoa và tháng khoảng 9,10, bắt đầu từ cuối tháng 10 đầu tháng 11 là có thể hái được quả .
Loại quả này chỉ ăn được lúc còn xanh non. Cách ăn cũng không khác gì với kiểu ăn nhót xanh. Sim hái về được rửa sạch, ngắt cuống cho chảy bớt nhựa, sau đó thái lát mỏng. Sau đó người ta cũng ăn với rau sống và chấm chẳm chéo như ăn nhót.
Với những quả Sim già hơn, người ta sẽ rửa sạch, nạo lấy lớp vỏ bên ngoài sau đó trộn với tỏi, ớt, muối, bột ngọt, rau mùi đã giã nhuyễn hoặc sắt nhỏ, sau đó đổ thêm ít nước ấm. Người Thái cũng hay dùng cách chế biến này đối với xoài hoặc mơ. Món này cũng có thể ăn kèm thêm với rau thơm hoặc cơm.
3. Các món ăn từ xôi: Xôi nếp là món ăn chính không thể thiếu trong các bữa cơm hằng ngày của người Thái. Từ xôi họ cũng chế biến ra thành nhiều món ăn vặt khác nhau để lót dạ cho những cơn đói mà chưa kịp giờ ăn, hoặc thi thoảng đổi vị cái món mà họ đã ăn quen thuộc hằng ngày.
Chẳng hạn như món khẩu chí – xôi nướng, người ta nắm xôi với một ít muối thành những nắm to bằng chiếc bánh mì hoặc bé hơn, nhiều người còn giã qua xôi trước khi nắm. Sau đó phết một lớp mỡ lợn bên ngoài và nướng trên than hồng. Khi xôi đã vàng giòn bên ngoài là có thể đem ra ăn. Món ăn này rất được ưa chuộng trong mùa đông ở Tây Bắc, khi tiết trời se lạnh một nắm xôi nóng quả là món ăn đáng được suýt xoa.
Món xôi chấm bột “xổm pột” cũng rất nổi tiếng, xổm pột là một loại hạt rừng, hơi giống hạt tiêu đen, có vị chua và rất thơm. Người ta lấy hạt giã với đường hoặc muối, sau đó dùng xôi chấm ăn. Món ăn này ngày nay khá hiếm, bởi những cây xổm pột trong rừng bị chặt phá, nhiều nơi không còn nữa. Những người được ăn món này, vẫn luôn nhớ về hương vị của mùi xổm pột vang lên trong ký ức.
Ngoài ra còn có xôi vừng đen (tiếng Thái: Khẩu mác nga đăm) cũng là món ăn rất được yêu thích của người Thái. Người Thái trồng vừng đen trên nương, những hạt vừng tròn trịa như hạt hương nhu và có màu đen nhánh. Vừng đen của người Thái có mùi thơm và vị bùi rất ngon, người ta giã nhuyễn với một ít muối rồi trộn với xôi nóng rồi ăn. Đây là một món ăn rất tuyệt vời và giàu chất dinh dưỡng của người Thái, từ người già đến trẻ nhỏ đều rất thích. Ảnh: Internet.
Mời độc giả theo dõi video "Chế biến món ngon từ nấm đông cô". Nguồn: VTC.
Mời độc giả theo dõi video "Chế biến món ngon từ nấm đông cô". Nguồn: VTC.
